Μολονότι το 2023 ήταν το καλύτερο χρηματιστηριακό έτος των τελευταίων αρκετών ετών και το τρίτο πιο κερδοφόρο μετά τη φούσκα του 1999, δίνοντας εξαιρετικές αποδόσεις για πλήθος μετοχών της μεγάλης, της μεσαίας και της μικρότερης αποτίμησης, εντούτοις, υπήρξαν και μετοχές που έμειναν πίσω, για διάφορους λόγους. Μετοχές που είτε έκλεισαν σε αρνητικό έδαφος σε μια χρονιά που ο Γενικός Δείκτης σημείωσε άνοδο 39,08%, είτε είχαν μικρά κέρδη, είτε γενικότερα υστέρησαν έναντι της γενικής απόδοσης της αγοράς, όπως αυτή αποτυπώνεται από τον κυρίαρχο δείκτη.
Θυμίζουμε ότι το 2023 ήταν ένα έτος που η συντριπτική πλειονότητα των μετοχών όλων των αποτιμήσεων κινήθηκε ανοδικά, ενώ δεκάδες ήταν οι περιπτώσεις όπου τα κέρδη ξεπέρασαν το 30%. Στο σύνολο της αγοράς, υπήρξε μετοχή με απόδοση πλέον του 300% (Δομική Κρήτης), στον FTSE 25 καταγράφηκαν αποδόσεις έως και 137% (Cenergy Holdings), ενώ στον Mid Cap η κορυφαία επίδοση έφτασε έως το εντυπωσιακό +213% (Intrakat).
Στον Large Cap υπήρξαν τρεις μετοχές με ράλι άνω του 100% (Cenergy Holdings, Πειραιώς και Aegean Airlines), δέκα μετοχές ξεπέρασαν σε απόδοση το 50%, ενώ συνολικά είκοσι τίτλοι είχαν διψήφιο ποσοστό απόδοσης. Στο χώρο του Mid Cap δύο μετοχές ξεπέρασαν το 100% και μία το 200%, εννέα μετοχές είχαν άνοδο άνω του 50%, ενώ 14 μετοχές ενισχύθηκαν πλέον του 23%.
Όπως προαναφέρθηκε, ο Γενικός Δείκτης είχε άνοδο πέρυσι σε ποσοστό 39,08%, o FTSE 25 ενισχύθηκε κατά 39,70%, ο Mid Cap κατέγραψε άνοδο κατά 59,47% σηματοδοτώντας την… επιστροφή των μετοχών μεσαίας κεφαλαιοποίησης, ενώ ο τραπεζικός κλάδος πρωτοστάτησε στην άνοδο με το δείκτη να κάνει ράλι +65,73%.
Την ίδια ώρα όμως, υπήρξαν 14 μετοχές από τον Large Cap και έξι από τον Mid Cap που υστέρησαν – λιγότερο ή περισσότερο – έναντι της γενικής απόδοσης της αγοράς. Κάποιες από αυτές τις μετοχές ενδέχεται να βγουν στο επενδυτικό προσκήνιο το νέο έτος, καθώς σε μια αγορά που είναι bull, ολοένα και περισσότερες μετοχές μπαίνουν στο «παιχνίδι» της ευδαιμονίας, ενώ ήδη, στην πρώτη εβδομάδα του 2024, υπάρχει αφύπνιση ορισμένων τίτλων αυτής της ομάδας.
Τέρνα Ενεργειακή: Έκλεισε στην κορυφή των απωλειών στον FTSE 25 το 2023, χάνοντας 21,98%, όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το 2022 ήταν δεύτερη σε απόδοση με +50% πίσω από τη Motor Oil που είχε ενισχυθεί κατά 59%. Ο λόγος που η ΤΕΝΕΡΓ έμεινε πίσω, ασφαλώς συνδέεται με τη ματαίωση του deal που στα τέλη του 2022 φαινόταν σίγουρο. Το τελευταίο διάστημα έχει βελτιώσει μερικώς την εικόνα της, ενώ σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, αν «ζυγιστεί» αντικειμενικά από πλευράς θεμελιωδών και προοπτικών, αδικείται από τη μεγάλη πτώση του 2023.
