Με το σταγονόμετρο γίνονται οι ενέσεις αναζωογόνησης στο μετρό της Αθήνας, ελλείψει χρηματοδότησης για τις απαραίτητες μεγαλύτερες παρεμβάσεις. Ενώ ο ορίζοντας για την απόκτηση επτά νέων συρμών που θα αποσυμπιέσουν τη Γραμμή 3, η οποία εκτείνεται πια σε μήκος 46,5 χλμ. από το Αεροδρόμιο ως το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, παραμένει θολός όταν οι τελευταίοι μπήκαν στον στόλο το 2014.
Η αποεπένδυση στη διάρκεια της κρίσης έχει στοιχίσει και στο μετρό, που παραμένει το πιο αξιόπιστο μέσο μετακίνησης της πρωτεύουσας, με τα σημάδια του χρόνου να είναι πια ορατά στους σταθμούς των Γραμμών 2 και 3, αλλά και στον ηλεκτρικό που έχει να ανακαινιστεί από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Κι ενώ οι επιβάτες επιστρέφουν δυναμικά μετά την πανδημία, με τους τουρίστες να αυξάνουν περαιτέρω την πίεση, οι συρμοί είναι τσίμα – τσίμα για τα δρομολόγια, που παραμένουν ούτως ή άλλως στρυμωγμένα τις ώρες αιχμής. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2023 εκτελέσθηκαν 991 λιγότερα δρομολόγια από το 2022 από τα μέσα σταθερής τροχιάς.
Ρετούς σε σταθμούς και γραμμές
Με τις οριστικές λύσεις να είναι ακόμα μακριά, αλλά και την αδυναμία να εξευρεθούν πόροι για μεγάλες παρεμβάσεις, η ΣΤΑΣΥ προχωρά σε μικρότερα έργα, ώστε να κρατήσει όρθιους τους σταθμούς. Για την αναβάθμιση των σταθμών, έχει υπολογιστεί, πως θα χρειαστούν συνολικά περί τα 20 εκατ. ευρώ για την απαραίτητη αντικατάσταση ανελκυστήρων και κλιμάκων -για τα υπάρχει δικαίως μεγάλη γκρίνια- και άλλες παρεμβάσεις.
Προχθές, εγκρίθηκε χρηματοδότηση 312.875 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) για το έτος 2025, προκειμένου να γίνει διαγωνισμός για την εφαρμογή αντιολισθητικής προστασίας δαπέδων και κλιμάκων στους σταθμούς του ηλεκτρικού.
Ακόμη, η εταιρεία έχει ξεκινήσει διαγωνισμό, ύψους 192.200 ευρώ (με ΦΠΑ), για εργασίες στεγανοποίησης των γυάλινων πυραμίδων ή θόλων που είναι εγκατεστημένα σε σταθμούς των Γραμμών 2 και 3. Σύμφωνα με την τεχνική περιγραφή του έργου, αυτοί βρίσκονται σε Περιστέρι, Αιγάλεω, Κεραμεικό, Δουκίσσης Πλακεντίας, Νομισματοκοπείο, Πανεπιστήμιο και Άγιο Δημήτριο.
Περιλαμβάνονται ακόμη τα γυάλινα στέγαστρα στις δύο εισόδους των σταθμών Νομισματοκοπείο και Αγία Παρασκευή. Συνολικά θα στεγανοποιηθούν επιφάνειες 1.156,13 τετραγωνικών μέτρων. Στόχος είναι η επιδιόρθωση των υφιστάμενων διαρροών και η ενίσχυση της αντοχής τους στις ακραίες καιρικές συνθήκες. Η διάρκεια της σύμβασης θα είναι τρεις μήνες.
