Την τεχνική φόρμουλα που θα δώσει λύση στο πρόβλημα της έλλειψης κλιματισμού στους παλιούς συρμούς του μετρό της Αθήνας αναμένεται να έχει στα χέρια της η ΣΤΑΣΥ ως το τέλος του μήνα. Η αναζήτηση ξεκίνησε μετά τα συνεχή παράπονα, κατά το περσινό καλοκαίρι, για τους συρμούς που «έβραζαν» από τη ζέστη τις ημέρες του καύσωνα. Με την επιβατική κίνηση να έχει επιστρέψει στα προ πανδημίας επίπεδα, με 700 χιλιάδες επιβάτες καθημερινά στις τρεις γραμμές του μετρό, μία λύση ώστε να μην βγαίνουν συρμοί αναγκαστικά εκτός κυκλοφορίας σε ώρες αιχμής είναι απαραίτητη.
Η αναζήτηση μίας εφικτής τεχνικής λύσης ξεκίνησε το περασμένο φθινόπωρο με πρωτοβουλία του διευθύνοντος συμβούλου της ΣΤΑΣΥ, κ. Αθανάσιου Κοτταρά, προκειμένου να τοποθετηθεί κλιματισμός στους 28 συρμούς της σειράς 1 του μετρό, που κυκλοφόρησαν το 2000 και εκ κατασκευής δεν διαθέτουν κλιματισμό. Η αλλαγή των καιρικών συνθηκών, με τις ακραία υψηλές θερμοκρασίες, τα τελευταία χρόνια κάνουν ανυπόφορη την κατάσταση ακόμα και αρκετά μέτρα κάτω από τη γη, ενώ κατά τον σχεδιασμό της πρώτης αυτής προμήθειας δεν είχε κριθεί καν απαραίτητο να εγκατασταθεί σύστημα κλιματισμού.
Αυτή την περίοδο, η ΣΤΑΣΥ αναμένει από τις τεχνικές εταιρείες που κλήθηκαν να καταθέσουν ρεαλιστικές προτάσεις, μεταξύ των οποίων και η κατασκευάστρια των συρμών, γαλλική Alstom, την επιβεβαίωση της εφικτότητας των λύσεων. Ήδη οι πρώτες προτάσεις έχουν υποβληθεί, αλλά θα πρέπει η λύση να «κλειδώσει» για να προσδιοριστεί και το κόστος.
Δεν πρόκειται όμως για μια εύκολη εξίσωση. Χρειάστηκε να μετρηθούν και τα περιθώρια ύψους που υπάρχουν εντός των σηράγγων του μετρό, ώστε να υπολογιστεί και κατά πόσο μπορεί ο απαραίτητος μηχανισμός να βγει πάνω από την οροφή. Θα απαιτηθούν νέες καλωδιώσεις και πολλή τεχνική εργασία.
Άμεση ανάγκη ενίσχυσης
Σήμερα τέσσερις συρμοί της πρώτης γενιάς έχουν μεταφερθεί κατόπιν ειδικής προσαρμογής στη γραμμή 1, τον γνωστό ηλεκτρικό, που πάσχει από έλλειψη συρμών, και αναγκαστικά το καλοκαίρι βγαίνουν εκτός κυκλοφορίας, πλην των πρωινών δρομολογίων εφόσον δεν έχει καύσωνα. Αυτό συμπιέζει έτι περαιτέρω τις συχνότητες. Παράλληλα, τα υπόλοιπα 20-22 τρένα που βγαίνουν σε καθημερινή βάση στις γραμμές 2 και 3, επίσης ελαχιστοποιούνται τους θερινούς μήνες.
Επιδίωξη της ΣΤΑΣΥ είναι εφόσον η τεχνική λύση που προκύψει ως το τέλος του μήνα είναι ρεαλιστική, να προχωρήσει σε διαγωνισμό ακόμη και μέσα τον Απρίλιο. Στο καλύτερο σενάριο -παρότι συνήθως αυτό δεν δικαιώνεται στην ελληνική πραγματικότητα- θα μπορούσαν ένας με δύο συρμοί να είναι διαθέσιμοι στην κορύφωση της θερινής περιόδου για το ανοιχτό δίκτυο. Η εγκατάσταση θα μπορούσε να γίνει είτε στις τεχνικές εγκαταστάσεις της εταιρείας, είτε εκτός αυτής σε χώρο που θα επιλέξει ο ανάδοχος.