ΟΤΕ: Πρόκειται για τη μεγάλη παραφωνία του 2023, καθώς ο άλλοτε απόλυτος leader της αγοράς έμεινε εκτός κλίματος σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, χάνοντας 11,58%. Για μια αγορά που ο Γ.Δ. κέρδισε άνω του 39%, το να πηγαίνει κόντρα τέμπο μια μετοχή όπως ο ΟΤΕ, είναι τουλάχιστον οξύμωρο και λίαν παράδοξο. Η αγορά αναζητά το νέο… όραμα του ομίλου, καθώς γενικότερα οι τηλεπικοινωνίες είναι εκτός μόδας στην Ευρώπη, ενώ ίσως η αλλαγή management προκαλέσει κάποιο θετικό σοκ και αλλάξει τα δεδομένα.
ΕΥΔΑΠ: Μόνιμα εκτός κλίματος αγοράς, καθώς υποχώρησε κατά 10,44% το 2023, ενώ προέρχονταν από απώλειες 15% και το 2022. Άκρως συντηρητική μετοχή, σχεδόν ποτέ δεν έχει προσφέρει συγκινήσεις στους θιασώτες της. Έχει ιστορικό χαμηλό στην περιοχή των 2,50 ευρώ από τα μέσα του 2012, όταν η χώρα φλέρταρε έντονα με το Grexit, και ιστορικό υψηλό στα 13 ευρώ από τις 8 Ιανουαρίου 2008, επίπεδα όμως ουδέποτε ξαναείδε, ούτε πλησίασε έκτοτε… Πάντως, η διοίκηση Σαχίνη κάνει πολύ καλές κινήσεις και διευρύνει το αποτύπωμα του ομίλου σε πολλά επίπεδα.
Helleniq Energy: Το 2022 (σε μια χρονιά που ο Γ.Δ. έκλεισε μόλις στο +4,08%) είχε δώσει άνοδο 24%, ενώ το 2023 υστέρησε καταφανώς, υποχωρώντας κατά 4,08%. Τα διυλιστήρια ευρύτερα (και διεθνώς) δεν βρέθηκαν στην κορυφή των προτεραιοτήτων των επενδυτών το έτος που πέρασε. Ο όμιλος βρίσκεται σε μεγάλη διαδικασία μετασχηματισμού, όμως, τουλάχιστον προς το παρόν, η αγορά δεν δείχνει να έχει αντιληφθεί ή να διαβάζει θετικά τις αλλαγές. Πάντως, τον περασμένο μήνα έκανε το placement διαθέτοντας το 10% σε ιδιώτες στην τιμή των 7 ευρώ, (με discount 9%), πετυχαίνοντας υπερκάλυψη περίπου τρεις φορές. Έκτοτε βεβαίως, η μετοχή πιέστηκε. Μένει να δούμε πως θα κινηθεί το 2024 και αν οι ιδιώτες φέρουν αλλαγή συμπεριφοράς στη μετοχή.
Motor Oil: Υστέρησε καταφανώς το 2023 καθώς έκλεισε με άνοδο μόλις 8,79%. Βεβαίως, το δύσκολο 2022, είχε κλείσει στην κορυφή της ανόδου στον Large Cap με +59%. Ο όμιλος βρίσκεται σε πολύ προχωρημένη διαδικασία «πράσινου» μετασχηματισμού, με εντυπωσιακές αγορές στον τομέα της κυκλικής οικονομίας και σε όλο το φάσμα των εναλλακτικών πηγών ενέργειας, ενώ υλοποιεί το μεγαλύτερο πρόγραμμα πράσινης μετάβασης στη ΝΑ Ευρώπη, που έως το 2030 θα ανέλθει στα 4 δισ. ευρώ.
ElvalHalcor: Την ώρα που η έτερη θυγατρική του ομίλου Viohalco, η Cenergy Holdings έκλεισε το 2023 στην κορυφή των κερδών στον Large Cap, η συγκεκριμένη έμεινε χαρακτηριστικά πίσω, με άνοδο μόλις 14,20%. Σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές, η εικόνα της μετοχής δεν αποτυπώνει την αξία του ομίλου που αποτελεί τη μεγαλύτερη βαριά βιομηχανία της χώρας, με δεσπόζουσα θέση παγκόσμια, τόσο στο αλουμίνιο, όσο και στο χαλκό, ενώ πραγματοποιεί το 4% των εξαγωγών της Ελλάδας. Πάντως, ξεκίνησε το νέο έτος καλά, έχοντας ήδη άνοδο άνω του 14%.
