Πρόβλεψη για αποσυμπίεση των τιμών της ενέργειας στις αρχές του 2022 κάνει σε ανάλυσή της η UBS αφήνοντας ωστόσο αστερίσκους. Μία εκτεταμένη βαρυχειμωνιά θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμα και στο ακραίο σενάριο Χριστουγέννων με blackout ή εκτεταμένες διακοπές ηλεκτροδότησης.
Ειδικότερα, όπως σημειώνουν οι αναλυτές της UBS, οι τιμές της ενέργειας έχουν αυξηθεί ως αποτέλεσμα της ισχυρής ζήτησης των τελευταίων μηνών αλλά και καιρικών συνθηκών που δημιούργησαν ειδικές συνθήκες εκτόξευσης της ζήτησης αλλά και που έθεσαν ερωτηματικά για την ενεργειακή ασφάλεια που μπορούν, σε αυτή τη φάση, να προσφέρουν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Με το φυσικό αέριο να παίζει κύριο ρόλο στην ενεργειακή κρίση που βιώνουμε, οι προοπτικές για την εξέλιξη των τιμών του έχουν δύο βασικές μεταβλητές: τον ρυθμό της πρόσθετης χωρητικότητας που έρχεται και τον αντίκτυπο του χειμώνα στη ζήτηση αερίου.
Από την πλευρά της ζήτησης, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας είναι αρκετά ανελαστική ως προς τις τιμές. Σε περίπτωση που η προσφορά δεν μπορεί να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση, οι τιμές θα συνεχίσουν να αυξάνονται μέχρι να γίνουν πραγματικότητα εφιαλτικά σενάρια -όπως το κλείσιμο εργοστασίων ή τα ακραία κυβερνητικά μέτρα όπως παρατεταμένα blackout τα Χριστούγεννα και/ή οι μειώσεις του φωτισμού των δρόμων. Ένας πιο βαρύς χειμώνας θα μπορούσε εύκολα, λέει η UBS, να οδηγήσει στα παραπάνω αποτελέσματα.
Η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί από περιορισμούς στις εξαγωγές. Για παράδειγμα, εάν οι ΗΠΑ αποφασίσουν να απαγορεύσουν τις αποστολές LNG για να μειώσουν τις εγχώριες τιμές (οι ΗΠΑ είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου μετά την Αυστραλία και το Κατάρ). Τα όρια στις εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου είναι επίσης σημαντικός κίνδυνος, ιδιαίτερα εάν η εγχώρια ζήτηση αυξάνεται. Η Ρωσία προσφέρεται να σταθεροποιήσει την κατάσταση στην Ευρώπη και ήδη μόνο η ανακοίνωση της πρόθεσης προκάλεσε άμεση πτώση των ολλανδικών συμβολαίων φυσικού αερίου και Ηνωμένου Βασιλείου.
Πρόσθετες ρωσικές εξαγωγές θα βοηθήσουν στην άμβλυνση της τρέχουσας στενότητας της αγοράς στην Ευρώπη, αλλά παραμένει ασαφές πόσες επιπλέον δυνατότητες έχει η Ρωσία για να αυξήσει την παραγωγή από τα τρέχοντα επίπεδα. Και σ’ αυτή όμως την περίπτωση, εάν η ίδια η Ρωσία βρεθεί αντιμέτωπη με έναν βαρύ χειμώνα, τότε είναι βέβαιο ότι θα επιλέξει να καλύψει πρώτα και κυρίως τις εγχώριες ανάγκες έναντι των εξαγωγών.
Ωστόσο, στην ανάλυσή της η UBS προβλέπει κορύφωση των τιμών άνθρακα και φυσικού αερίου στο τέλος του έτους και υποχώρηση το 2022. Στο σενάριο που δε θα έχουμε «εκπλήξεις» μέσα στο επόμενο διάστημα, η ανάλυση αναμένει ότι οι τιμές της ενέργειας θα επιστρέψουν σε κανονικά επίπεδα το επόμενο έτος καθώς η προσφορά θα αυξηθεί και τα αποθέματα θα ανακάμψουν. Η εξέλιξη αυτή, μαζί με αποτελεσματική μεταφορά, θα μπορούσε να επιταχύνει την πτώση των τιμών όταν η ζήτηση επιβραδυνθεί ή εάν ο χειμώνας είναι τελικά πιο ήπιος από το αναμενόμενο.
Σε αυτή την περίπτωση ο συνολικός αντίκτυπος στο ΑΕΠ της ενεργειακής κρίσης θα είναι μέτριος, αλλά το πλήγμα θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο εάν οι τιμές της ενέργειας αυξηθούν ξανά και διαταράξουν τη βιομηχανική παραγωγή. Μάλιστα οι αναλυτές εκτιμούν ότι κυβερνήσεις και εταιρείες θα επανεκτιμήσουν βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα σχέδια μετάβασης σε ΑΠΕ.
Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, η αύξηση των τιμών του άνθρακα και του φυσικού αερίου αναδεικνύει την πολυπλοκότητα της ενεργειακής μετάβασης. Ενώ η ζήτηση για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αυξάνεται, τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να καλύπτουν τις περισσότερες από τις ενεργειακές μας ανάγκες σήμερα. Και αυτό στην περίοδο που διανύουμε αναμένεται να επηρεάσει τις τιμές διατηρώντας τες σε υψηλά επίπεδα λόγω ανεπαρκών επενδύσεων σε νέες προμήθειες πετρελαίου και φυσικού αερίου.