Το Αζερμπαϊτζάν και η Αρμενία επανέλαβαν τις μάχες στα σύνορά τους παρά τις εκκλήσεις των ΗΠΑ και της Γαλλίας να σεβαστούν την εκεχειρία που μεσολάβησε η Ρωσία, εν μέσω του χειρότερου απολογισμού νεκρών από τον πόλεμο του 2020.
Οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν εκτόξευσαν πυροβολικό και άλλα όπλα μεγάλου διαμετρήματος προς τις πόλεις της νότιας Αρμενίας, συμπεριλαμβανομένου του Τζερμούκ, από νωρίς το πρωί, δήλωσε την Τετάρτη το υπουργείο Άμυνας της Αρμενίας. Η Αρμενία στόχευσε θέσεις στρατευμάτων στις περιοχές Καλμπακάρ και Λατσίν του Αζερμπαϊτζάν, ανέφερε το υπουργείο Άμυνας στο Μπακού.
Τουλάχιστον 99 στρατιώτες και από τις δύο πλευρές αναφέρθηκε ότι σκοτώθηκαν την Τρίτη σε μάχες για την έναρξη των οποίων τα κράτη του Καυκάσου αλληλοκατηγορούνται, όπως αναφέρει το Bloomberg. Οι συγκρούσεις είναι οι χειρότερες από τότε που χιλιάδες στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους σε έναν πόλεμο 44 ημερών για το αμφισβητούμενο έδαφος του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ο οποίος σταμάτησε τον Νοέμβριο του 2020, όταν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν διαπραγματεύτηκε εκεχειρία.
Η σύγκρουση ξέσπασε με τη Ρωσία να έχει αποσπαστεί από την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία, όπου τα στρατεύματά του αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν υπό την πίεση της ουκρανικής αντεπίθεσης. Ενώ το Αζερμπαϊτζάν και η Αρμενία έχουν πραγματοποιήσει συνομιλίες για να προσπαθήσουν να οριοθετήσουν τα κοινά τους σύνορα και να ανοίξουν δρόμους μεταφοράς στο πλαίσιο της εκεχειρίας, δεν έχουν ακόμη καταλήξει σε τελική ειρηνευτική συμφωνία.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είπε στον ηγέτη του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη να τερματιστούν οι εχθροπραξίες και να τηρηθεί η εκεχειρία σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε αργά την Τρίτη, σύμφωνα με ανακοίνωση του Ελιζέ. Η Γαλλία σκοπεύει να θέσει την κρίση στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, όπου είναι ο σημερινός πρόεδρος, ανέφερε η ανακοίνωση.
Ο Αλίγιεφ απάντησε ότι το Αζερμπαϊτζάν απαντά στις αρμενικές προκλήσεις, σύμφωνα με την προεδρική του ιστοσελίδα. Την Τρίτη είχε επίσης τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει αμυντικό σύμφωνο με το Αζερμπαϊτζάν και ο στρατός του οποίου βοήθησε τον στρατό του Αλίγιεφ να κερδίσει τον πόλεμο του 2020.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ ζήτησε άμεση κατάπαυση του πυρός, ενώ έδειξε με το δάχτυλο το Αζερμπαϊτζάν για τις επιθέσεις στο αρμενικό έδαφος. «Έχουμε δει σημαντικές αποδείξεις για βομβαρδισμούς του Αζερμπαϊτζάν εντός της Αρμενίας και σημαντικές ζημιές στις αρμενικές υποδομές», δήλωσε ο εκπρόσωπος Νεντ Πράις σε ενημέρωση των δημοσιογράφων, προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ παροτρύνουν τη Ρωσία να χρησιμοποιήσει την επιρροή της και στα δύο κράτη για να σταματήσουν οι μάχες.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας ανακοίνωσε νωρίς το πρωί της Τρίτης ότι διαπραγματεύτηκε κατάπαυση του πυρός μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας. Αλλά η προθεσμία για τη διακοπή των εχθροπραξιών προφανώς αγνοήθηκε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ζήτησε επίσης κατάπαυση του πυρός και προέτρεψε τις δύο πλευρές να επιστρέψουν στις διαπραγματεύσεις. Η ΕΕ υπέγραψε τον Ιούλιο μια συμφωνία για τον διπλασιασμό των εισαγωγών φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, καθώς προσπαθεί να σπάσει τον έλεγχο του Πούτιν στον ενεργειακό εφοδιασμό του μπλοκ κατά την αντιπαράθεση για την Ουκρανία.
