Σε ένα περιβάλλον ασταθές με μεγάλες αναστατώσεις και υψηλό πληθωρισμό, οι επενδυτικές επιτροπές των σημαντικότερων θεσμικών επενδυτών, των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των επαγγελματικών ταμείων, προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν τα μελλούμενα για να διαμορφώσουν την κατά το δυνατόν πιο ασφαλή επενδυτική πολιτική. Και διαθέτουν συνολικά περίπου 20 δισ. ευρώ.
Πόσο μάλλον που στη διάρκεια του 2022 φαίνεται ότι θα καταγραφούν, τουλάχιστον στην κατηγορία των επαγγελματικών ταμείων, σύμφωνα με πηγές του κλάδου, αρνητικές αποδόσεις, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα γερμανικά ομόλογα, σύμφωνα με τους δείκτες της S&P Global έχουν φέτος, σε 12μηνη βάση, βαθιά αρνητική απόδοση, που φτάνει το -12,25%.
Ειδικότερα μία από τις κορυφαίες πηγές της ασφαλιστικής αγοράς με βαθιά γνώση των επενδυτικών δεδομένων της διεθνούς οικονομίας, μιλώντας προς το BD και περιγράφοντας τη ζοφερότητα του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος έλεγε χαρακτηριστικά: «Να κρυφτούμε κάπου για λίγους μήνες μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση και μετά να δούμε τι θα κάνουμε» και καταφύγιο στην προκειμένη περίπτωση είναι η διατήρηση των κεφαλαίων τους σε μετρητά, δηλαδή καταθέσεις στις τράπεζες, παρότι τα επιτόκιά τους είναι μηδενικά. Πηγή από τον κλάδο των επαγγελματικών ταμείων, περιγράφοντας το επενδυτικό αδιέξοδο στην παρούσα συγκυρία, επισήμανε πως «θα μπορούσαμε να τοποθετηθούμε στα αμερικανικά ομόλογα που έχουν απόδοση 3,3%, όμως δεν ευνοεί κάτι τέτοιο η πτώση του ευρώ έναντι του δολαρίου».
Σε κάθε περίπτωση, η ίδια πηγή της ασφαλιστική αγοράς σημείωνε προς το BD ότι «εγώ θα ήμουν συντηρητικός στην παρούσα φάση, τα επιτόκια ανεβαίνουν, τα ομόλογα τρώνε ξύλο, τα χρηματιστήρια γενικά δεν τα συζητάμε, εκτός από την άλφα ή βήτα μετοχή κατ΄εξαίρεση κι ως εκ τούτου τα μετρητά είναι μία επιλογή. Εν πάση περιπτώσει θα έψαχνα να βρω ένα καταφύγιο για ένα διάστημα κάποιων μηνών μέχρι να καθαρίσει ο ορίζοντας και να αποσαφηνιστεί η κατάσταση και μετά βλέπουμε».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύνολο των ασφαλιστικών εταιρειών, με βάση τα στοιχεία της 30ης Ιουνίου 2022, είχαν σύνολο επενδύσεων περίπου 17 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 1,697 δισ. ευρώ ήταν καταθέσεις, με το μεγαλύτερο μέρος τους σε ελληνικές τράπεζες, τα 10,6 δισ. ευρώ ήταν τοποθετημένα σε ομόλογα, από τα οποία τα 5,520 δισ. ευρώ στο εξωτερικό (κυρίως στη Γερμανία) τα 3,842 δισ. ευρώ σε αμοιβαία κεφάλαια και μόλις τα 694 εκατ. ευρώ ήταν τοποθετημένα σε μετοχές, από τα οποία τα 461 εκατ. ευρώ στην εσωτερική αγορά.
Παρόμοιος όμως προβληματισμός επικρατεί και στον κλάδο των επενδυτικών ταμείων. Όπως έλεγε αρμόδια πηγή, στο πρώτο εξάμηνο του 2022 με τον υψηλό πληθωρισμό και τις επιπτώσεις του πολέμου στις αγορές, οι επενδύσεις των 30 Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης έχουν αρνητικές αποδόσεις από 1% ως και 8% - 9%, κατά κατηγορία επένδυσης, αλλά στους τελευταίους 2 – 3 μήνες η κατάσταση έχει σαφώς βελτιωθεί.
Ωστόσο όμως και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του στο 12μηνο του 2022 θα υπάρξει αρνητικό πρόσημο στις αποδόσεις των επενδύσεων του κλάδου των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, βεβαίως κάτω από 5%. Τούτο συμβαίνει για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, δεδομένου ότι όπως ανέφερε η ίδια πηγή από το 2011 ως και το 2021 ο κλάδος έτρεχε με αποδόσεις από 4% ως και 6% ετησίως.
Στην παρούσα φάση η επενδυτική επιλογή που φαίνεται να προκρίνεται είναι η διατήρηση των διαθεσίμων κυρίως σε μετρητά και κάποια κεφάλαια στην αγορά των ομολόγων «γιατί δεν ξέρουμε τι θα γίνει, αν και χάνουμε από τον πληθωρισμό. Είναι πρωτόγνωρες οι καταστάσεις που ζούμε».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος από τα 1,764 δισ. ευρώ που ήταν η συνολική αξία των επενδύσεων 30 Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, τα 655 εκατ. ευρώ ήταν τοποθετημένα στην αγορά των ομολόγων και των εντόκων γραμματίων, τα 501 εκατ. ευρώ σε αμοιβαία κεφάλαια, τα 295 εκατ. ευρώ σε καταθέσεις και τα 257 εκατ. ευρώ σε μετοχές, τα υπόλοιπα περίπου 60 εκατ. ευρώ ήταν σε άλλες δραστηριότητες.