«Τρώει» τα κέρδη των σούπερ μάρκετ το κόστος της πανδημίας

Το αυξανόμενο κόστος που έχει δημιουργηθεί από την πανδημία του κορονοϊού προκαλεί πλήγμα στα κέρδη των σουπερ μάρκετ. Οι αυξημένες ανάγκες για επιπλέον προσωπικό, τα αναλώσιμα υλικά όπως γάντια, μάσκες και αντισηπτικά σε συνδυασμό με τις νέες συνθήκες που δημιουργεί η πανδημία οδηγεί σε έξοδα που θα ξεπεράσουν τα 160 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2020 για τα σούπερ μάρκετ.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΕΛΚΑ στα 96,1 εκατ. ευρώ εκτιμάται το κόστος διαχείρισης της πανδημίας για τα σούπερ μάρκετ στο εξάμηνο Μαρτίου-Σεπτεμβρίου. Το κόστος διαχείρισης σε αυτό το διάστημα εκτιμάται σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ στο στο 1,55% του κύκλου εργασιών, όταν το καθαρό περιθώριο εκμετάλλευσης του κλάδου για την τελευταία 2ετία είναι 0,89%. Πρακτικά, δηλαδή, αυτό το νέο κόστος υπερβαίνει την καθαρή κερδοφορία του κλάδου, ακόμα και στα πιο αισιόδοξα σενάρια για την πορεία της.

Το λειτουργικό κόστος της τελευταίας διετίας για τον κλάδο αντιστοιχεί στο 23,99% του κύκλου εργασιών, κάτι που σημαίνει ότι αυτό το νέο κόστος έρχεται να αυξήσει τις δαπάνες των επιχειρήσεων κατά 6,49%, αύξηση που είναι πολύ δύσκολα διαχειρίσιμη.

Το 2020 θα είναι, πάντως, μια πολύ καλή χρονιά για τα σούπερ μάρκετ, καθώς εκτιμάται ότι ο τζίρος θα αυξηθεί κατά 7%, σύμφωνα με τις προβλέψεις της IRI. Ο τζίρος των σούπερ μάρκετ ήδη στο πρώτο οκτάμηνο του 2020 έχει διαμορφωθεί στα 5,03 δισ. ευρώ, παρά την μικρή κάμψη που παρατηρήθηκε το καλοκαίρι.

Οι παράγοντες που έσπρωξαν προς τα πάνω το κόστος

Η βασική πηγή αυτού του κόστους είναι οι νέες προσλήψεις που πραγματοποίησαν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2020. Οι περίπου 7.500 νέες προσλήψεις που υπήρξαν στις αλυσίδες σουπερ μάρκετ στον καιρό την πανδημία οδήγησαν το εργασιακό κόστος στα 76 εκατ. ευρώ και αναμένεται να ξεπεράσει τα 130 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος της χρονιάς.

 Με την εμφάνιση της πανδημίας και την έναρξη των περιοριστικών μέτρων, υπήρξε σημαντικό μέρος του προσωπικού των σούπερ μάρκετ και του λιανεμπορίου τροφίμων που μπήκε σε αναστολή εργασίας καθώς ανήκαν στις ευπαθείς ομάδες. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να προσληφθεί νέο προσωπικό ώστε να υποκατασταθούν οι εργαζόμενοι.

Ταυτόχρονα, η επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων, η ανάγκη για έλεγχο του αριθμού ατόμων στα καταστήματα, σε συνδυασμό με τα νέα κανάλια πώλησης που δημιουργήθηκαν όπως οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες και τηλεφωνικές παραγγελίες, έκαναν επιτακτική την ανάγκη για επιπλέον προσωπικό στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ.

Με πολλούς Έλληνες να ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες ή που ήθελαν να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους, η δεύτερη μεγαλύτερη κατηγορία κόστους αφορά την παράδοση κατ’ οίκον, η οποία εκτιμάται σε περίπου 8 εκατ. ευρώ έως τον Σεπτέμβριο του 2020, καθώς υπήρξε σημαντική αύξηση των παραγγελιών είτε ηλεκτρονικά ή τηλεφωνικά.

Η παράδοση κατ’ οίκον για το λιανεμπόριο τροφίμων είναι μία ιδιαίτερα κοστοβόρα διαδικασία, που περιλαμβάνει τη διαδικασία της συλλογής των προϊόντων, όσο και τη διαδικασία της μεταφοράς.

Η διαδικασία της συλλογής είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη, αρκεί να αναλογιστεί κάποιος ότι ένα τυπικό σουπερμάρκετ περιλαμβάνει περίπου 10 χιλ. διαφορετικούς κωδικούς προϊόντων. Επιπρόσθετα η διαδικασία της μεταφοράς είναι επίσης ιδιαίτερα κοστοβόρα καθώς περιλαμβάνει την διαχείριση μεγάλων όγκων των προϊόντων, αλλά απαιτεί και επιπλέον ανάγκες συντήρησης για άλλα προϊόντα, ενώ στη λίστα πρέπει να προστεθούν τα λειτουργικά κόστη για τα οχήματα.

Κατασκευές και αναλώσιμα ανέβασαν το κόστος λειτουργίας

Τα υλικά συσκευασίας εκτιμάται πως ξεπερνούν τα 8 εκ. ευρώ σε κόστος καθώς περιλαμβάνουν σειρές από δαπάνες που έπρεπε να πραγματοποιήσουν οι επιχειρήσεις σουπερ μάρκετ για να λειτουργήσουν.

Περίπου το 1/3 από το συνολικό κόστος αφορά τη διάθεση μασκών, αντισηπτικών και γαντιών για προσωπικό και πελάτες. Οι επιχειρήσεις σουπερ μάρκετ επιβαρύνθηκαν επίσης και από τις επιπλέον ανάγκες για καθαριστικά και απολυμάνσεις, όπως και για τις νέες κατασκευές που υπήρξαν όπως οι τοποθετήσεις πλεξιγκλας και άλλα κόστη όπως τεστ κορωνοϊού και η υποστήριξη τηλεργασίας.

Ήδη μέχρι το Σεπτέμβριο στα 4.700 καταστήματα που απασχολούν περισσότερους από 90.000 εργαζομένους έχουν χρησιμοποιηθεί πάνω από 2,83 εκατ. μάσκες, 8,62 εκατ. γάντια και 302 χιλ. συσκευασίες αντισηπτικών.

Παράλληλα η ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, οδήγησε τις εταιρείες του κλάδου να επενδύσουν στα ηλεκτρονικά τους καταστήματα.

Αν και υπήρχαν επενδύσεις από τις περισσότερες μεγάλες εταιρείες του κλάδου, αυτές πολλαπλασιάστηκαν μέσα σε λίγους μήνες, με ένα κόστος ύψους 4,6 εκατ. ευρώ, το οποίο αναμένεται να φτάσει ακόμα και τα 8 εκατ. ευρώ. Τα κόστη αυτά αφορούν τόσο τη διαμόρφωση, λειτουργία και υποστήριξη των ηλεκτρονικών καταστημάτων, όσο και των διαδικασιών που τα υποστηρίζουν, όπως Logistics με την αγορά εξοπλισμού και τη δημιουργία εγκαταστάσεων, όπως pick-up points στα καταστήματα.