Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch αναβάθμισε το αξιόχρεο της Ελλάδας στη βαθμίδα ΒΒΒ με σταθερές προοπτικές, από ΒΒΒ- με θετικές προοπτικές, σύμφωνα με την τελευταία του ανακοίνωση. Η αναβάθμιση βασίζεται στη συνεχή μείωση του δημόσιου χρέους, το οποίο εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει στο 120% του ΑΕΠ έως το 2030, καθώς και στο συνετό και αξιόπιστο δημοσιονομικό πλαίσιο, τους χαμηλούς κινδύνους χρηματοδότησης και την ανθεκτική οικονομική ανάπτυξη με ρυθμούς που υπερβαίνουν τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Υπενθυμίζεται ότι ο Fitch είχε απονείμει την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 2023 και τον Μάιο του 2024 αναβάθμισε τις προοπτικές του αξιόχρεου σε θετικές.
Η νέα αξιολόγηση αντανακλά κυρίως τα εξής στοιχεία:
Η σταθερή μείωση του χρέους αποτελεί καθοριστικό παράγοντα. Ο Fitch προβλέπει ότι το ακαθάριστο δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες το 2025, φτάνοντας στο 145%, μετά από μείωση 10 μονάδων το 2024. Παρά το γεγονός ότι το επίπεδο αυτό παραμένει υπερτριπλάσιο του μέσου όρου των χωρών με αξιολόγηση «BBB» (52%), αντιπροσωπεύει σημαντική βελτίωση σε σχέση με το 2020 (209%). Το ταμειακό απόθεμα διατηρείται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, περίπου στο 18% του ΑΕΠ, επιτρέποντας την πρόωρη αποπληρωμή διακρατικών δανείων και καλύπτοντας τις λήξεις των επόμενων τριών ετών.
Η δημοσιονομική απόδοση παραμένει ισχυρή. Ο οίκος προβλέπει πλεόνασμα στον προϋπολογισμό της Γενικής Κυβέρνησης κοντά στο 1% του ΑΕΠ για το 2025, παρόμοιο με το 2024, και πρωτογενές πλεόνασμα 4,8%. Τα αποτελέσματα αυτά υπερτερούν σημαντικά σε σχέση με το έλλειμμα 1,4% του ΑΕΠ το 2023 και το μέσο έλλειμμα 3,7% των χωρών με αξιολόγηση ΒΒΒ, αντανακλώντας την αύξηση των εσόδων και τον αυστηρό έλεγχο των δαπανών.
Παρά τη μέτρια δημοσιονομική χαλάρωση που προβλέπεται, ο Fitch εκτιμά ότι ο προϋπολογισμός του 2026 θα παραμείνει πλεονασματικός. Οι προγραμματισμένες μειώσεις φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, με δημοσιονομικό αντίκτυπο 1,2 δισ. ευρώ το 2026 και 1,6 δισ. ευρώ το 2027, αναμένεται να ενισχύσουν το διαθέσιμο εισόδημα και να στηρίξουν την ανάπτυξη. Επιπλέον, προβλέπονται δαπάνες για επιδοτήσεις ενοικίου, στήριξη χαμηλοσυνταξιούχων και αυξήσεις μισθών στον τομέα της Άμυνας.
Το δημοσιονομικό πλαίσιο χαρακτηρίζεται ως συνετό και αξιόπιστο, με τη σταθερή δέσμευση της κυβέρνησης να αποτυπώνεται στα πρόσφατα αποτελέσματα και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2026. Η Ελλάδα υπερέβη τις απαιτήσεις του νέου ευρωπαϊκού δημοσιονομικού πλαισίου το 2024, ενώ έχει υιοθετήσει εσωτερικό κανόνα για ισοσκελισμένο πρωτογενές ισοζύγιο.
Οι χρηματοδοτικοί κίνδυνοι παραμένουν χαμηλοί, χάρη στο ευνοϊκό προφίλ χρέους με μέση διάρκεια 19 ετών και χαμηλά επιτόκια. Τα μεγάλα ταμειακά διαθέσιμα λειτουργούν ως προστασία έναντι πιθανών διαταραχών, ενώ το μέσο επιτόκιο του χρέους (περίπου 1,5%) είναι σημαντικά χαμηλότερο από την αναμενόμενη αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ.
Ανάπτυξη, εξωτερικές ανισορροπίες και τραπεζικός τομέας
Η ελληνική οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται με ρυθμό περίπου 2% από το 2023, υπερβαίνοντας την Ευρωζώνη. Η ανάπτυξη αυτή αναμένεται να διατηρηθεί τουλάχιστον έως το 2027, με βασικό μοχλό την εγχώρια ζήτηση, την επενδυτική ώθηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, τη βελτίωση των ισολογισμών των νοικοκυριών και τη σταθερή αύξηση της απασχόλησης.
Ωστόσο, παραμένει μεγάλο και επίμονο το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο κυμαίνεται γύρω στο 6% του ΑΕΠ από το 2023, έναντι 0,3% κατά μέσο όρο στις χώρες «BBB». Το χαμηλό ποσοστό αποταμίευσης και οι επενδύσεις με υψηλή εισαγωγική διάσταση εντείνουν την πίεση, αλλά η συμμετοχή στην Ευρωζώνη περιορίζει τους κινδύνους εξωτερικής χρηματοδότησης.
Στον τραπεζικό τομέα, ο Fitch αναβάθμισε τις τέσσερις συστημικές τράπεζες σε επενδυτική βαθμίδα το 2025, αναγνωρίζοντας τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, την ενίσχυση των κεφαλαίων, και την πρόοδο στην εξυγίανση του ενεργητικού. Η διασύνδεση τραπεζών-κράτους παραμένει πρόκληση, λόγω του υψηλού ποσοστού αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων στο κεφάλαιο των τραπεζών και των εγγυήσεων του Δημοσίου για το πρόγραμμα «Ηρακλής».
Τέλος, η Ελλάδα διατηρεί υψηλή βαθμολογία ESG για την πολιτική σταθερότητα, το κράτος δικαίου, την ποιότητα των θεσμών και τον έλεγχο της διαφθοράς.