Με τους καλύτερους οιωνούς για ένα «ράλι του Ιανουαρίου» ("January effect") έχουν ξεκινήσει το νέο έτος οι παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές αλλά και το ελληνικό χρηματιστήριο, το οποίο με συνοπτικές διαδικασίες και στις μόλις τέσσερις πρώτες συνεδριάσεις του 2023 ξεπέρασε διαδοχικά τις 930, τις 940 και τις 950 μονάδες, ευρισκόμενο πλέον σε υψηλά 11μήνου και σε επίπεδα που είχε προ της έναρξης του πολέμου στην Ουκρανία.
Η ελληνική αγορά «έχασε» λόγω της αργίας των Θεοφανίων τη συνεδρίαση της Παρασκευής, όμως οι διεθνείς αγορές έκαναν ράλι με οδηγό τη Wall Street, επηρεαζόμενες θετικά από τα στοιχεία για τον πληθωρισμό στην Ευρώπη, αλλά και τα θετικά μαντάτα για τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, που έχουν ένα κοινό παρονομαστή: φαίνεται πως θα συμβάλουν για μια λιγότερο επιθετική πολιτική από πλευράς κεντρικών τραπεζών στο θέμα της αύξησης των επιτοκίων. Στο νέο περιβάλλον, είναι πολύ πιθανό να επαναληφθεί το παραδοσιακό «φόρτωμα» μετοχών από τους επενδυτές κάθε Ιανουάριο, που οδηγεί σε άνοδο τις αγορές, το λεγόμενο "January effect".
Έτσι, το Χ.Α. ξεκινά την πρώτη ολοκληρωμένη εβδομάδα του 2023 με «προίκα» το ράλι των διεθνών αγορών της Παρασκευής, οπότε πλέον αφενός καλείται να επιβεβαιώσει την κατοχύρωση των 950 μονάδων, αφετέρου να προσπαθήσει για την υπέρβαση, αν και εφόσον δεν υπάρξει κάποια εκτός προγράμματος δυσμενής εξέλιξη.
Μολονότι την περασμένη εβδομάδα η Fed είχε διαμηνύσει ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων θα συνεχιστούν για όσο χρειαστεί, εντούτοις οι θετικές εξελίξεις στο θέμα των θέσεων εργασίας είναι ένας σημαντικός μπούσουλας που δίνει κατεύθυνση μάλλον προς την επιβράδυνση ή και την ανακοπή της αυστηρής πολιτικής στα επιτόκια.
Η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου πρόσθεσε 223.000 θέσεις εργασίας τον περασμένο Δεκέμβριο, επίδοση χαμηλότερη του Νοεμβρίου (256.000 θέσεις εργασίας) και των εκτιμήσεων της αγοράς. Σημειώνεται πάντως ότι παρά την επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των θέσεων εργασίας, η αγορά εργασίας εξακολουθεί να δείχνει ανθεκτικότητα που δεν περίμεναν οι περισσότεροι μετά τις επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα.
Ένα άλμα στο εργατικό δυναμικό και η συγκράτηση της αύξησης των μισθών υποδηλώνουν ότι η αγορά εργασίας των ΗΠΑ αρχίζει να κινείται με τον τρόπο που ήλπιζε η Federal Reserve, δηλαδή να έλθει η προσφορά και η ζήτηση για εργαζόμενους σε καλύτερη ισορροπία, ώστε να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός.
Αν και υπάρχουν κίνδυνοι και αρκετοί αστάθμητοι παράγοντες στις αγορές, φαίνεται πως μπαίνουν στο νέο έτος με μια σαφή διάθεση ανατιμολόγησης, ενός νέου επαναζυγίσματος αποτιμήσεων, θέσεων και προοπτικών, με focus στα νέα δεδομένα και την ελπίδα ότι θα επιβεβαιωθούν σύντομα τα σενάρια για τα επιτόκια. Άλλωστε, μετά τη χειρότερη χρονιά από το 2008 για τις αγορές, οι αποτιμήσεις μπορεί να θεωρηθούν ελκυστικές, αν δεν επιβεβαιωθούν τα χειρότερα σενάρια για πληθωρισμό και επιτόκια.
