Μας χωρίζουν περίπου εκατόν ενενήντα μέρες από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι που ετοιμάζεται για μια μεγάλη πρόκληση: ένα νέο μοντέλο για τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες. Πρόκειται για τους πρώτους Αγώνες στην ιστορία του ολυμπιακού κινήματος που επικεντρώνουν τόσο συστηματικά στα κλιματικά και περιβαλλοντικά ζητήματα πολύ πριν από την πραγματοποίηση της εκδήλωσης. Συγκεκριμένα, η διοργάνωση του 2024 δεσμεύεται να προσφέρει μια φιλόδοξη, θεαματική, παγκόσμια εκδήλωση που θα είναι πιο υπεύθυνη, πιο βιώσιμη, πιο ενωμένη και πιο συμπεριληπτική.
Οι Αγώνες του Παρισιού 2024 έχουν μεγάλες φιλοδοξίες. Η οργανωτική επιτροπή έκανε λόγο αρχικά για μια «θετική συμβολή» στο κλίμα. Ο ισχυρισμός που επικρίθηκε έντονα έχει αντικατασταθεί από τον πιο ρεαλιστικό στόχο της μείωσης στο μισό των εκπομπών CO2 σε σύγκριση με τον μέσο όρο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου (2012) και του Ρίο (2016). Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Τόκιο, που πραγματοποιήθηκαν χωρίς θεατές κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, δεν υπολογίζονται αν και ήταν οι πρώτοι που θα ευθυγραμμίζονταν με τη Συμφωνία του Παρισιού.
Συνολικά, η Γαλλία κατατάσσεται στην τέταρτη θέση παγκοσμίως στον Παγκόσμιο Δείκτη Βιωσιμότητας, δείκτης ο οποίος καθορίζεται με βάση ένα σύνολο στοιχείων, από την κυβερνητική πολιτική έως τις ενέργειες των πολιτών σε μια χώρα. Ο ίδιος ο γαλλικός πληθυσμός συγκαταλέγεται στις πιο ενδιαφέρουσες ομάδες στην Ευρώπη σχετικά με το περιβάλλον. Κατά συνέπεια, η γαλλική προσέγγιση στα θέματα βιωσιμότητας μέσα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες παρουσιάζει ενδιαφέρον ως πρακτική.
Φιλόδοξος στόχος της διοργάνωσης του 2024 στο Παρίσι είναι να μην ξεπεραστεί το όριο των 1,58 εκατομμυρίων τόνων ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που αντιστοιχεί στο ετήσιο αποτύπωμα άνθρακα περίπου 180 χιλιάδων Γάλλων. Ο υπολογισμός εξαιρεί τα μέτρα αντιστάθμισης και λαμβάνει υπόψη το πεδίο εφαρμογής 3 (scope 3), δηλαδή τις εκπομπές από ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού. Οι επιπτώσεις κατανέμονται περίπου εξίσου μεταξύ της κίνησης των ανθρώπων, των κατασκευών και των λειτουργιών όπως η εστίαση ή στα logistics.
Το περιβάλλον στο επίκεντρο
Στο πλαίσιο της μείωσης των επιπτώσεων, οι αγώνες βασίζονται σε προσωρινές ή υπάρχουσες υποδομές, όπως υποστηρίζει η οργανωτική επιτροπή. Παράλληλα, έχουν ενταχθεί και πολλά έργα μεγάλης κλίμακας, όπως τα τριάντα κτίρια στο Ολυμπιακό χωριό, οι 1.300 νέες οικιστικές μονάδες για τη στέγαση του Τύπου και πολλές ανακαινίσεις όπως αυτές του Stade de France.
Ωστόσο, όπως επισημαίνεται από πολλούς ειδικούς στα θέματα βιωσιμότητας, είναι δύσκολο να γνωρίζουμε ποια ακριβώς κτίρια λαμβάνονται υπόψη στον τρόπο που υπολογίζεται το αποτύπωμα άνθρακα. Για παράδειγμα, η πισίνα προπόνησης στο Aubervilliers, που χτίστηκε για τους αγώνες, δεν περιλαμβάνεται.
Για τα νέα κτίρια, η έμφαση δίνεται στον οικολογικό σχεδιασμό. Το Ολυμπιακό Χωριό έχει στόχους «πολύ χαμηλού άνθρακα». Αυτό ισχύει και για το Ολυμπιακό υδάτινο κέντρο, που δημιουργήθηκε ειδικά για τους Αγώνες. Το πλαίσιο του σε σχήμα V μειώνει τον όγκο κατά ένα τρίτο και τα φωτοβολταϊκά πάνελ θα καλύψουν το 20% των ηλεκτρικών αναγκών. Όσον αφορά τα 800.000 κομμάτια εξοπλισμού όπως ντουλάπια, τραπέζια και καρέκλες, το 60% θα ενοικιαστεί και σχεδόν για όλα τα έπιπλα έχει ήδη προβλεφθεί η δεύτερη ζωή τους.
