Τριπλή ένεση ρευστότητας 5,4 δισ. τον Αύγουστο στις επιχειρήσεις

Τα προγράμματα χορήγησης ρευστότητας στις επιχειρήσεις, σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία της κρίσης του κορονοϊού, δεν… φεύγουν για διακοπές τον Αύγουστο. Αντίθετα, κυβέρνηση και τράπεζες εργάζονται εντατικά για να προσφέρουν τριπλή ένεση ρευστότητας στις επιχειρήσεις, ύψους άνω των 5,4 δισ. ευρώ, μέσω δανείων με εγγυήσεις της Αναπτυξιακής Τράπεζας, δανείων με επιδότηση επιτοκίου (πρόγραμμα ΤΕΠΙΧ ΙΙ), αλλά και της επιστρεπτέας προκαταβολής από το υπουργείο Οικονομικών.

Ο προβληματισμός που επικρατεί τις τελευταίες εβδομάδες στην κυβέρνηση, ύστερα από την εφαρμογή προηγούμενων κύκλων των τριών προγραμμάτων παροχής ρευστότητας, αφορά το πώς θα διευρυνθεί ο κύκλος των δικαιούχων, με την παροχή χρηματοδοτήσεων σε περισσότερες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και το πώς θα ικανοποιηθούν οι ανάγκες χιλιάδων μικρών επιχειρήσεων, οι οποίες ως τώρα αποκλείονταν από όλα τα προγράμματα, επειδή είχαν το χαρακτηρισμό της προβληματικής, σύμφωνα με τους κοινοτικούς κανόνες.

Ήδη έχουν γίνει διορθωτικές αλλαγές που ελπίζεται ότι θα καλύψουν αυτές τις ανάγκες, ώστε να κρατηθούν όρθιες σε αυτή την πρωτοφανή κρίση όσο περισσότερες επιχειρήσεις γίνεται και να μην επαληθευθούν οι φόβοι πολλών οικονομικών αναλυτών, μεταξύ των οποίων και οι αναλυτές του ΟΟΣΑ στην πρόσφατη έκθεσή τους για την Ελλάδα, για μεγάλη αύξηση των πτωχεύσεων και της ανεργίας από το φθινόπωρο.

Ειδικότερα, οι κινήσεις που θα γίνουν μέσα στον Αύγουστο για την παροχή αυξημένης ρευστότητας στις επιχειρήσεις είναι τρεις:

1. Αύξηση του χρηματοδοτικού «φακέλου» του προγράμματος ΤΕΠΙΧ ΙΙ, μέσω του οποίου χορηγούνται φθηνά δάνεια με επιδότηση των τόκων από το κράτος. Οι τράπεζες έχουν συμφωνήσει με την κυβέρνηση να αυξήσουν κατά 755 εκατ. ευρώ τα δάνεια από αυτό το πρόγραμμα, ενώ η Αναπτυξιακή Τράπεζα θα εισφέρει 45 εκατ. ευρώ, ώστε τα δάνεια να αυξηθούν συνολικά κατά 800 εκατ. ευρώ και να ανέλθουν σε 2,6 δισ. ευρώ. Η Αναπτυξιακή Τράπεζα θα εισφέρει και επιπλέον 135 εκατ. ευρώ για την επιδότηση των τόκων. Σημειώνεται ότι ήδη έχουν εγκριθεί μέσω αυτού του προγράμματος δάνεια 1,3 δισ. ευρώ, ενώ αναμένεται να εγκριθούν δάνεια επιπλέον 500 εκατ. ευρώ το επόμενο διάστημα, καλύπτοντας πλήρως το αρχικό ποσό δανείων που σχεδιαζόταν να εκταμιευθούν. Στην αγορά, όμως, επικρατεί έντονη δυσφορία για την πορεία του προγράμματος, καθώς η ζήτηση δανείων ξεπέρασε κάθε προσδοκία, αφού ανήλθε πάνω και από τα 10 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα οι περισσότερες αιτήσεις επιχειρήσεων να μένουν ανικανοποίητες. Το πρόβλημα θα αντιμετωπισθεί εν μέρει με την αύξηση του «φακέλου» στα 2,6 δισ. ευρώ, αλλά και πάλι είναι αναπόφευκτη η απόρριψη των περισσότερων αιτήσεων.
2. Χρηματοδοτική διέξοδο σε επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους, αναμένεται να προσφέρει ο νέος κύκλος των εγγυημένων δανείων από το Ταμείο Εγγυοδοσίας της Αναπτυξιακής Τράπεζας, όπου το κεφάλαιο των δανείων καλύπτεται κατά 80% με την κρατική εγγύηση. Μέσα στον Αύγουστο, αναμένεται να ενεργοποιηθεί εγγύηση 1 δισ. ευρώ, που με τη μόχλευση από τις τράπεζες θα δημιουργήσει νέα δάνεια έως 3,6 δισ. ευρώ. Στον πρώτο κύκλο του, όπου επίσης αναμένεται να χορηγηθούν δάνεια 3,6 δισ. ευρώ, το πρόγραμμα αυτό προσέλκυσε πολύ έντονο ενδιαφέρον των επιχειρήσεων και ήδη πλησιάζουν τα 3 δισ. ευρώ τα δάνεια που έχουν εγκριθεί. Όμως, υπήρξε και σε αυτή την περίπτωση δυσφορία των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, καθώς έχει δημιουργηθεί η εντύπωση (στατιστικά στοιχεία κατανομής των δανείων δεν έχουν δημοσιοποιηθεί) ότι οι τράπεζες ικανοποίησαν κατά προτεραιότητα τις αιτήσεις μεγάλων επιχειρήσεων και καλών πελατών τους, περιορίζοντας τις χορηγήσεις σε μικρότερες επιχειρήσεις. Από την πλευρά του υπουργείου Ανάπτυξης διαμηνύεται ότι στον επόμενο κύκλο θα γίνει προσπάθεια να ικανοποιηθούν περισσότερες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
3. Μέσα στον Αύγουστο ανοίγει και ο νέος κύκλος της επιστρεπτέας προκαταβολής από το υπουργείο Οικονομικών, όπου θα δοθεί έμφαση στις επιχειρήσεις του τουρισμού και της εστίασης, οι οποίες πλήττονται περισσότερο από την κρίση του κορονοϊού. Σε αυτή τη νέα φάση του προγράμματος, θα ληφθούν υπόψη απολογιστικά στοιχεία για τον τζίρο μέχρι και τον Ιούλιο, κάτι που αναμένεται ότι θα ευνοήσει στην κατανομή των χρηματοδοτήσεων, το ύψος των οποίων θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ, τις επιχειρήσεις με έντονη εποχικότητα εσόδων, δηλαδή όσες επηρεάζονται περισσότερο από την κατάρρευση του τουρισμού. Στον τρίτο κύκλο της επιστρεπτέας προκαταβολής, εξάλλου, όπως τόνισε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας (μιλώντας στο «Έθνος της Κυριακής») θα συµπεριληφθούν και ατοµικές επιχειρήσεις χωρίς εργαζοµένους και χωρίς ταµειακή µηχανή, οι οποίες προέρχονται κυρίως από τον τουριστικό κλάδο.