Στην περίπτωση, για παράδειγμα, της αναβάθμισης των 14 συρμών, ηλικίας 40 ετών, της 8ης παραλαβής του ηλεκτρικού από την ισπανική Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles (CAF), οι εργασίες γίνονται στον Βόλο. Οι παλαιοί συρμοί θα παραδοθούν, βάσει της σύμβασης αξίας 70 εκατ. ευρώ, πλήρως αναβαθμισμένοι και ικανοί για παραγωγική λειτουργία για τα επόμενα 25 χρόνια από την παράδοση.
Η αρχική κωλυσιεργία φαίνεται πως έχει ξεπεραστεί και η προετοιμασία ανεβάζει ρυθμούς. Εντός Ιουλίου αναμένεται συμβατικά το πρότυπο βαγόνι, ώστε να γίνει ο έλεγχος και να λάβει το «πράσινο» φως από τη ΣΤΑΣΥ. Η παράδοση των ανακαινισμένων τρένων, που θα ενισχύσουν σημαντικά τον στόλο της γραμμής 1, θα γίνει τμηματικά, με την αρχή να γίνεται εντός του 2025.
Ως προς τη διαθεσιμότητα των συρμών, σήμερα, στη γραμμή 1 που σε ώρες αιχμής χρειάζεται 19 συρμούς, υπάρχουν διαθέσιμοι για πρώτη φορά 21. Το μεγάλο πρόβλημα στον ηλεκτρικό λόγω της παλαιότητας είναι οι βλάβες, που βγάζουν τα τρένα εκτός. Στις γραμμές 2 και 3 είναι διαθέσιμα 50 συρμοί και χρειάζονται τα 40 στις ώρες αιχμής, εκ των οποίων 16 στη 2 και 24 στην 3, μαζί με τα αεροδρομιακά.
Μπάρες στους 6 σταθμούς της επέκτασης προς Πειραιά
Η αύξηση της επιβατικής κίνησης τα τελευταία δύο χρόνια, σε συνδυασμό με τους περισσότερους ελέγχους έχουν φέρει περισσότερες επικυρώσεις στα μέσα σταθερής τροχιάς. Μέσα στο 2022, η αύξηση των επικυρώσεων πλησίασε το 35%, ενώ με ένα +12% το 2023 έπιασαν τα προ κορωνοϊού μεγέθη. Οι δύο πρώτοι μήνες του 2024 δείχνουν περαιτέρω αυξητική τάση με άνοδο κατά 8% τον Ιανουάριο και 13% τον Φεβρουάριο συγκριτικά με την περσινή χρονιά.
Το μεγάλο «κενό» στους έξι σταθμούς της επέκτασης του μετρό προς τον Πειραιά, ενώ οι πρώτοι τρεις λειτουργούν από το καλοκαίρι του 2020, ήταν ότι δεν έχουν εγκατασταθεί οι μπάρες του ηλεκτρονικού εισιτηρίου. Αυτό αλλάζει, από αυτό το Σαββατοκύριακο, καθώς ξεκινώντας από τα Μανιάτικα και κυλιόμενα για τα επόμενα Σαββατοκύριακα, θα εγκατασταθούν οι θύρες και στους έξι σταθμούς, περιορίζοντας περαιτέρω την εισιτηριοδιαφυγή.
Με τα μέσα σταθερής τροχιάς, πάντως, να φτάνουν στα όριά τους, πέρα από τις ενισχυτικές κινήσεις, το πρόβλημα θα λυθεί οριστικά μόνο με την πολυαναμενόμενη προμήθεια νέων συρμών. Επί του παρόντος, βρίσκεται στην τελική ευθεία ο καθορισμός των προδιαγραφών για την προμήθεια 15 καινούργιων συρμών από την Ελληνικό Μετρό για το δίκτυο της πρωτεύουσας. Εξ αυτών, οι οκτώ θα είναι διαρευματικοί για να καλύπτουν τα δρομολόγια του αεροδρομίου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά την ολοκλήρωση της επέκτασης της Γραμμής 3, οι εν λόγω συρμοί κάνουν μία τεράστια απόσταση καθημερινά Αεροδρόμιο – Πειραιάς, με αποτέλεσμα να καταπονούνται πολύ και να έχουν «γράψει» 3 εκατ. χιλιόμετρα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