Με σύμμαχο την ενέργεια, οι διοργανωτές των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού θέλουν να περιορίσουν ενεργοβόρες συνήθειες συνδέοντας όλες τις τοποθεσίες στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας έτσι ώστε 2.500 σημεία παράδοσης ηλεκτρικής ενέργειας να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άλλες μελλοντικές εκδηλώσεις.
Η ηλεκτρική ενέργεια προβλέπεται να είναι 100% ανανεώσιμη και πιστοποιημένη από εγγυήσεις προέλευσης. Οι γεννήτριες που βασίζονται σε βιοκαύσιμα ή υδρογόνο θα παραμείνουν διαθέσιμες για εφεδρεία. Ορισμένες τοποθεσίες θα παράγουν ενέργεια, όπως ένας αποσυναρμολογούμενος σταθμός ηλιακής ενέργειας στον Σηκουάνα, ένας από τους βραχίονες του οποίου θα είναι κλειστός.
Η σίτιση αποτελεί ένα σημαντικό στοίχημα για κάθε ολυμπιακή διοργάνωση. Σε μια χώρα που παίρνει πολύ στα σοβαρά το φαγητό αλλά και τη βιωσιμότητα, η ολυμπιακή κουζίνα μέσα από έναν βιώσιμο φακό γίνεται πρόκληση. Τα 13 εκατομμύρια γεύματα που προβλέπεται να ετοιμαστούν για τους αθλητές, στη διάρκεια της διοργάνωσης ισοδυναμούν με τη μισή συλλογικής εστίασης της πόλης του Παρισιού σε διάστημα ενός έτους.
Οι συνταγές έχουν αναθεωρηθεί και προβλέπονται περισσότερο φυτικές και τοπικές, θέτοντας ως στόχο να φτάσουν το 1 κιλό ισοδύναμο διοξειδίου του άνθρακα ανά γεύμα, δηλαδή το ήμισυ του μέσου όρου της χώρας με σεβασμό στις ανάγκες των αθλητών. Αυτό σημαίνει διπλασιασμό της ποσότητας των φυτικών τροφίμων, προτεραιότητα στην τοπική και βιολογική προμήθεια (80 τοις εκατό των συστατικών θα είναι γαλλικά και το 30 τοις εκατό των συστατικών βιολογικά), μείωση στο μισό της ποσότητας πλαστικού μιας χρήσης, περιορισμό της σπατάλης τροφίμων και πώληση αχρησιμοποίητων τροφίμων σε μειωμένες τιμές ή θα δωρίζονται σε τοπικούς οργανισμούς.
Μερικοί από τους πιο διάσημους σεφ της χώρας, συμπεριλαμβανομένου του Alexandre Mazzia από το βραβευμένο με τρία αστέρια Michelin εστιατόριο AM στη Μασσαλία, συμβουλεύονται ένα μενού με περισσότερα από 500 πιάτα - με τουλάχιστον μία συνταγή για να αντιπροσωπεύει κάθε περιοχή της Γαλλίας. Επιστρεφόμενα γυάλινα μπουκάλια θα ενθαρρύνονται για τους θεατές.
Οι μεταφορές παραμένουν ένα ακανθώδες ζήτημα και στην περίπτωση των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού καθώς τουλάχιστον 7 εκατομμύρια θεατές και επίσημοι αλλά και 23.500 Ολυμπιακοί και Παραολυμπιακοί αθλητές αναμένονται στη Γαλλία από κάθε σημείο του πλανήτη. Αυτό σημαίνει ότι οι αεροπορικές μεταφορές βαραίνουν πολύ στον ισολογισμό και η οργανωτική επιτροπή θέλει να αντισταθμίσει όλες τις εκπομπές CO2 που παράγονται.
Απόρροια της άσκησης μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος είναι και το "Events Climate Coach", ένα δωρεάν διαδικτυακό εργαλείο για την υποστήριξη γαλλικών αθλητικών γεγονότων που δημιουργήθηκε με τη συνεργασία του Υπουργείου Αθλητισμού και της Ολυμπιακής Επιτροπής. Στόχος του εργαλείου αυτού είναι η μέτρηση και μείωση του αποτυπώματος άνθρακα των αθλητικών εκδηλώσεων.
