Μέτρα «δύο ταχυτήτων» για την ανάσχεση των επιπτώσεων από την πανδημία και την επαναφορά της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης βρίσκονται στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου.
Ο σχεδιασμός προβλέπει πρόσθετες παρεμβάσεις για την στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών που πλήττονται από το νέο κύμα του κορονοϊού καθώς και επανασχεδιασμό του είδους και του χρονοδιαγράμματος των μόνιμων μέτρων για μειώσεις εισφορών και φόρων υπό τη σκιά της αβεβαιότητας για το ύψος της ζημίας στην οικονομία και τις δημοσιονομικές αντοχές.
Η πρώτη ταχύτητα περιλαμβάνει παρατάσεις στις αναστολές πληρωμών για χρέη στο Δημόσιο από τις πληττόμενες επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους, μικτό σύστημα για επιμήκυνση της διάρκειας των κουρεμένων ενοικίων, επέκταση του μέτρου της ειδικής αποζημίωσης των 534 ευρώ μηνιαίως και των επιδομάτων ανεργίας καθώς και του προγράμματος «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ».
Μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να ανακοινωθεί το νέο πακέτο στήριξης της οικονομίας που θα περιλαμβάνει:
- Μετάθεση την 1η Απριλίου του 2021 από την 1η Ιανουαρίου της πληρωμής της πρώτης δόσης των οφειλών σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία που δημιουργήθηκαν την περίοδο της εμφάνισης του κορωνοιου και τα οποία πάγωσαν έως το Σεπτέμβριο. Το μέτρο θα δώσει ταμειακές ανάσες σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες που λόγω της δραματικής πτώσης του τζίρου αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους προς το Δημόσιο. Οφειλές συνολικού ύψους 3 δισ. ευρώ που δεν πλήρωσαν νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα μπορούν να πληρωθούν σε 12 άτοκες ή 24 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 2,5%. Στην ειδική ρύθμιση θα μπορούν θα μπορούν να υπαχθούν επιχειρήσεις που κατέβασαν ρολά με κρατική εντολή, επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που πλήττονται από την κρίση του κορωνοϊού και υπάγονται στη λίστα με τους πληττόμενους ΚΑΔ, εργαζόμενοι που βρέθηκαν σε προσωρινό καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας και είναι δικαιούχοι της ειδικής αποζημίωσης, ιδιοκτήτες ακινήτων που εισπράττουν μειωμένα κατά 40% ενοίκια επαγγελματικής στέγης, πρώτης κατοικίας ή φοιτητικής στέγης. Επισημαίνεται ότι η ρύθμιση ισχύει για όλες τις βεβαιωμένες στις ΔΟΥ οφειλές (ΦΠΑ, Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών, φόρος κληρονομιάς κλπ) των οποίων η προθεσμία καταβολής έληξε από 11 Μαρτίου 2020 έως και την 31 Μαϊου 2020 και οι οποίες έχουν ανασταλεί έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2020. Ειδικά για εργαζόμενους πληττόμενων επιχειρήσεων και ιδιοκτήτες ακινήτων που εισπράττουν μειωμένα κατά 40% ενοίκια η 4μηνη αναστολή ισχύει και για τις οφειλές Ιουνίου. Η ρύθμιση αφορά και τις δόσεις ρυθμίσεων/διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών. Οι αιτήσεις για την υπαγωγή στη ρύθμιση θα υποβληθούν σε ειδική πλατφόρμα που αναμένεται να ανοίξει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων στις αρχές του 2021
- Nέο μοντέλο για την παράταση των κουρεμένων ενοικίων καθώς στο τέλος Αυγούστου λήγει το υποχρεωτικό «κούρεμα» κατά 40% των ενοικίων στους κλάδους εστίασης, τουρισμού, μεταφορών, πολιτισμού και αθλητισμού. Για κλάδους που στροβιλίζονται στη δίνη της κρίσης όπως ο τουρισμός και η εστίαση η παράταση της ρύθμισης θα είναι υποχρεωτική ενώ για τους υπόλοιπους οικειοθελής μείωση μετά από συμφωνία ενοικιαστή και ιδιοκτήτη. Και για τις δύο περιπτώσεις θα υπάρξει συμψηφισμός μέρους των απωλειών με οφειλές στην εφορία
- Παράταση της δυνατότητας αναστολών συμβάσεων εργασίας για Οκτώβριο και Νοέμβριο σε επιχειρήσεις εστίασης, τουρισμού, πολιτισμού και αθλητισμού ή άλλων κλάδων που ανήκουν στους πληττόμενους βάσει ΚΑΔ, καθώς και η παράταση του προγράμματος «Συν-Εργασία». Το σενάριο προβλέπει η επιδότηση του μισθού και των εισφορών για εργαζόμενους που απασχολούνται με μειωμένα ωράρια να ισχύσει έως το τέλος του έτους.
- Χρονική επέκταση των επιδομάτων για εποχικούς και μακροχρόνιους ανέργους με χαλάρωση των κριτηρίων και ενεργοποίηση προγραμμάτων επιδότησης νέων θέσεων εργασίας και επαγγελματικής κατάρτισης
- Νέος κύκλος επιστρεπτέας προκαταβολής μέσα στον Σεπτέμβριο με βάση τα στοιχεία για τη πορεία του τζίρου τον Αύγουστο η οποία θα καλύψει μεγαλύτερη γκάμα επιχειρήσεων και επαγγελματιών με το συνολικό ποσό της ενίσχυσης να ξεπερνάει το 1 δισ. ευρώ.
Σε δεύτερο χρόνο οι φοροελαφρύνσεις
Το δεύτερο σκέλος των μέτρων αφορά τις φοροελαφρύνσεις που θα εφαρμοστούν σταδιακά από το 2021. Ωστόσο τα νέα δεδομένα που δείχνουν βαθύτερη ύφεση και μεγαλύτερη τρύπα στα δημοσιονομικά και με «κόκκινη γραμμή» τη χρησιμοποίηση με προσοχή και φειδώ των πόρων από το μαξιλάρι των ταμειακών διαθεσίμων ύψους 34,7 δισ. ευρώ βάζουν τη κυβέρνηση σε δεύτερες σκέψεις τόσο για την έκταση όσο και για την ταχύτητα υλοποίησης των μειώσεων σε εισφορές και φόρους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταικούρας μίλησε για κατάρτιση ίσως του πιο δύσκολου προϋπολογισμού για το 2021 λόγω πανδημίας τονίζοντας ότι «με τόσο μεγάλη αβεβαιότητα είναι πολύ δύσκολο να στοιχειοθετήσεις συγκεκριμένες πολιτικές με χαρακτηριστικά μονιμότητας… Δεν γνωρίζουμε πόσο θα διαρκέσει η υγειονομική κρίση. Στον προϋπολογισμό θα ενσωματωθούν οι μέγιστες δυνατές παρεμβάσεις για τον περιορισμό των συνεπειών σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις και εάν είναι εφικτό -όπου είναι εφικτό- να υπάρχουν και παρεμβάσεις στη φορολογική πολιτική με μειώσεις φόρων».
Το ρευστό και με πολλαπλές εστίες κινδύνου σκηνικό στην οικονομία λόγω της εξέλιξης της πανδημίας αναδιατάσσει το αρχικό σχέδιο για ταυτόχρονες μειώσεις εισφορών και φόρων φέρνοντας στην πρώτη γραμμή τη σταδιακή ελάφρυνση του μη μισθολογικού κόστους και σε δεύτερο πλάνο τις μόνιμες μειώσεις φόρων σε βάθος χρόνου.