Στην Ευρώπη, ο πληθωρισμός στην ζώνη του κοινού νομίσματος σημείωσε μεγαλύτερη του αναμενόμενου επιβράδυνση, στο 9,2% από 10,1% τον Νοέμβριο και ενώ αναλυτές σε δημοσκόπηση του Reuters «έβλεπαν» να τρέχει με 9,7%. Το μεγαλύτερο μέρος της πτώσης προέρχεται από τη μείωση στις ενεργειακές τιμές, ενώ όλα τα βασικά στοιχεία του δομικού πληθωρισμού αυξήθηκαν.
Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη οι ευρωπαϊκοί δείκτες έκλεισαν την Παρασκευή σε υψηλά 7μήνου με τον γερμανικό DAX πάνω και από τις 14.600 μονάδες και τον Stoxx 600 στις 444,42 μονάδες, ενώ στη Wall Street καταγράφηκε εμφατικό ράλι, με το βιομηχανικό δείκτη Dow Jones να κερδίζει 700 μονάδες ή 2,13% κλείνοντας στις 33.630 μονάδες, τον S&P 500 να κερδίζει 2,28% φτάνοντας στις 3.895 μονάδες και τον τεχνολογικό Nasdaq να σημειώνει άνοδο 2,56% διαμορφούμενος στις 10.569 μονάδες.
Παράλληλα, ο δείκτης φόβου VIX έκλεισε την Παρασκευή με πτώση 5,92% στις 21,13 μονάδες, πολύ εγγύτερα στο χαμηλό 52 εβδομάδων που είναι στις 17,36 μονάδες συγκριτικά με το υψηλό των 38,94 μονάδων.
Το Χ.Α. καλείται να επιβεβαιώσει τις υπερβάσεις της περασμένης εβδομάδας
Έχοντας κλείσει πρώτο το «νήμα» του κλεισίματος της ψαλίδας των απωλειών που προκάλεσε το σοκ του πολέμου στην Ουκρανία, το ελληνικό χρηματιστήριο πλέον καλείται να διαχειριστεί τις υπερβάσεις που έκανε την περασμένη εβδομάδα και κυρίως να επιβεβαιώσει την κατοχύρωση του κομβικού ορίου των 950 μονάδων. Την Πέμπτη το Χ.Α. έκλεισε με άνοδο 0,57% στις 951,45 μονάδες, επίπεδα που είχε να δει ξανά σε κλείσιμο από τις 18 Φεβρουαρίου 2022, πριν δηλαδή την έναρξη των εχθροπραξιών στις 24/2.
Στο Χ.Α. έχουν ξεκινήσει δειλά πονταρίσματα με φόντο την – μεσοπρόθεσμη - αλλαγή του επενδυτικού προφίλ της χώρας, η οποία θα έρθει με την ανάκτηση επενδυτικής βαθμίδας. Οι περισσότερες συγκλίνουσες εκτιμήσεις θεωρούν πιθανή μια βελτίωση της βαθμολογίας της χώρας ακόμα και μέσα στο 2023, είτε πριν, είτε μετά τις εκλογές, ενώ άλλοι θεωρούν ότι αυτό θα έχει «κλειδώσει» έως τα τέλη του έτους ή μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024.
Στην ουσία το Χ.Α. δεν κάνει τίποτα άλλο από το να διορθώνει την ακραία στρέβλωση συγκριτικά με την – έστω και από απόσταση – σύγκριση των αποτιμήσεων με τις ξένες αγορές, οι οποίες είναι «φορτωμένες» από το υπερδεκαετές bull market, ενώ όσο κι αν διορθώνουν τα τελευταία χρόνια, ουσιαστικά δεν απέχουν και πολύ από τα ιστορικά υψηλά τους.
Και στο Χ.Α., παρ’ ότι ο Γ.Δ. έχει καθηλωθεί κάτω από τις 1.000 μονάδες τα τελευταία χρόνια λόγω της υπερεξάρτησης από τις τράπεζες που κατέρρευσαν στη διάρκεια της κρίσης, υπάρχουν μετοχές του FTSE 25 από τον ενεργειακό κυρίως τομέα, που διαπραγματεύονται σε πολυετή υψηλά ή σε ιστορικά υψηλά, ή σε επίπεδα που ο Γενικός Δείκτης βρίσκονταν στις 4.000 ή και στις 5.000 μονάδες (2007).