Κοινωνικός αντίκτυπος των Αγώνων
Από τη μία πλευρά, οι διοργανωτές των Ολυμπιακών Αγώνων έχουν δηλώσει ανοιχτά ότι η απασχόληση αποτελεί «τομέα προτεραιότητας» για το Παρίσι 2024, με τους αγώνες να δημιουργούν 150.000 θέσεις εργασίας σε τομείς όπως η οργάνωση εκδηλώσεων, ο τουρισμός, η εστίαση και οι κατασκευές. Αν και αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο καθώς το Τόκιο δημιούργησε τον ίδιο αριθμό ευκαιριών απασχόλησης – οι Γάλλοι διοχετεύουν πολλές από αυτές τις ευκαιρίες προς τους μακροχρόνια ανέργους, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις της χώρας και τις μειονεκτούσες κοινότητες.
Μεγάλη καινοτομία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες αποτελεί το γεγονός ότι το Παρίσι 2024 συμφώνησε σε έναν κοινωνικό χάρτη με συνδικάτα και οργανώσεις εργοδοτών. Σε αυτό, σχεδιάστηκαν σχέδια για να διασφαλιστεί ότι τουλάχιστον το 10 τοις εκατό των ωρών εργασίας για τις προμήθειες καλύπτεται από άτομα που θεωρούνται «μακριά από την απασχόληση» – όσοι δεν απασχολούνται, ούτε βρίσκονται σε εκπαίδευση ή κατάρτιση. Στα παραπάνω, θα πρέπει κανείς να προσθέσει και άλλες στρατηγικές που περιλαμβάνουν την προετοιμασία Γάλλων μαθητών γυμνασίου για ευκαιρίες απασχόλησης μέσω εργασιακής εμπειρίας και προγραμμάτων κατάρτισης.
Τέλος, η στρατηγική προμηθειών του Παρισιού 2024 δεν αφορά μόνο την επαναφορά των μακροχρόνια ανέργων στο εργατικό δυναμικό, αλλά και την προώθηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) της χώρας. Από το 90 τοις εκατό των συμβάσεων προμήθειας που ανατίθενται σε γαλλικές επιχειρήσεις, σχεδόν τα τρία τέταρτα από αυτές – ή 1.200 επιχειρήσεις – είναι ΜΜΕ.
Από την άλλη πλευρά, η διοργάνωση επικρίνεται πολύ από υπερασπιστές του περιβάλλοντος και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κατήγγειλαν εξώσεις στο Saint-Ouen ή την αύξηση των ενοικίων, τη ρύπανση που διπλασιάστηκε στη συνοικία Pleyel του Saint-Denis ή τις υποβαθμισμένες συνθήκες εργασίας στα εργοτάξια.
Το Παρίσι στους πρώτους αυτούς Ολυμπιακούς Αγώνες Βιωσιμότητας έχει επιλέξει την εμβληματική του οδό του Σηκουάνα ως το αντισυμβατικό σκηνικό για την Τελετή Έναρξης. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι η τελετή θα είναι στραμμένη μακριά από το Stade de France, το οποίο θα χρησιμεύσει και ως Ολυμπιακό Στάδιο, το γαλλικό διοικητικό τμήμα όπου βρίσκεται το στάδιο, το Seine Saint-Denis, πρόκειται να επωφεληθεί μακροπρόθεσμα από την αναγέννηση των Ολυμπιακών Αγώνων.
H περιοχή, η οποία υποφέρει από μερικά από τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας και φτώχειας στη Γαλλία, θα επωφεληθεί την επόμενη μέρα, νέες αθλητικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός νέου υδάτινου κέντρου (ο μόνος νέος ειδικά κατασκευασμένος χώρος αγώνων), ποδηλατοδρόμων και χώρων πρασίνου. Και, μόλις οι συμμετέχοντες εγκαταλείψουν το Ολυμπιακό Χωριό, ο χώρος θα μετατραπεί σε μια ελκυστική νέα οικιστική γειτονιά στο προάστιο του Saint-Denis με σχεδόν 3.000 διαμερίσματα, καταστήματα και χώρους πρασίνου.
Ασφαλώς η διοργάνωση του 2024 στο Παρίσι δεν λύνει τα προβλήματα βιωσιμότητας στον πλανήτη χωρίς λάθη, αλλά κινείται σύμφωνα με την Ολυμπιακή Ατζέντα 2020, τον στρατηγικό οδικό χάρτη για το μέλλον του Ολυμπιακού κινήματος.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού λειτουργούν ήδη ως θερμοκοιτίδα για βιώσιμες λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν και να ενσωματωθούν περαιτέρω σε αθλητικές εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο.
Μετά την πραγματοποίησή τους, θα έχει την ευκαιρία τόσο η ολυμπιακή κοινότητα όσο και οι συμ-μέτοχοί της να αξιολογήσουν και να εξετάσουν τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να βελτιώσουμε τη μετάβασή μας σε επόμενες πολύ πιο βιώσιμες διοργανώσεις.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