Εντωμεταξύ, τρέχει και ο διαγωνισμός των 4,89 εκατ. ευρώ για την αντικατάσταση των γραμμών του μετρό στις οποίες ο χρόνος και η συνεχής κυκλοφορία έχουν επιφέρει φθορές και βλάβες, για τον οποίο έχει ειδικότερα γράψει το BD. Μετά την κριτική που δέχθηκε η ΣΤΑΣΥ, καθώς οι φθορές είχαν εντοπισθεί εδώ και τρία χρόνια, εξέδωσε ανακοίνωση κάνοντας λόγο για το μεγαλύτερο ιστορικά έργο αναβάθμισης επιδομής στο μετρό. Με δεύτερο διαγωνισμό, θα καλυφθούν φθορές σε συνολικά 32 χλμ. γραμμών -και από τα δύο έργα-.
«Τα αποτελέσματα των επαναλαμβανόμενων ανά τακτά διαστήματα -και όχι μόνο προ 3ετίας- μετρήσεων ορίων φθορών, είναι εντός των προβλεπόμενων ορίων. Καταδεικνύουν δε, την ανάγκη σταδιακής αντικατάστασης, ώστε να διατηρηθούν τα υψηλά επίπεδα ασφαλούς εκτέλεσης μεταφορικού έργου», επισήμανε η εταιρεία. Πάντως, η ίδια στα τεύχη του διαγωνισμού εκτιμά ότι υπό το πρίσμα των αποτελεσμάτων των ελέγχων και δεδομένου του μεγάλου κυκλοφοριακού φόρτου των 243 διελεύσεων συρμών ανά γραμμή με έξι βαγόνια έκαστος, «σύντομα θα υπάρξουν ζητήματα ασφαλούς κυκλοφορίας των συρμών».
Αργεί η οριστική λύση
Στην αναμονή για την εξασφάλιση χρηματοδότησης και την οριστικοποίηση των τεχνικών προδιαγραφών, η προμήθεια επτά νέων διρευματικών συρμών που θα εκτελούν αεροδρομιακά δρομολόγια, καθώς μπορούν να κινούνται και στο υπέργειο τμήμα που ανήκει στον ΟΣΕ, δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Εντωμεταξύ, οι υφιστάμενοι 24 συρμοί της Γραμμής 3 καταπονούνται παραπάνω μετά την προσθήκη των έξι νέων σταθμών προς Πειραιά, συνθήκη που θα ενταθεί εάν επεκταθούν οι ώρες αιχμής όπως σχεδιάζεται.
Εντωμεταξύ, ο συρμός - πιλότος για το έργο της αναβάθμισης συνολικά 14 συρμών του ηλεκτρικού, ηλικίας 40 ετών, που θα ανακαινιστούν βάσει της σύμβασης με την ισπανική Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles (CAF), αναμένεται ως το τέλος του έτους. Η καθυστέρηση, όμως, άνω των 10 μηνών στην εκτέλεση της σύμβασης, που οφείλεται τόσο σε προβλήματα του αναδόχου όσο και σε «φρένο» του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην αναθεώρηση του κόστους του έργου, οδηγεί την πρώτη ανανέωση του στόλου μετά το 2002 να ξεκινά σταδιακά από τον Δεκέμβριο του 2025.
Στον… πάγο ο κλιματισμός
Αντίστοιχα, στον πάγο μένει μέχρι στιγμής η εγκατάσταση κλιματισμού στους 24 -από τους συνολικά 80 συρμούς του μετρό- που δεν διέθεταν εκ κατασκευής. Ένα εγχείρημα δύσκολο και τεχνικά. Η τεχνική λύση έχει βρεθεί μετά από μεγάλη προσπάθεια, αφού παρότι η ΣΤΑΣΥ απευθύνθηκε σε αρκετές εταιρείες μία μόνο κατέληξε σε ρεαλιστική πρόταση, εκκρεμεί όμως η εξασφάλιση των πόρων.
Ο προϋπολογισμός ανέρχεται στο ποσό των 265.000-275.000 ευρώ ανά όχημα, με το συνολικό κόστος να εκτιμάται σε 39,6 εκατ. ευρώ. Όμως, ακόμα και αν οι πόροι βρεθούν αύριο, θα χρειαστεί προφανώς χρόνος τόσο για τη συμβασιοποίηση ενώ και οι απαραίτητες εργασίες θα χρειαστούν 12-18 μήνες.