Παρά τη συγκρατημένη αισιοδοξία για μια σαφώς καλύτερη σεζόν για τον ελληνικό τουρισμό, μετά την καταστροφική χρονιά της πανδημίας, η αύξηση κεφαλαίου της Aegean Airlines κατά 60 εκατ. ευρώ, που μπήκε πλέον στο τελικό στάδιο με την αποκοπή, χθες, του δικαιώματος προτίμησης συγκεντρώνει αρκετά στοιχεία υψηλού ρίσκου, κυρίως σε ό,τι αφορά τις προοπτικές του κλάδου και την αυξημένη μόχλευση της εταιρείας, όπως προκύπτει από το δημοσιευμένο ενημερωτικό δελτίο.
Υπενθυμίζεται ότι η αύξηση κεφαλαίου θα «ξεκλειδώσει» την κρατική ενίσχυση ύψους 120 εκατ. ευρώ προς τον αερομεταφορέα. Θα εκδοθούν 26 νέες μετοχές για κάθε 100 παλαιές στην τιμή των 3,20 ευρώ. Η τιμή της μετοχής, που είχε υποχωρήσει ως τα 4 ευρώ στις αρχές Φεβρουαρίου, διαπραγματεύεται το τελευταίο διάστημα πάνω από τα 5 ευρώ, έχοντας ανεβεί ως τα 5,63 ευρώ μέσα στον Μάιο, εν μέσω αισιοδοξίας για την επιτυχή κάλυψη της αύξησης.
Είναι σαφές, πάντως, από τα στοιχεία που παρατίθενται στο ενημερωτικό δελτίο για την αύξηση ότι η Aegean, όπως συνολικά ο κλάδος των αερομεταφορών, θα αργήσει αρκετά να επανέλθει στην προ πανδημίας κανονικότητα, τη στιγμή που η εταιρεία έχει σημαντικά αυξημένη μόχλευση και αρκετά «βαριές» ανειλημμένες υποχρεώσεις για επενδύσεις στην ανανέωση του στόλου των αεροσκαφών της.
Σχετικά με την κατάσταση που δημιουργήθηκε από την πανδημία το 2020, στο ενημερωτικό σημειώνεται, μεταξύ άλλων, ότι:
- Η προσφερόμενη χωρητικότητα υπολογιζόμενη σε χιλιομετρικές θέσεις (ASKs) μειώθηκε κατά 61,3% το 2020 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ενώ ο αριθμός πτήσεων που πραγματοποίησε η εταιρεία μέσα στο έτος μειώθηκε κατά 53,0%.
- Απόρροια των ανωτέρω ήταν η σημαντική μείωση των συνολικών εσόδων του Ομίλου σε €415.103,90 χιλ. το 2020 έναντι €1.308.782,96 χιλ. το 2019, η επιβάρυνση των αποτελεσμάτων του κατά €65.789,0 χιλ. από αποτιμήσεις παράγωγων προϊόντων αντιστάθμισης κινδύνου πετρελαίου και επιτοκίων τα οποία κρίθηκαν ως μη αποτελεσματικά λόγω της μειωμένης πτητικής δραστηριότητας και η εμφάνιση καθαρών ζημιών προ φόρων ποσού €296.813,57 χιλ. για το 2020 έναντι κερδών προ φόρων €106.747,79 χιλ. το 2019.
Για τις προοπτικές του κλάδου, σημειώνεται ότι «το περιβάλλον εξακολουθεί να είναι αβέβαιο και άμεσα συνδεδεμένο με τις επιδημιολογικές εξελίξεις. Ο Όμιλος έχει αναλάβει πρωτοβουλίες περιορισμού των σταθερών εξόδων, μετάθεσης των κεφαλαιουχικών δαπανών, άντλησης ρευστότητας και διαχείρισης του στόλου, προκειμένου να
αντιμετωπίσει τις σοβαρές επιπτώσεις της κρίσης που προκάλεσε η Πανδημία.
