Συνεχίστηκε και τον Αύγουστο η χαμηλή πτήση στις χορηγήσεις νέων δανείων τάση που δεν φαίνεται να αλλάζει δραστικά μέχρι το τέλος του έτους καθιστώντας πολύ δύσκολη την επίτευξη των στόχων πιστωτικής επέκτασης που είχαν θέσει για την εφετινή χρονιά οι διοικήσεις των τραπεζών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος τον περασμένο Αύγουστο η καθαρή πιστωτική επέκταση προς τον ιδιωτικό τομέα, επιχειρήσεις και νοικοκυριά, ήταν αρνητική κατά -401 εκατ. ευρώ. Δηλαδή οι νέες χορηγήσεις δανείων ήταν μικρότερες από τις αποπληρωμές παλαιότερων δανείων.
Αναλυτικότερα οι καθαρές ροές δανείων (νέες χορηγήσεις μείον αποπληρωμές) στο οχτάμηνο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2023 διαμορφώνονται σε -1,794 δισ. ευρώ εκ των οποίων οι καθαρές ροές προς επιχειρήσεις ήταν -956 εκατ. ευρώ προς νοικοκυριά -689 εκατ. ευρώ και προς ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες κλπ ανήλθαν σε -148 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι η πιστωτική επέκταση προς νοικοκυριά παραμένει αρνητική για περισσότερο από δέκα χρόνια.
Η χαμηλή πτήση στις χορηγήσεις νέων δανείων έχει οδηγήσει στην προσγείωση του ρυθμού πιστωτικής επέκτασης. Τον περασμένο Αύγουστο ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά διαμορφώθηκε στο αναιμικό +0,9% έναντι +6,3% που ήταν τον Δεκέμβριο 2023.
| (ποσά σε εκατ. ευρώ | Ιδιωτικός τομέας | Επιχειρήσεις | Ιδιώτες | Ελεύθ. επαγγελματίες, αγρότες, κ.α. | ||||
| Μήνας | Ροές Δανείων | Μετ. % | Ροές Δανείων | Μετ. % | Ροές Δανείων | Μετ. % | Ροές Δανείων | Μετ. % |
| Δεκ-22 | 2.838 | 6,3 | 2.949 | 12,3 | -133 | -2,5 | 22 | -0,9 |
| Ιαν-23 | -2.021 | 5,7 | -1.728 | 11,3 | -203 | -2,4 | -89 | -1,4 |
| Φεβ-23 | 28 | 4,8 | 150 | 9,8 | -102 | -2,5 | -21 | -2,0 |
| Μαρ-23 | 1.216 | 5,2 | 1.236 | 10,3 | -69 | -2,5 | 49 | -1,4 |
| Απρ-23 | -788 | 3,9 | -582 | 8,2 | -156 | -2,7 | -51 | -1,9 |
| Μαϊ-23 | -275 | 3,1 | -170 | 7,0 | -81 | -2,8 | -24 | -2,8 |
| Ιουν-23 | 1.798 | 2,8 | 1.633 | 6,3 | 62 | -2,7 | 103 | -2,4 |
| Ιουλ-23 | -1.350 | 1,2 | -1.175 | 3,7 | -74 | -2,6 | -100 | -3,3 |
| Αυγ-23 | -401 | 0,9 | -319 | 3,0 | -67 | -2,5 | -16 | -3,2 |
Πηγή στοιχείων: Τράπεζα της Ελλάδος
Σύμφωνα με επιτελικά τραπεζικά στελέχη η πορεία των χορηγήσεων νέων δανείων είναι αισθητά χαμηλότερη των προσδοκιών και των στόχων που είχαν θέσει οι τράπεζες για το 2023. Εκτιμούν ότι είναι με τα σημερινά δεδομένα δεν θα επιτευχθούν οι αρχικοί στόχοι και είναι πιθανό να δούμε το επόμενο διάστημα αναθεωρήσεις της στοχοθεσίας.
Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές η καθίζηση της πιστωτικής επέκτασης οφείλεται κυρίως στις μεγάλες αποπληρωμές δανείων που έχουν πραγματοποιήσει πολλές εταιρίες λόγω της απότομης αύξησης των επιτοκίων. «Δεν είναι ότι δεν πιάνουμε τους στόχους στις χορηγήσεις νέων δανείων, αλλά αυτό που δεν περιμέναμε ήταν οι μεγάλες αποπληρωμές παλαιών δανείων και οι οποίες διαμορφώνουν την αρνητική αυτή εικόνα», σημειώνει στέλεχος τράπεζας.
Οι αυξημένες αποπληρωμές οφείλονται και σε έναν τεχνικό λόγο: το 2022 οι μεγάλες εταιρείες λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, της ενεργειακής κρίσης, της διαταραχής στις εφοδιαστικές αλυσίδες και της μεγάλης αύξησης των τιμών πρώτων υλών προχώρησαν σε μεγάλη αύξηση δανεισμού με κεφάλαια κίνησης ώστε να έχουν ισχυρές άμυνες. Εξού και το άλμα στην πιστωτική επέκταση των επιχειρήσεων το 2022 με +12,3%.
Το 2023 οι συνθήκες ομαλοποιήθηκαν, η ενεργειακή κρίση εκτονώθηκε, οι τιμές των πρώτων υλών υποχώρησαν και οι ανησυχίες αποκλιμακώθηκαν καθιστώντας περιττή τη διατήρηση τόσο υψηλών κεφαλαίων κίνησης. Ειδικά μετά την απότομη άνοδο των επιτοκίων που ανέβασε πολύ τα κόστη.
Επιπλέον αρνητικά επηρέασε η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος που είχε ως αποτέλεσμα διάφορα επενδυτικά σχέδια να καθυστερήσουν.
Παρηγοριά η υψηλή κερδοφορία
Η μη επίτευξη των στόχων πιστωτικής επέκτασης ασφαλώς αποτελεί στοιχείο που προβληματίζει, ωστόσο, την κακή αυτή εικόνα έχει αντισταθμίσει η μεγάλη αύξηση της κερδοφορίας λόγω της αύξησης των επιτοκίων αλλά και των εσόδων από προμήθειες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο πρώτο εξάμηνο της εφετινής χρήσης τα επιτοκιακά έσοδα της Εθνικής Τράπεζας, της Eurobank, της Τράπεζας Πειραιώς και της Alpha Bank σημείωσαν αύξηση +59,6%.
Έτσι η χαμηλή πιστωτική επέκταση δεν φαίνεται να προβληματίζει ακόμα τους επενδυτές ούτε να οδηγεί σε αμφισβήτηση του αναπτυξιακού story των τραπεζών. Οι επενδυτές είναι εξαιρετικά ικανοποιημένοι από την πορεία των εσόδων και την αποδοτικότητα των τραπεζών βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τις αδύναμες επιδόσεις στην παραγωγή νέων δανείων.
Αναμένεται επιτάχυνση για το 2024
Οι επιτελείς των τραπεζών αισιοδοξούν ότι το 2024 η εικόνα της παραγωγής νέων δανείων θα βελτιωθεί σημαντικά. Ο κύκλος αύξησης των επιτοκίων φαίνεται ότι ολοκληρώνεται ενώ και ο μεγάλος όγκος των αποπληρωμών εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί εντός του έτους.
Έτσι η νέα χρονιά θα «τρέξει» χωρίς τον «κόφτη» των αποπληρωμών ενώ θετικά θα επηρεάσει στην επενδυτική δραστηριότητα η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Επιπλέον υπάρχουν πολλά μεγάλα επενδυτικά projects που θα μπουν σε φάση υλοποίησης και τα οποία θα χρειασθούν κεφαλαιακή υποστήριξη.
Σοβαρή εστία προβληματισμού ωστόσο αποτελεί το ύψος των επιτοκίων, η προοπτική διατήρησής τους σε υψηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα και ο κίνδυνος στασιμότητας ή και ύφεσης σε Ευρώπη και ΗΠΑ, εξέλιξη που δεν θα άφηνε ανεπηρέαστη και την Ελλάδα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