Η κεφαλαιοποίηση του Χ.Α. είναι μόλις στο 30% του ΑΕΠ της χώρας, την ώρα που στην Ευρώπη είναι στο 70% και στο 80%, έστω και αν το «ζύγισμα» του Χ.Α. παραμένει χαμηλό λόγω και των πολλαπλών αποχωρήσεων, άρα οφείλεται (και) σε τεχνικούς – πρακτικούς λόγους.
Μένει λοιπόν να δούμε πως θα διαχειριστεί η αγορά αυτή την υπέρβαση σε υψηλά 11μήνου που πέτυχε στην τελευταία συνεδρίαση. Ασφαλώς, πριν γίνει κίνηση για το επόμενο όριο των 973 μονάδων που είναι και τα υψηλά 8ετίας, θα πρέπει να «δέσουν» οι τιμές, ενώ για να θεωρηθεί ασφαλής η κατοχύρωση της ζώνης των 950 μονάδων, πρέπει να επιβεβαιωθεί σε φίλτρο τριών ημερών.
Πλέον ο Γ.Δ. απέχει μόλις 2% περίπου από τα υψηλά των 973 μονάδων που βρέθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2022, ενώ ο FTSE 25 έκλεισε χθες πάνω από τις 2.300 μονάδες για πρώτη φορά από τις 23 Φεβρουαρίου 2022, δηλαδή την παραμονή της έναρξης της εισβολής, αποτελώντας τον κύριο καταλύτη της αναρρίχησης του Γενικού Δείκτη όλο το τελευταίο διάστημα.
Αντιθέτως, ο τραπεζικός δείκτης υπολείπεται εκείνης της περιόδου, αν και έχει βελτιώσει σημαντικά την εικόνα του. Ο δείκτης τραπεζών έχει υψηλό τελευταίων ετών στις 752,66 μονάδες από τις 16 Φεβρουαρίου 2022, ενώ την Πέμπτη έκλεισε στις 677,78 μονάδες με άνοδο 1,88% και κλείσιμο στο υψηλό ημέρας, όμως υπολείπεται 8,57% από το υψηλό του Φεβρουαρίου 2022. Φυσικά, αν συνεχίσει την ανοδική του κίνηση, ο τραπεζικός δείκτης δύναται από μόνος του να τραβήξει ακόμη υψηλότερα την αγορά.
Ο Γ.Δ. ενισχύεται το 2023 σε ποσοστό 2,33%, ο FTSE 25 κερδίζει 2,61%, o Mid Cap βρίσκεται στο +2,07%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης ηγείται στην άνοδο με κέρδη 5,81%. Παράλληλα, σε όλες τις τελευταίες συνεδριάσεις η αγορά ανεβάζει προοδευτικά συναλλαγές, οι οποίες στην τελευταία συνεδρίαση διαμορφώθηκαν στα 63,12 εκατ. ευρώ έναντι 57,44 εκατ. ευρώ την Τετάρτη, 51,34 εκατ. την Τρίτη και μόλις 19,25 εκατ. ευρώ την περασμένη Δευτέρα, όπου είχε αργία το Λονδίνο αλλά και η Wall Street.
Όπως σημειώνει ο διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλίας Ζαχαράκης, «ο Γενικός Δείκτης δοκιμάζει να κατοχυρώσει το πολύ σημαντικό τεχνικό επίπεδο των 950 - 955 μονάδων, κάτι που μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για τετραψήφιο νούμερο μετά από πολλά χρόνια. Οι 930 μονάδες γίνονται κοντινή στήριξη με τις 914 μονάδες κύρια, ενώ πλέον φαίνεται ότι οι 900 μονάδες μπορεί να γίνουν πολύ ισχυρό ανάχωμα σε μεγάλη εικόνα».
Ο χρηματιστής θυμίζει ότι το 70% των εκλογικών χρονιών κλείνουν με κέρδη στον Γ.Δ., ενώ συμπληρώνει πως πλέον ο τραπεζικός δείκτης τρέχει χωρίς «κόκκινα» βάρη, με τα τραπεζικά ιδρύματα να ψάχνουν να δώσουν δάνεια για να αυξήσουν την κερδοφορία τους.