Τόσο η διαθεσιμότητα των εμβολίων και η αναμενόμενη επιτάχυνση του ρυθμού των εμβολιασμών από το δεύτερο εξάμηνο του 2021, καθώς και η αποτελεσματική εφαρμογή του ψηφιακού πράσινου διαβατηρίου (digital green passport) της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να συμβάλουν στη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για μια σταδιακή μερική ανάκαμψη. Όμως, οποιαδήποτε διαφαινόμενη καθυστέρηση στην αντιμετώπιση της Πανδημίας υπονομεύει και την ανάκαμψη των αερομεταφορών».
Οι προβλέψεις για το 2021 και τα επόμενα χρόνια δεν είναι ευνοϊκές: «Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ), οι προβλέψεις για τον αεροπορικό κλάδο για το 2021 καταδεικνύουν μία ζημιογόνα χρονιά της τάξεως των 38 δισ. δολ. Ειδικότερα για την Ευρώπη, η ΙΑΤΑ έχει προβλέψει μέσο ποσοστό επιβατικής πληρότητας αεροσκαφών στο 66% για το 2021. Συνολικά στην Ευρώπη, αναμένεται ο κλάδος να εμφανίσει ζημίες 12 δισ. δολ., με τις αεροπορικές εταιρείες να εμφανίζουν ταμειακές εκροές (cash burn) για το μεγαλύτερο διάστημα και του 2022».
Η επαναφορά στην προ πανδημίας κατάσταση θα αργήσει, καθώς, όπως αναφέρεται,
- «σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Eurocontrol, η διεθνής αεροπορική κίνηση αναμένεται να επανέλθει στα επίπεδα του 2019 μετά το 2024, ενώ αναμένεται η ζήτηση για πτήσεις μικρών αποστάσεων να ανακάμψει ταχύτερα. Σε κάθε περίπτωση, ο ρυθμός ανάκαμψης της επιβατικής κίνησης επηρεάζεται από τη διαθεσιμότητα των εμβολίων και των εν γένει επιδημιολογικών εξελίξεων. Ακόμα κι αν η Πανδημία περιοριστεί, ο αντίκτυπός της στη συμπεριφορά των καταναλωτών και στις προτιμήσεις τους μπορεί να διατηρηθεί μακροπρόθεσμα, όπως επίσης και οι συνεχιζόμενοι κυβερνητικοί περιορισμοί,εντολές ή/και η επιβολή πρόσθετων απαιτήσεων για τα αεροπορικά ταξίδια».
Η πανδημία φαίνεται ότι θα έχει σοβαρές επιδράσεις στη συμπεριφορά των ταξιδιωτών. «Η κρίση στην τουριστική αγορά οδηγεί τους ταξιδιώτες αναψυχής να επιδιώκουν όλο και περισσότερες προσφορές ναύλων που προσφέρουν αεροπορικές εταιρείες. Δεδομένου ότι οι καταναλωτικές δαπάνες για ταξίδια αναψυχής είναι σε μεγάλο βαθμό ελαστικές, αυτές οι δαπάνες ενδέχεται, επίσης, να περιορισθούν ή να μειωθούν σημαντικά κατά τη διάρκεια ενδεχόμενης οικονομικής ύφεσης. Επιπλέον, ο περιορισμός του αριθμού των επιβατών, στη διάρκεια περιόδων οικονομικής ύφεσης, οδηγεί σε πλεονάζουσα μεταφορική χωρητικότητα στην αεροπορική βιομηχανία επιβατών, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την πίεση των τιμών».
Μεγάλη αύξηση των υποχρεώσεων
Για να αντιμετωπίσει τις δυσμενείς συνθήκες της πανδημίας, η Aegean αύξησε σημαντικά τη μόχλευση στον ισολογισμό της. «Η αύξηση στη μόχλευση και τυχόν αδυναμία πρόσβασης σε νέα χρηματοδότηση ή αναχρηματοδότηση του υφιστάμενου δανεισμού θα μπορούσαν να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην επιχειρηματική δραστηριότητα, στην οικονομική κατάσταση, στα αποτελέσματα και στις προοπτικές του Ομίλου», σημειώνεται στο ενημερωτικό δελτίο.
