Νέα μεγάλη πτώση ανεργίας τον Δεκέμβριο παρά την επιβολή lockdown

Την καθοδική της πορείας συνέχισε η ανεργία τον Δεκέμβριο, παρά το lockdown, υποχωρώντας αισθητά σε σχέση με τον Νοέμβριο, χάρη στα μέτρα στήριξης της οικονομίας από την κυβέρνηση. Έτσι, το ποσοστό της ανεργίας μειώθηκε στο 15,8% τον Δεκέμβριο, έναντι 16,2% τον Νοέμβριο και 16,4% τον Δεκέμβριο του 2019, σύμφωνα με τα στοιχεία που γνωστοποίησε η ΕΛΣΤΑΤ.

Επισημαίνεται από τη Στατιστική Αρχή ότι, κατά το μήνα Δεκέμβριο, η αγορά εργασίας επηρεάστηκε από την εφαρμογή ειδικών κανόνων λειτουργίας στις επιχειρήσεις καθώς και από την εφαρμογή μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας και την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, στο σύνολο της χώρας. Τα μέτρα αυτά επηρέασαν, σε μεγάλο βαθμό, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, πέρα από την κανονική λειτουργία της αγοράς και τον τρόπο συλλογής των στοιχείων της έρευνας.

Υπενθυμίζεται ότι οι εργαζόμενοι που βρίσκονται σε αναστολή σύμβασης και πληρώνονται από το κράτος δεν καταγράφονται στατιστικά ως άνεργοι, παρά μόνο εάν η αναστολή της σύμβασης ξεπεράσει τους τρεις συνεχόμενους μήνες.

Η Ελλάδα, το 2020, διέθεσε το μεγαλύτερο «πακέτο» επιδοτήσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό στην Ευρώπη, για τη στήριξη της εργασίας.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ:

• Το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας τον Δεκέμβριο του 2020 ανήλθε σε 15,8% έναντι 16,4% τον Δεκέμβριο του 2019 και 16,2% τον Νοέμβριο του 2020. Το σύνολο των απασχολουμένων, κατά τον Δεκέμβριο του 2020, εκτιμάται ότι ανήλθε σε 3.880.364 άτομα. Οι άνεργοι ανήλθαν σε 726.360 άτομα ενώ ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός ανήλθε σε 3.272.633 άτομα. 
• Οι απασχολούμενοι μειώθηκαν κατά 36.853 άτομα σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2019 (μείωση 0,9%) και κατά 12.697 άτομα σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2020 (μείωση 0,3%). Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat) για την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού στα Κράτη-Μέλη, λόγω της πανδημίας COVID-19, τα άτομα που τίθενται σε αναστολή σύμβασης εξακολουθούν να θεωρούνται απασχολούμενοι, εφόσον η διάρκεια της αναστολής είναι μικρότερη από 3 μήνες ή αν λαμβάνουν περισσότερο από το 50% των αποδοχών τους.
• Οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 44.853 άτομα σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2019 (μείωση 5,8%) και κατά 24.332 άτομα σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2020 (μείωση 3,2%).
• Οι οικονομικά μη ενεργοί, δηλαδή τα άτομα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, αυξήθηκαν κατά 51.573 άτομα σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2019 (αύξηση 1,6%) και κατά 34.611 άτομα σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2020 (αύξηση 1,1%). Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τον ορισμό για τον άνεργο και τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό, εάν ένα άτομο που δεν εργάζεται, δεν αναζητά ενεργά εργασία και δεν είναι διαθέσιμο να αναλάβει άμεσα εργασία, δεν κατατάσσεται στους ανέργους αλλά στον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό.

Προστασία της απασχόλησης

Στην τελευταία της ανάλυση, η Alpha Bank εξηγεί πώς η Ελλάδα κατάφερε να κινητοποιήσει σημαντικούς πόρους για τη στήριξη της οικονομίας, παρά τα γνωστά δημοσιονομικά προβλήματα, ενώ τονίζει ότι το αποτέλεσμα της πολιτικής που ασκήθηκε είναι πως, ενώ η ύφεση στην Ελλάδα ήταν μεγαλύτερη από την ευρωζώνη (10% έναντι 6,8%), η αύξηση του ποσοστού της ανεργίας στην Ελλάδα ήταν μεταξύ των ηπιότερων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όπως σημειώνει η Alpha, η Ελλάδα είχε τη δυνατότητα «να ασκήσει μια ισχυρή, επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, αμέσως μετά την εκχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση σημαντικού βαθμού ελαστικότητας στα μέλη της, ως προς την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων. Ο δημοσιονομικός αυτός χώρος δημιουργήθηκε αφενός, διότι η Ελλάδα ξεκίνησε τη δημοσιονομική χαλάρωση από μια ιδιαίτερα πλεονεκτική θέση». Όπως εξηγείται, η Ελλάδα είχε ικανοποιητικό κυκλικά προσαρμοσμένο (ως προς τη φάση του οικονομικού κύκλου) πρωτογενές αποτέλεσμα το 2019 και αυτό έδωσε χώρο το 2020 για επεκτακτική δημοσιονομική πολιτική.

Επιπλέον, η χώρα διέθετε υψηλό ταμειακό απόθεμα, το οποίο, «σε συνδυασμό με τη μεγάλη βελτίωση της εμπιστοσύνης του επενδυτικού κοινού στην ελληνική οικονομία και τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, οδήγησαν σε σημαντική υποχώρηση του κόστους δανεισμού της ελληνικής κυβέρνησης και σε βελτίωση των δυνατοτήτων, για άντληση από τις διεθνείς αγορές των αναγκαίων κεφαλαίων, για τη στήριξη της ρευστότητας των επιχειρήσεων και των θέσεων απασχόλησης».

Η πολιτική που ασκήθηκε, όπως τονίζει η Alpha, «διασφαλίζει τις θέσεις εργασίας στους κλάδους που επλήγησαν από την πανδημία. Η μεγαλύτερη έμφαση που δόθηκε στην εν λόγω κατηγορία μέτρων αποτελεί μια πιο στοχευμένη πολιτική στήριξης της απασχόλησης, καθώς τα μέτρα που υιοθέτησε η ελληνική κυβέρνηση, για την αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας, είχαν ως προϋπόθεση τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, ή συνοδεύονταν από ρήτρα απαγόρευσης απολύσεων».

Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη, το αποτέλεσμα της πολιτικής ήταν «η Ελλάδα να σημειώσει σχετικά καλύτερη επίδοση σε σύγκριση με άλλες χώρες παγκοσμίως, καταγράφοντας μόνο οριακή μείωση της απασχόλησης και ήπια αύξηση του ποσοστού της ανεργίας, στο τρίτο τρίμηνο του 2020, σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2020».

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (Νοέμβριος 2020), το ποσοστό της ανεργίας μειώθηκε κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.), σε μηνιαία βάση και διαμορφώθηκε σε 16,2%, ενώ, σε ετήσια βάση, μειώθηκε κατά 0,4 π.μ. Αυτή η σχετικά ικανοποιητική επίδοση οφείλεται στα προγράμματα στήριξης, μέσω των οποίων επιδοτείται η αναστολή συμβάσεων εργασίας, καθώς οι εργαζόμενοι που τέθηκαν σε αναστολή σύμβασης εργασίας εξακολουθούν να θεωρούνται απασχολούμενοι, αν η διάρκεια της αναστολής είναι μικρότερη από 3 μήνες, ή αν λαμβάνουν περισσότερο από το 50% των αποδοχών τους.