Lamda Development: Η εικόνα της μετοχής και η άνοδος πέρυσι μόλις 15,56% κάθε άλλο παρά αντανακλά έναν όμιλο που «τρέχει» το μεγαλύτερο project αστικής ανάπλασης στην Ευρώπη. Μετά από πολλά χρόνια ταλαιπωρίας, το Ελληνικό έχει ξεκινήσει, όμως η αγορά δείχνει να μην έχει καταλάβει, ή να μην πιστεύει στο (πιθανότατα ιδιαίτερα φαραωνικό για τα ελληνικά δεδομένα) έργο. Πάντως, τους τελευταίους μήνες υπάρχει έντονη κινητικότητα και τρέχουν αρκετές εργασίες, οπότε μένει να δούμε την εξέλιξη. Το 2024, έχει ξεκινήσει ανοδικά.
ΟΠΑΠ: Εδώ μιλάμε για ξεχωριστή περίπτωση και μετοχή… ομόλογο, καθώς διαχρονικά είναι στην κορυφαία θέση των μερισμάτων και των χρηματικών διανομών. Ο τίτλος έκλεισε με άνοδο 16,18% πέρυσι, όμως αν ιδωθεί σε βάθος ετών, οι μέτοχοί του δεν είναι παραπονούμενοι.
Coca Cola HBC: Η leader της αγοράς έκλεισε με άνοδο 16,90% το 2023 υστερώντας έναντι του Γενικού Δείκτη, αλλά και του FTSE 25. Η μετοχή δεν έχει καταφέρει ακόμη να φτάσει στα ιστορικά υψηλά των 34,24 ευρώ που είχε βρεθεί το Φεβρουάριο του 2020, πριν «χτυπήσουν» οι επιπτώσεις του Covid-19 στην Ελλάδα. Το 2023 κινήθηκε από το χαμηλό των 21,54 ευρώ έως το υψηλό των 29,91 ευρώ. Την Παρασκευή έκλεισε στα 26,57 ευρώ.
Quest Συμμετοχών: Έβγαλε το προηγούμενο έτος με άνοδο 19,32%, έχοντας υψηλό στα 6,73 ευρώ από τις 17 Ιουλίου 2023 και χαμηλό στα 4,6550 ευρώ από τις 20 Μαρτίου 2023. Πλέον έχει κατέλθει στην προτελευταία θέση των αποτιμήσεων στον Large Cap με 585 εκατ. ευρώ ξεπερνώντας μόνο τη Σαράντης. Από τότε που «έσπασε» η μετοχή, κάνοντας split με αναλογία τρεις νέες για κάθε μία παλαιά, το Μάρτιο του 2022, έχει χάσει το «μέταλλο» πρωταθλητισμού που τη συνόδευε. Τα μεγέθη του πολυσχιδούς, κερδοφόρου και με όχι μεγάλα δάνεια ομίλου, δικαιολογούν πολύ καλύτερο αποτύπωμα στο ταμπλό…
ΓΕΚ Τέρνα: Έβγαλε το έτος με άνοδο 20,73% επίδοση μάλλον «φτωχή» για τα μεγέθη, το εκτόπισμα, τις προοπτικές και το ανεκτέλεστο του πολυσχιδούς ομίλου που ηγείται σε ενέργεια, υποδομές, κατασκευές και παραχωρήσεις. Το 2023 είχε χαμηλό στα 10,42 ευρώ από τις 20 Μαρτίου και υψηλό στα 14,42 ευρώ από τις 14 Ιουλίου. Σαφώς έχει επηρεαστεί από τη μη πώληση της θυγατρικής Τέρνα Ενεργειακή.