Ειδικότερα, αναφέρεται ότι «ο Όμιλος έχει ένα σημαντικό ποσό υποχρεώσεων, όπως μισθώσεις αεροσκαφών, το ΚΟΔ και τραπεζικό δανεισμό. Επιπλέον, ο Όμιλος έχει σημαντικές προγραμματισμένες κεφαλαιουχικές δαπάνες, όπως προκύπτουν από την παραγγελία αεροσκαφών με την Airbus ενώ οι δεσμεύσεις για τις νέες παραλαβές αεροσκαφών
αναμένεται να αυξήσουν τις υποχρεώσεις της Εταιρείας.
Στις 31.12.2020, οι συνολικές υποχρεώσεις του Ομίλου, συμπεριλαμβανομένων των μισθώσεων, ανέρχονταν σε 862.362,91 χιλ. ευρώ, από 541.981,36 χιλ. ευρώ στις 31.12.2019 (σ.σ.: αύξηση 59%). Οι δανειακές υποχρεώσεις του Ομίλου ανέρχονταν σε 437.228,46 χιλ. ευρώ στις 31.12.2020 από 198.747,92 χιλ. ευρώ την 31.12.2019 (σ.σ.: αύξηση 120%) ενώ οι υποχρεώσεις από μισθώσεις ανέρχονταν σε 425.134,45 χιλ. ευρώ στις 31.12.2020 από 343.233,45 χιλ. ευρώ (σ.σ.: αύξηση 23,9%) την 31.12.2019».
Όπως σημειώνεται στο ενημερωτικό, «ο Όμιλος αναμένει να συνεχίσει να έχει ένα σημαντικό ποσό ανεξόφλητου χρέους στο μέλλον, συμπεριλαμβανομένων τυχόν πρόσθετων ποσών που ενδέχεται να δανειστεί κατά τη διάρκεια της περιόδου κατά την οποία συνεχίζεται ο αντίκτυπος της Πανδημίας. Περαιτέρω μόχλευση του Ομίλου θα μπορούσε να έχει σημαντικές συνέπειες στις επιχειρηματικές του δραστηριότητές του».
Αν η πανδημία παραταθεί και διατηρηθεί χαμηλή η πτητική δραστηριότητα, η Aegean μπορεί να έλθει αντιμέτωπη και με σημαντική οικονομική επιβάρυνση από επιστροφές. «Είναι πιθανό να δημιουργηθούν αυξημένες ταμειακές ανάγκες που θα προκύψουν για την κάλυψη όχι μόνο των σταθερών εξόδων αλλά και λόγω σημαντικών επιστροφών (refunds) από τη μη χρήση και εξαργύρωση vouchers που έχουν εκδοθεί», σημειώνεται στο ενημερωτικό δελτίο.
Στα 138,9 εκατ. ευρώ το άμεσο κόστος της πανδημίας
Για να εγκριθεί η κρατική ενίσχυση των 120 εκατ. ευρώ, η Aegean υπέβαλε στις 20 Απριλίου έκθεση στα συναρμόδια Οικονομικών και Μεταφορών, που συντάχθηκε από ανεξάρτητη ελεγκτική - συμβουλευτική εταιρείας. Στην έκθεση υπολογίσθηκε «το ύψος της άμεσα συναρτώμενης με την πανδημία του κορωνοϊού COVID-19 ζημίας που υπέστη η Εταιρεία κατά τη σχετική χρονική περίοδο αναφοράς 23 Μαρτίου 2020 έως 30 Ιουνίου 2020 ανέρχεται σε €138,9 εκατ. και συνεπώς υπερκαλύπτει το εγκριθέν ποσό της Κρατικής Ενίσχυσης. Ο υπολογισμός της ζημίας προκύπτει από την απώλεια εσόδων την περίοδο αναφοράς σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, αφαιρώντας τα κόστη που αποφεύχθηκαν λόγω της χαμηλότερης δραστηριότητας ή άλλων ενεργειών, ενώ προστίθενται τα κόστη τα οποία συνδέονται άμεσα με την Πανδημία».