«Με τη Μόσχα δεσμευμένη σε μια άλλη σύγκρουση, η ΕΕ είναι ίσως σε καλύτερη θέση για να μεσολαβήσει σε μια κατάπαυση του πυρός», δήλωσε η Ophelia Coutts, αναλύτρια για τη Ρωσία και την πρώην Σοβιετική Ένωση στην εταιρεία πληροφοριών κινδύνου Verisk Maplecroft. «Αν και η πρόσφατη συμφωνία των Βρυξελλών να εισάγουν περισσότερο φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν ενδεχομένως υπονομεύει την προσπάθειά της να τοποθετηθεί ως έντιμος μεσίτης ειρήνης».
Σύμφωνο άμυνας
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικολ Πασινιάν απηύθυνε έκκληση στη Μόσχα για υποστήριξη στο πλαίσιο ενός αμυντικού συμφώνου του 1997 και ζήτησε επίσης από τον υπό ρωσική ηγεσία Οργανισμό του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας να παράσχει βοήθεια σε μια έκτακτη συνάντηση με τον Πούτιν και άλλους ηγέτες μέσω τηλεδιάσκεψης την Τρίτη. Ο οργανισμός αμοιβαίας άμυνας δήλωσε ότι ο γενικός γραμματέας του θα ηγηθεί αποστολής στην Αρμενία για να αξιολογήσει την κατάσταση στα σύνορα.
Μέχρι στιγμής, ωστόσο, ούτε η Ρωσία ούτε η CSTO έχουν δηλώσει ότι είναι πρόθυμοι να στείλουν δυνάμεις για την ενίσχυση της εδαφικής ακεραιότητας της Αρμενίας. Όταν ο πρόεδρος του Καζακστάν Kassym-Jomart Tokayev ζήτησε τη βοήθεια της CSTO για την καταστολή των βίαιων διαδηλώσεων τον Ιανουάριο, ο Πούτιν διέταξε αμέσως στρατεύματα να ηγηθούν μιας ειρηνευτικής επιχείρησης.
Η αποστολή της CSTO στην Αρμενία θα υποβάλει έκθεση για να την εξετάσουν οι αρχηγοί κρατών των χωρών μελών, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ στους δημοσιογράφους σε τηλεδιάσκεψη την Τετάρτη. Η κατάσταση στα σύνορα Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν παραμένει τεταμένη, είπε.
Στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν κατέλαβαν 100 τετραγωνικά χιλιόμετρα (39 τετραγωνικά μίλια) εδάφους από τους Αρμένιους κατά μήκος των μη οριοθετημένων συνόρων την Τρίτη, ανέφερε η φιλοκυβερνητική υπηρεσία ειδήσεων Caliber στο Μπακού.
Ο Αλίγιεφ έχει απαιτήσει τη δημιουργία ενός διαδρόμου μέσω της νότιας Αρμενίας προς έναν αζέρικο εκτοπισμό που συνορεύει με την Τουρκία. Αυτό απορρίφθηκε από τον Πασινιάν, ο οποίος δήλωσε ότι η εκεχειρία που μεσολάβησε ο Πούτιν προβλέπει μόνο το άνοιγμα των συγκοινωνιακών συνδέσεων μεταξύ των δύο κρατών, το οποίο είναι διατεθειμένος να εφαρμόσει.
Το Αζερμπαϊτζάν πήρε τον έλεγχο μέρους του Ναγκόρνο Καραμπάχ, το οποίο κατοικείται κυρίως από Αρμένιους αλλά αναγνωρίζεται διεθνώς ως μέρος της επικράτειάς του, στη σύγκρουση του 2020 και ανέκτησε επτά γύρω περιοχές που είχαν καταλάβει αρμενικά στρατεύματα από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.