Ρευστότητα και σε προβληματικές επιχειρήσεις

Μια σημαντική αλλαγή που καλύπτει, στην επόμενη φάση τους, τα προγράμματα για τα εγγυημένα δάνεια και την επιστρεπτέα προκαταβολή είναι ότι, αυτή την φορά, δεν θα «κοπούν» οι αιτήσεις μικρών επιχειρήσεων που θεωρούνται προβληματικές, με βάση τους ευρωπαϊκούς κανόνες, βάσει των στοιχείων τους στις 31 Δεκεμβρίου 2019.

Οι αλλαγές που ενέκρινε η Κομισιόν πρόσφατα, ύστερα από πιέσεις αρκετών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, μεταξύ των οποίων και η ελληνική, προβλέπουν ότι οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις που χαρακτηρίζονται προβληματικές θα μπορούν να λαμβάνουν ενισχύσεις ρευστότητας. Πρόκειται για επιχειρήσεις που απασχολούν έως 50 εργαζομένους και έχουν κύκλο εργασιών ή/και σύνολο ετήσιου ισολογισμού μικρότερο από 10 εκατ. ευρώ. Για τις επιχειρήσεις αυτές, δεν θα ελέγχεται πλέον αν έχουν χάσει πάνω από το μισό μετοχικό τους κεφάλαιο ως τις 31/12/2019. Το μόνο που θα ελέγχεται θα είναι αν έχουν υπαχθεί σε πτωχευτική διαδικασία, αν έχουν λάβει ενίσχυση διάσωσης που δεν έχει επιστραφεί ή αν υπάγονται σε σχέδιο αναδιάρθρωσης βάσει των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.

Ακόμη και μεγαλύτερες προβληματικές επιχειρήσεις, όμως, με έως 250 εργαζομένους, θα έχουν τη δυνατότητα να λάβουν εγγυημένα δάνεια, υπό τον όρο ότι οι μέτοχοί τους θα διορθώνουν το πρόβλημα με την απώλεια του μισού μετοχικού κεφαλαίου, προχωρώντας σε αύξηση κεφαλαίου πριν την παροχή του δανείου. Πρόκειται βέβαια για μια θεωρητική δυνατότητα, αφού κατά κανόνα οι μέτοχοι προβληματικών επιχειρήσεων δεν θέλουν ή δεν μπορούν να τις ενισχύσουν κεφαλαιακά, όμως όσοι μπορέσουν να το κάνουν θα βρουν ανοικτές πόρτες για παροχή εγγυημένων δανείων.