Καμπανάκι κινδύνου έχει σημάνει για τους επενδυτές το ενδεχόμενο μίας στάσης πληρωμών σε χρέος ξένου νομίσματος από την πλευρά της Ρωσίας για πρώτη φορά από το 1917 . Η οικονομία της βρίσκεται σε στενωπό λόγω των κυρώσεων, το ρούβλι έχει καταρρεύσει και το χρέος της πλέον έχει αξιολόγηση «junk».
Η χώρα οφείλει να πληρώσει τόκους 117 εκατ. δολαρίων σήμερα, Τετάρτη, μία ημέρα – σταθμό η οποία μπορεί να «δείξει» ποιες είναι οι δυνατότητες αλλά και οι προθέσεις της Μόσχας. Η ρωσική κυβέρνηση έχει υποστηρίξει ότι όλο το χρέος θα εξυπηρετηθεί, αν και θα γίνει σε ρούβλια, εφόσον οι κυρώσεις - που επιβλήθηκαν λόγω του πολέμου - δεν επιτρέπουν διακανονισμούς σε δολάρια.
Η αποτυχία πληρωμής ή η πληρωμή σε τοπικό νόμισμα αντί για δολάρια θα ισοδυναμούσαν με αθέτηση πληρωμών. Σημειώνεται ότι, σε αυτή την περίπτωση, η Ρωσία θα έχει περιθώριο χρόνου 30 ημερών για να κάνει την πληρωμή, πριν θεωρηθεί ότι αθέτησε την υποχρέωσή της. Μια χρεοκοπία του Δημοσίου εκφράζονται φόβοι ότι θα προκαλούσε ντόμινο και στα εταιρικά ομόλογα. Κορυφαίες επιχειρήσεις της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των Gazprom, Lukoil και Sberbank, έχουν εκδώσει ομόλογα συνολικού ύψους 150 δισ. δολαρίων, εκ των οποίων τα 105 δισ. είναι σε ξένο νόμισμα.
Υψηλή η έκθεση των ρωσικών εταιρειών στις εκδόσεις ομολόγων
Μία αθέτηση πληρωμών θα επαναφέρει στη μνήμη προηγούμενες κρίσεις, συμπεριλαμβανομένης αυτής της Ρωσίας το 1998, αλλά και της Αργεντινής το 2001. Όμως, η ενδεχόμενη χρεοκοπία σήμερα θα ήταν ένα πολύ σοβαρότερο γεγονός σε σχέση με αυτή του 1998, καθώς τότε η Ρωσία είχε αθετήσει πληρωμές ομολόγων σε ρούβλια, που είχαν εκδοθεί στην εσωτερική της αγορά, ενώ τώρα είναι πιθανό να αθετήσει πληρωμές εξωτερικού χρέους σε συνάλλαγμα.
Αρκετοί κορυφαίοι επενδυτικοί όμιλοι έχουν τοποθετηθεί στο ρωσικό χρέος, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται η BlackRock και η Pimco. Το πρόβλημα είναι ότι η υποβάθμιση σε «junk» έγινε σε διάστημα λίγων ημερών και αφού είχε υπάρξει η εισβολή στην Ουκρανία αλλά και η επιβολή δυτικών κυρώσεων, ως εκ τούτου όσοι είχαν τοποθετηθεί σε αυτό δεν πρόλαβαν να… φύγουν εγκαίρως.
«Θα είναι μια μνημειώδης χρεοκοπία», δήλωσε ο Jonathan Prin, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Greylock Capital Associates. «Σε όρους δολαρίου, θα είναι η πιο σημαντική χρεοκοπία στις αναδυόμενες αγορές από την Αργεντινή. Όσον αφορά τον ευρύτερο αντίκτυπο στην αγορά, είναι ίσως η πιο ευρέως αισθητή χρεοκοπία μία αναδυόμενης αγοράς από το 1998 που είχε συμβεί εκ νέου στη Ρωσία».
Η κατάρρευση της οικονομίας
Η Μόσχα έχει μετατραπεί σε παρία στο διεθνές επιχειρείν, με τους μεγαλύτερους δυτικούς ομίλους να έχουν εγκαταλείψει τη χώρα, ενώ η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε επιβολή capital controls προκειμένου να αποφύγει μία βίαιη έξοδο συναλλάγματος. Ταυτόχρονα εκτιμάται ότι η οικονομία της θα βυθιστεί σε ύφεση και μάλιστα με διψήφιο ποσοστό συρρίκνωσης, ενώ ο πληθωρισμός κινείται κοντά στο 20%.
Περίπου τα μισά από τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας - περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια - έχουν παγώσει, σύμφωνα με τον Ρώσο υπουργό Οικονομικών. Ανεξάρτητα από την πολιτική του Κρεμλίνου για τις πληρωμές εξωτερικού χρέους, οι εταιρείες θα δυσκολευτούν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους καθώς η πτώση της ζήτησης πλήττει τις πωλήσεις και τα κέρδη.
Λόγω των κυρώσεων και των διάφορων διαταγμάτων που εισήγαγε η Ρωσία ως απάντηση, μια χρεοκοπία δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως πλήρως αναπόφευκτη. Οι αγορές τοποθετούν τις πιθανότητες στο 70%, με τον οίκο αξιολόγησης Fitch να την χαρακτηρίζει ως «επικείμενη». Ανάλογη στάση διατηρεί και η Moody's, η οποία στην πρόσφατη έκθεσή της όπου προχώρησε σε υποβάθμιση της ρωσικής οικονομίας, σημειώνει ότι «η δυνατότητα αλλά και πρόθεση της Ρωσίας να εξυπηρετήσει το χρέος της εξασθενεί σταθερά μετά την εισβολή στην Ουκρανία αλλά και την επιβολή capital controls. Εκτιμούμε ότι οι επενδυτές μπορούν να βρεθούν αντιμέτωποι με απώλειες που θα κυμανθούν από 35% έως και 65%, ενώ μπορεί να κινηθούν ακόμη υψηλότερα»
Αποτέλεσμα τη βουτιά στις τιμές των ομολόγων της χώρας και στην αντίστοιχη εκτίναξη των αποδόσεών τους. Η χρεοκοπία της Ρωσίας στα τέλη της δεκαετίας του 1990 αφορούσε το εσωτερικό χρέος, επομένως μια χρεοκοπία σε ξένο νόμισμα θα ήταν η πρώτη από τον απόηχο της Επανάστασης του 1917, όταν οι Μπολσεβίκοι αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν τα χρέη του τσάρου.
Τη Δευτέρα, το υπουργείο Οικονομικών της Ρωσίας έδωσε εντολή για πληρωμή των 117 εκατ. δολαρίων, αν και δεν διευκρίνισε σε τι νόμισμα. Η χρήση ρουβλίων δεν αποτελεί επιλογή για τα κουπόνια αυτής της εβδομάδας, με βάση τους όρους αυτών των ομολόγων. Εάν η Ρωσία δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, υπάρχει τεχνικά μια περίοδος χάριτος 30 ημερών που της δίνει προθεσμία έως τις 15 Απριλίου για να τα καταφέρει.
Σύμφωνα με τον Siobhan Morden, υπεύθυνο στρατηγικής σταθερού εισοδήματος στην Amherst Pierpont, η δραματική και ξαφνική βύθιση της Ρωσίας από την επενδυτική βαθμίδα σε μια οικονομικά απαγορευμένη περιοχή θα οδηγήσει σε σημαντικές απώλειες αυτούς που έχουν επενδύσει στο χρέος της.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
