Γεωπολιτική «σκιά» στο Χρηματιστήριο ενώ η Ευρώπη «καλπάζει»

Η επαναφορά στο προσκήνιο της γεωπολιτικής αβεβαιότητας και των ανησυχιών για ενδεχόμενο επεισόδιο με την Τουρκία ρίχνει «βαριά σκιά» στο ελληνικό Χρηματιστήριο και δεν επιτρέπει στην αγορά να επωφεληθεί από τη μεγάλη αλλαγή του επενδυτικού κλίματος στην Ευρώπη, που κάνει το "Bloomberg" να αναφέρεται σε «σεισμική μεταβολή» της πορείας του ευρώ, μετά τις ιστορικές αποφάσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης.

Μετά τη χθεσινή μεγάλη πτώση, ο Γενικός Δείκτης στην Αθήνα αντιδρά σήμερα χωρίς ιδιαίτερη ορμή, σημειώνοντας άνοδο περίπου κατά 1% με πολύ μικρό τζίρο συναλλαγών, καθώς η αγορά εξακολουθεί να παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου το τουρκικό ωκεανογραφική σκάφος Oruc Reis παραμένει σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και γύρω του εξακολουθούν να είναι συγκεντρωμένες μονάδες των στόλων της Ελλάδας και της Τουρκίας. Στις ευρωπαϊκές αγορές, την ίδια ώρα, επικρατεί ευφορία, με το δείκτη Stoxx 600 να ενισχύεται σχεδόν κατά 2%.

Το αυξημένο γεωπολιτικό ρίσκο δεν είναι, βεβαίως, ο μοναδικός παράγοντας που αποτρέπει την άνοδο του Γενικού Δείκτη στο ΧΑ. Η έξαρση της πανδημίας του κορονοϊού, που οδηγεί στην επιβολή όλο και αυστηρότερων περιοριστικών μέτρων και οι ανησυχίες για την οικονομία, εν μέσω της σοβαρότερης από το αναμενόμενο πτώσης της τουριστικής κίνησης δημιουργούν προβληματισμό και αποθαρρύνουν τις εισροές κεφαλαίων. Όλα αυτά παρά το γεγονός ότι ένας άλλος μεγάλος φόβος των προηγούμενων μηνών, δηλαδή η ανησυχία για μεγάλη διόγκωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, φαίνεται να υποχωρεί μετά τις ανακοινώσεις αποτελεσμάτων από την Πειραιώς και την Εθνική, που έδειξαν ότι οι τράπεζες δεν χρειάσθηκε να αυξήσουν σημαντικά τις προβλέψεις το δεύτερο τρίμηνο του έτους.

Όπως σημειώνουν αναλυτές, η πορεία της αγοράς θα ήταν πολύ καλύτερη, καθώς οι αποτιμήσεις είναι αδικαιολόγητα χαμηλές και ελκυστικές για νέες τοποθετήσεις, αν δεν υπήρχε ο παράγοντας του γεωπολιτικού ρίσκου, ο οποίος έχει μια σημαντική ποιοτική διαφορά σε σχέση με το παρελθόν: όλα δείχνουν ότι η Τουρκία προσπαθεί να εκβιάσει εσπευσμένα μια ανακατανομή των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου, οδηγώντας σε μια παρατεταμένη αύξηση της έντασης, που θα μπορούσε, από σχεδιασμό ή από λάθος, να οδηγήσει και σε ένα θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα. Όσο παραμένει αυτός ο κίνδυνος στον ορίζοντα, οι ξένοι επενδυτές θα είναι δύσκολο να αυξήσουν τις τοποθετήσεις τους στο ΧΑ, εκτιμούν αναλυτές.

Η «αναγέννηση» της Ευρώπης

Το δυστύχημα για την ελληνική αγορά είναι ότι όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο «αναγέννησης» των αγορών της ευρωζώνης, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το "Bloomberg", συνδέοντας τις μεγάλες εισροές κεφαλαίων που παρατηρούνται στα assets της ευρωζώνης με την πρόσφατη συμφωνία των Ευρωπαίων ηγετών για το Ταμείο Ανάκαμψης, οι οποίες αλλάζουν εντελώς τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν την ευρωζώνη τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια.

Όπως τονίζει χαρακτηριστικά το πρακτορεία, οι διαχειριστές κεφαλαίων είναι σήμερα περισσότερο αισιόδοξοι από κάθε άλλη φορά για τις προοπτικές του κοινού νομίσματος, το οποίο είχε τον καλύτερο μήνα του εδώ και σχεδόν δέκα χρόνια στην αγορά συναλλάγματος, χάρη στη μεγάλη ζήτηση για ευρωπαϊκές μετοχές και ομόλογα. Οι προσπάθειες των Ευρωπαίων να θέσουν υπό έλεγχο τον κορονοϊό και να επανεκκινήσουν την οικονομία φαίνεται ότι είναι πολλά υποσχόμενες, σε σχέση με τις αντίστοιχες των αμερικανικών αρχών και δημιουργούν προϋποθέσεις για μια αλλαγή μεγάλης διάρκειας στον τρόπο που αντιμετωπίζεται το ευρώ από τα διεθνή κεφάλαια.

Όπως δηλώνει ο Νίκολας Βερόν από το Peterson Institute for International Economics, το ζήτημα δεν είναι τι προβλέπεται για την ανάπτυξη τα επόμενα ένα - δύο χρόνια, αλλά πρόκειται για κάτι περισσότερο δομικό. «Η συμφωνία για τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. αλλάζει τον τρόπο που αντιμετωπίζουν οι αγορές την ευρωζώνη με σημαντικό τρόπο, πρόκειται για μια μεγάλη ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ευρώ».

Το "Bloomberg" σημειώνει ότι είναι τέτοια η ευφορία που επικρατεί, ώστε οι ευρωπαϊκές μετοχές να ενισχύονται ταυτόχρονα με ευρώ, το οποίο κέρδισε 4,8% τον Ιούλιο έναντι του δολαρίου, κάτι που δεν είναι σύνηθες. Οι επενδυτές ποντάρουν στις εκτιμώμενες διαφορές ανάπτυξης ανάμεσα στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Επίσης, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων των ευρωπαϊκών κρατών έχουν υποχωρήσει σε επίπεδα όπου βρίσκονταν πριν την επιβολή των περιοριστικών μέτρων.

Ο συνδυασμός της συμφωνίας για το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με έκδοση ομολόγων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και του μεγάλου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ ενισχύουν την εμπιστοσύνη στην Ευρώπη, όπως φαίνεται και από τη μεγάλη μείωση της διαφοράς επιτοκίων ανάμεσα στα ιταλικά και τα γερμανικά ομόλογα.