Το σχέδιο για μια ευρωπαϊκή bad bank που θα απορροφήσει «κόκκινα» δάνεια, εάν η κρίση του κορονοϊού εξελιχθεί χειρότερα από τις προβλέψεις, εξετάζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όπως εκτιμά σε σχετική ανάλυση ο οίκος Moody's, σχολιάζοντας σχετική επιστολή του προέδρου του SSM, Αντρέα Ενρία σε Γερμανό βουλευτή, αλλά και όσα αναφέρει η τελευταία έκθεση της ΕΚΤ για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Σε επιστολή του στον Γερμανό βουλευτή, Φρανκ Σάφλερ, στις 25 Μαΐου, ο πρόεδρος του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Αντρέα Ενρία, σημειώνει ότι υποστηρίζει προσωπικά την ιδέα της ίδρυσης μιας bad bank (ευρωπαϊκή εταιρεία διαχείρισης στοιχείων ενεργητικού - AMC) στην περίπτωση μιας συστημικής επιδείνωσης των τραπεζικών χαρτοφυλακίων λόγω της κρίσης του κορονοϊού, αλλά τονίζει ότι η ΕΚΤ δεν έχει λάβει θέση για αυτό το ζήτημα.
Επιπλέον, στην πρόσφατα δημοσιευμένη επισκόπηση της ΕΚΤ για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα (26 Μαΐου) αναφέρεται η χρησιμότητα μιας bad bank ως μέσου για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, όπως σημειώνει η Moody's, προσθέτοντας ότι, σύμφωνα με τη δική της εκτίμηση, μια bad bank θα ήταν θετική για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, διότι θα συνεπαγόταν κάποιο βαθμό κρατικής υποστήριξης και θα βοηθούσε τις τράπεζες να προστατεύσουν τη φερεγγυότητά τους και ενδεχομένως να αποφευχθούν καταρρεύσεις τραπεζών.
Η Moody's σημειώνει ότι εξακολουθούν να υπάρχουν εμπόδια για τη δημιουργία bad bank, νομικά και πολιτικά. Εάν τα νομικά εμπόδια μειωθούν, τα πολιτικά θα αυξηθούν καθώς θα πρέπει να συζητηθεί το θέμα της συνεισφοράς των φορολογουμένων.
«Πιστεύουμε», τονίζεται στην ανάλυση, «ότι η δήλωση του Ενρία και όσα αναφέρονται στην έκθεση για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα υποδηλώνουν πως η ΕΚΤ προετοιμάζεται για ένα σενάριο, όπου τα πρόσφατα μέτρα για την προστασία του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας (CET1) των τραπεζών, όπως η αναστολή της πληρωμής μερισμάτων και μείωση κάποιων ορίων για το κεφάλαιο και τη ρευστότητα, δεν θα είναι πια επαρκή και θα χρειάζονται πιο ισχυρές δράσεις, όπως η ίδρυση μιας bad bank».
Ως τραπεζική εποπτική αρχή, η ΕΚΤ επιδιώκει τη συνέχιση της επιβολής των κανόνων προληπτικής εποπτείας, αλλά βοηθά τις τράπεζες να ξεπεράσουν την κρίση του κορονοϊού δείχνοντας κάποια ανοχή σε μια χαλάρωση των σχετικών κανόνων. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΚΤ εξέδωσε πρόσφατα κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εφαρμογή του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου 9 και την καταγραφή των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων.
Όμως, όπως τονίζει η Moody's, αυτή η στρατηγική της ΕΚΤ θα είναι αποτελεσματική με την προϋπόθεση ότι οι τράπεζες θα αντιμετωπίσουν μόνο μια βραχύβια οικονομική συρρίκνωση που δεν θα εξελιχθεί σε μια γενικευμένη κρίση με μεγάλη αύξηση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων. Ένα τέτοιο δυσμενές σενάριο θα αποδυνάμωνε σημαντικά τη φερεγγυότητα των τραπεζών (CET1) και θα μείωνε την ικανότητα τους να βοηθήσουν την πραγματική οικονομία.
Δεδομένου ότι οι πιθανότητες ενός τέτοιου δυσμενούς σεναρίου δεν είναι μηδενικές, υπογραμμίζει ο οίκος, η ΕΚΤ φαίνεται ότι εξετάζει όλες τις εναλλακτικές πολύ πριν εκδηλωθεί μια μεγάλη αύξηση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, κάτι που συμβαίνει με κάποια χρονική υστέρηση. Οι περισσότερες εισηγμένες τράπεζες στις ανακοινώσεις τους για το πρώτο τρίμηνο δεν ανέφεραν σημαντικές αυξήσεις του δείκτη Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων.
Πόσο αποτελεσματική θα μπορούσε να είναι, όμως, μια bad bank; Αυτή η λύση, σημειώνει η Moody's, είναι αποτελεσματική εάν η διάθεση απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων δεν αποδυναμώσει σημαντικά τη φερεγγυότητα μιας τράπεζας. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντα και οι τράπεζες συχνά αναγκάζονται να καταφεύγουν σε κρατικές ενισχύσεις με διάφορες μορφές.
Τα εμπόδια για την παροχή κρατικών ενισχύσεων στις τράπεζες έχουν χαμηλώσει, λόγω της κρίσης. Όπως σημειώνει η Moody's στις 8 Μαΐου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΚ) επιβεβαίωσε ότι θα μπορούσε να προσφερθεί σε τράπεζες κρατική ενίσχυση για να ξεπεράσουν την κρίση του κορονοϊού μέσα από προληπτική ανακεφαλαιοποίηση και χωρίς να ενεργοποιηθεί η οδηγία για την εξυγίανση (BRRD), που θα συνεπαγόταν μεταφορά βαρών σε πιστωτές, μετόχους ή ακόμη και καταθέτες.
Η πρόταση που είχε καταθέσει το 2017 ο Ενρία, τότε με την ιδιότητα του προέδρου της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (EBA) ήταν να δημιουργηθεί μια πανευρωπαϊκή εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων. Αυτό το πλαίσιο επέτρεπε σε κάθε χώρα της ΕΕ να αγοράζει προβληματικά περιουσιακά στοιχεία από όλες τις τράπεζες που αναφέρουν δείκτες Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων πάνω από κάποιο όριο, χωρίς όμως να προβλέπεται κάποια μορφή αμοιβαιοποίησης του χρέους μεταξύ των χωρών της ΕΕ, στην οποία αντιστέκονται ορισμένα κράτη μέλη. Επίσης, η πρόταση Ενρία συμμορφωνόταν με την BRRD και με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε συνέχεια το 2018 με ένα δικό της σχέδιο για δημιουργία εταιρείας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων.
Υπενθυμίζεται ότι υπέρ της ίδρυσης bad bank, τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όσο και για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, έχει ταχθεί με επανειλημμένες δημόσιες τοποθετήσεις του ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας. Μάλιστα, αυτή την περίοδο η ΤτΕ επεξεργάζεται σχετική πρόταση για να συζητηθεί με το υπουργείο Οικονομικών.