Autohellas: Συντηρητικός τίτλος, για έναν όμιλο που ασφαλώς αξίζει καλύτερης χρηματιστηριακής απεικόνισης. Έκλεισε το έτος με άνοδο 23,36%, έχοντας χαμηλό στα 10,06 ευρώ από τις 25/1 και ιστορικό υψηλό στα 14,76 ευρώ από τις 29 Μαΐου 2023. Από τον περασμένο Μάιο αποτελεί (μαζί με την Ελλάκτωρ) μέλος του MSCI Small Cap. Δίνει πολύ καλά μερίσματα, ενώ το 2023 ήταν η καλύτερη χρονιά της ιστορίας της από πωλήσεων και κερδοφορίας, ενώ μάλλον θα σπάσει το φράγμα του 1 δισ. ευρώ τζίρο. Ο όμιλος δεν έχει ζημιογόνα χρήση από την ίδρυσή του, εδώ και περίπου 50 χρόνια, ενώ ακόμη και μέσα στον Covid-19 παρέμεινε κερδοφόρος. Ετοιμάζει έκδοση εφταετούς ομολόγου.
Σαράντης: Έκλεισε με άνοδο 29,12% το 2023, επίδοση όχι κακή, όμως ηπιότερη από τη μέση επίδοση της αγοράς, και χαμηλότερη του Γ.Δ. και του FTSE 25. Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, είχε συνολική διακύμανση μόλις 2,17 ευρώ, με χαμηλό στα 6,39 ευρώ στις 29 Μαρτίου και υψηλό στα 8,56 ευρώ στις 20 Νοεμβρίου. Το Νοέμβριο του 2020, βρέθηκε έως τα 9,35 ευρώ, επίπεδα που δεν έχει ξαναπιάσει έκτοτε, μολονότι ο Γ.Δ. ενισχύεται από τις 30/11/20 σε ποσοστό 78%. Δέχτηκε πλήγμα και από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Viohalco: Έβγαλε το 2023 με άνοδο 31,34%, που επίσης δεν είναι αμελητέα, ασχέτως αν είναι κατώτερη του Γενικού Δείκτη. Συντηρητικός τίτλος, που όμως μέσα στο προηγούμενο έτος και στις 30 Αυγούστου έφτασε έως τα 7,13 ευρώ που είναι ιστορικά υψηλά από τότε που άλλαξε έδρα και πήγε στις Βρυξέλλες, κάνοντας και διπλή εισαγωγή σε Euronext και Αθήνα. Μάλιστα, έως τον Αύγουστο έφτασε να κερδίζει 75% στο έτος, ενώ έκτοτε διόρθωσε μερικώς. Ο όμιλος αποτιμάται στα 1,5 δισ. ευρώ, ενώ αν προστεθούν οι αποτιμήσεις των Cenergy Holdings και ElvalHalcor, τις οποίες ελέγχει κατά 79,78% και 87,78% αντίστοιχα, τότε η… δίκαιη κεφαλαιοποίησή της, είναι πολύ πιο πάνω. Έχει ξεκινήσει καλά το 2024, κερδίζοντας άνω του 10% την πρώτη εβδομάδα.
Οι 20 μετοχές με απόδοση κάτω από τον Γενικό Δείκτη το 2023
Μετοχή | 30/12/2022 | 29/12/2023 | Δ(%) 2023 |
DIMAND | 14,9 | 10,6 | -28,86% |
ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ | 20,38 | 15,9 | -21,98% |
ΟΤΕ | 14,59 | 12,9 | -11,58% |
Ε.Υ.Δ.Α.Π. | 6,8 | 6,09 | -10,44% |
HELLENIQ ENERGY | 7,59 | 7,28 | -4,08% |
Ε.Υ.Α.Θ. | 3,3 | 3,4 | 3,03% |
ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ | 3,96 | 4,19 | 5,81% |
PREMIA PROP. | 1,09 | 1,17 | 7,83% |
MOTOR OIL | 21,82 | 23,76 | 8,79% |
ELVALHALCOR | 1,62 | 1,85 | 14,20% |
LAMDA DEVELOP. | 5,85 | 6,76 | 15,56% |
ΟΠΑΠ | 13,23 | 15,37 | 16,18% |
COCA COLA | 22,6 | 26,42 | 16,90% |
QUEST HOLD. | 4,71 | 5,62 | 19,32% |
ΓΕΚΤΕΡΝΑ | 10,9 | 13,16 | 20,73% |
FOURLIS | 3,25 | 4 | 23,08% |
AUTOHELLAS | 10,36 | 12,78 | 23,36% |
ΣΑΡΑΝΤΗΣ | 6,49 | 8,38 | 29,12% |
ΑΔΜΗΕ | 1,7 | 2,22 | 30,59% |
VIOHALCO | 4,01 | 5,26 | 31,34% |