Στο τέλος της φθάνει η εποχή των συνεχών αυξήσεων στα περιθώρια επιτοκίου, που έφερε μεγάλα κέρδη στις τράπεζες της ευρωζώνης, με τις ελληνικές να έχουν ωφεληθεί σημαντικά, καθώς διατηρούν το δεύτερο υψηλότερο spread στην ευρωζώνη, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής που επικαλείται ο οίκος Moody's.
Σε ανάλυσή του για τις τράπεζες της ευρωζώνης, ο οίκος σημειώνει ότι η απόφαση της ΕΚΤ να διατηρήσει σταθερά τα επιτόκια θα βαρύνει τις τράπεζες, όσον αφορά τη δυνατότητα να αυξήσουν τις χορηγήσεις δανείων, ενώ θα οδηγήσει και στη σταθεροποίηση των περιθωρίων επιτοκίου.
Ειδικότερα, η Moody's αναφέρει ότι:
Στις 7 Μαρτίου η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια, διατηρώντας τις πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης στο 4,50%, τη διευκόλυνση οριακής χρηματοδότησης στο 4,75% και τη διευκόλυνση αποδοχής καταθέσεων στο 4,00%.
Η κεντρική τράπεζα μείωσε τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό στο 2,3% το 2024 από την πρόβλεψή της για 2,7% τον Δεκέμβριο του 2023 και σε 2,0% το 2025 από 2,1%, και επανέλαβε την άποψή της ότι τα επιτόκια πολιτικής είναι σε επαρκές επίπεδο για να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στον μεσοπρόθεσμο στόχο της ΕΚΤ, δηλαδή κοντά στο 2%.
Η ΕΚΤ απέφυγε να μειώσει τα επιτόκια πριν από τα στοιχεία του Ιουνίου, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν το σημείο καμπής στη νομισματική πολιτική με το πέρασμα σε μια περίοδο χαλάρωσης.
Οι αποφάσεις πολιτικής της ΕΚΤ είναι πιθανό να καθοδηγηθούν από τα νέα στοιχεία για την αύξηση των μισθών, η οποία επί του παρόντος μετριάζεται, και για τον πληθωρισμό στον τομέα των υπηρεσιών. Η ΕΚΤ άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια τον Ιούλιο του 2022 και συνέχισε μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023.
Τα κέρδη των περισσότερων τραπεζών της ζώνης του ευρώ είναι σημαντικά, καθώς επωφελήθηκαν από τις αυξήσεις των επιτοκίων -για παράδειγμα, οι ολλανδικές τράπεζες ανέφεραν κέρδη ρεκόρ το 2023- ενώ λόγω εγχώριων περιορισμών οι γαλλικές τράπεζες δεν επωφελήθηκαν ακόμη από το νέο περιβάλλον επιτοκίων.
Καθώς τα οφέλη από τις προηγούμενες αυξήσεις επιτοκίων μετακυλίονται σταδιακά στους καταθέτες και αυξάνουν το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών, αναμένουμε ότι τα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια θα σταθεροποιηθούν φέτος, τονίζει ο οίκος.
Η μετακύλιση των επιτοκίων θα συνοδεύεται από στροφή προς τις προθεσμιακές καταθέσεις υψηλότερης απόδοσης από τις άτοκες καταθέσεις όψεως. Οι τράπεζες θα μπορούσαν επίσης να αντιμετωπίσουν περιορισμένες εκροές καταθέσεων, καθώς ορισμένοι πελάτες επενδύουν τις αποταμιεύσεις τους σε εκτός ισολογισμού επενδυτικά προϊόντα.
Τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών δείχνουν ότι η σταθεροποίηση του περιθωρίου επιτοκίου έχει ήδη ξεκινήσει. Όπως φαίνεται στο γράφημα, στην Ελλάδα το μέσο περιθώριο επιτοκίου στο τέλος τρίτου τριμήνου 2023 ξεπερνούσε το 3% και ήταν το δεύτερο υψηλότερο στην ευρωζώνη μετά τη Λιθουανία.
Τα περιθώρια επιτοκίου στην ευρωζώνη
Η επίδραση των υψηλότερων επιτοκίων τα τελευταία δύο χρόνια εξακολουθεί να μεταδίδεται μέσω τραπεζικών διαύλων και αντανακλάται σε υποτονική δανειοδοτική δραστηριότητα, σημειώνει η Moody's. Αν και τα επιτόκια χορηγήσεων της ζώνης του ευρώ έχουν σταθεροποιηθεί, αναμένουμε ασθενή ζήτηση δανείων επειδή το οικονομικό περιβάλλον παραμένει δυσμενές για τα νοικοκυριά και τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, καταλήγει η ανάλυση.
Η αύξηση των δανείων στις μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης