«Γκρεμίστηκαν», το 2019, τα κόστη δανεισμού των ελληνικών επιχειρήσεων από την ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων και πλέον, στο τέλος του 11μήνου του έτους, καταγράφηκε μια εξέλιξη με μεγάλη σημασία: οι ελληνικές επιχειρήσεις δανείζονται σχεδόν εξίσου φθηνά με τις ευρωπαϊκές.
Το 2015, το κόστος δανεισμού των ελληνικών επιχειρήσεων από την ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων είχε εκτιναχθεί κοντά στο 18% και ουσιαστικά ήταν αποκλεισμένες από την αγορά, λόγω του απαγορευτικά υψηλού κόστους χρηματοδότησης, την ώρα που οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις εξέδιδαν ομόλογα με επιτόκιο της τάξεως του 2%.
Η δυσμενής αυτή εικόνα έχει αλλάξει εντελώς στο τέλος του 2019, καθώς, όπως σημειώνει η Τράπεζα της Ελλάδος, η μεσοσταθμική απόδοση των ομολόγων που έχουν εκδώσει ελληνικές επιχειρήσεις το εξωτερικό είχε υποχωρήσει στο 1,31%.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι συνθήκες χρηματοδότησης των ελληνικών επιχειρήσεων από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές παρέμειναν διευκολυντικές συνολικά κατά την υπό επισκόπηση περίοδο του 2019, καθώς η ροπή για «αναζήτηση αποδόσεων» διεθνώς ωφέλησε ιδιαίτερα τα ομόλογα επιχειρήσεων με εύρωστα θεμελιώδη μεγέθη, αλλά χαμηλή πιστοληπτική διαβάθμιση.
Κατά συνέπεια, οι αποδόσεις των υφιστάμενων ομολόγων μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων διαμορφώθηκαν σε ιστορικώς χαμηλά επίπεδα και αυξήθηκε η εκδοτική δραστηριότητα των ελληνικών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα από το γ’ τρίμηνο του έτους, ενώ το κόστος δανεισμού στις νέες εκδόσεις αποκλιμακώθηκε.
Συγκεκριμένα, στις 29.11.2019 η μεσοσταθμική απόδοση των εταιρικών ομολόγων που έχουν εκδώσει ελληνικές επιχειρήσεις σε διεθνείς αγορές, όπως καταγράφεται από το δείκτη εταιρικών ομολόγων της Τράπεζας της Ελλάδος, βρισκόταν στο 1,31% (171 μ.β. χαμηλότερα από το επίπεδο της 31.12.2018). Η μεγάλη μείωση των αποδόσεων προέκυψε καθώς ομόλογα τα οποία είχαν εκδοθεί με υψηλότερα τοκομερίδια αντικαταστάθηκαν από πιο πρόσφατες εκδόσεις οι οποίες έχουν χαμηλότερα τοκομερίδια, ως συνέπεια κυρίως του ευνοϊκότερου επενδυτικού κλίματος διεθνώς.
Έτσι, η μέση σταθμική απόδοση των ομολόγων των ελληνικών μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων που έχουν εκδοθεί σε διεθνείς αγορές συνέκλινε σημαντικά προς τις αποδόσεις αντίστοιχων ομολόγων, με διαβάθμιση στην επενδυτική κατηγορία, από άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ (ενδεικτικά, στις 29.11.2019: iBoxx euro non-fin BBB 0,85% και iBoxx euro non-fin AAA 0,37%).
Αποδόσεις ομολόγων ελληνικών και ευρωπαϊκών επιχειρήσεων
Οι περισσότερο διευκολυντικές συνθήκες στις διεθνείς αγορές, σε συνδυασμό με το ευνοϊκότερο επενδυτικό κλίμα για την ελληνική οικονομία, συνέβαλαν στην αυξημένη εκδοτική δραστηριότητα των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων (σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο κάθε έτους της περιόδου 2015 - 2018), μέσω της οποίας οι εν λόγω επιχειρήσεις κάλυψαν ανάγκες αναχρηματοδότησης ομολόγων και δανείων.
Συγκεκριμένα, την περίοδο Σεπτεμβρίου - Νοεμβρίου 2019 εκδόθηκαν τρία νέα ομόλογα σε διεθνείς αγορές, συνολικού ύψους 1,5 δισεκ. ευρώ, ενώ τα τοκομερίδιά τους ήταν ιδιαίτερα χαμηλά, πλησίον των αποδόσεων των υφιστάμενων ομολόγων των εν λόγω εταιριών στη δευτερογενή αγορά. Συνολικά, η ακαθάριστη αξία των τίτλων που έχουν εκδοθεί από ελληνικές μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, κυρίως μέσω θυγατρικών τους, σε διεθνείς αγορές από το 2013 έως σήμερα ανέρχεται σε 9,2 δισεκ. ευρώ, ενώ η καθαρή αξία των εκδόσεων, εφόσον συνυπολογιστούν οι νέες εκδόσεις, οι λήξεις και οι αποπληρωμές πριν από τη λήξη, ανέρχεται σε περίπου 4,9 δισεκ. ευρώ.
Επισημαίνεται ότι σε μεγάλο βαθμό οι νέες εκδόσεις χρησιμοποιούνται για την αποπληρωμή τραπεζικού δανεισμού, μειώνοντας έτσι το μέσο σταθμικό κόστος δανεισμού των εκδοτριών, ή αντικαθιστούν τις λήγουσες, ενώ παραμένει ένα μέρος των εκδόσεων ως κεφάλαιο κίνησης.
Επιπλέον, στην εγχώρια αγορά εταιρικών ομολόγων εκδόθηκαν τέσσερα νέα ομόλογα, συνολικής αξίας περίπου 530 εκατ. ευρώ, επίσης με χαμηλότερα σε σχέση με το παρελθόν τοκομερίδια. Έτσι, τα συνολικά αντληθέντα κεφάλαια μέσω της εγχώριας αγοράς εταιρικών ομολόγων ανέρχονται σε περίπου 1,4 δισεκ. ευρώ από την έναρξη λειτουργίας της το 2017.