Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων πέφτει και πάλι το ζήτημα της αύξησης των αμυντικών δαπανών για τις χώρες μέλη του ΝΑΤΟ, με τη Γερμανία να διάκειται θετικά προς την πρόταση οι χώρες να αφιερώνουν τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ τους σε αυτές, ενώ τα κράτη μέλη σχεδιάζουν να αναπληρώσουν τις ποσότητες πυρομαχικών που έχουν δαπανήσει μέχρι τώρα για την Ουκρανία.
Οι υπουργοί Άμυνας συζήτησαν τη σημασία μεγαλύτερων αμυντικών δαπανών και τον τρόπο αξιοποίησης της δέσμευσης για τις αμυντικές επενδύσεις και τις μελλοντικές δεσμεύσεις μετά το 2024. Όπως δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου την οποία παραχώρησε λίγο μετά τη λήξη των εργασιών της Συνόδο, «είναι προφανές ότι πρέπει να ξοδέψουμε περισσότερα», και πρόσθεσε ότι τα κράτη-μέλη θα πρέπει να δεσμευτούν να δαπανήσουν τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα.
Εδώ και πολλούς μήνες ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ υποστηρίζει ότι είναι απαραίτητες σημαντικές επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό των στρατιωτικών ικανοτήτων της Συμμαχίας. Παράλληλα θεωρεί ότι πρέπει να αναθεωρηθεί προς τα πάνω η δέσμευση στην οποία κατέληξαν το 2014 οι χώρες μέλη, σύμφωνα με την οποία καλούνται να δαπανούν περίπου το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα.
«Συμμερίζομαι αυτή την εκτίμηση», δήλωσε σήμερα ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους κατά την άφιξή του στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, σημειώνοντας ότι «η δαπάνη μόνο του 2% δεν θα είναι αρκετή. Θα πρέπει να αποτελεί τη βάση για οτιδήποτε ακολουθήσει. Η γερμανική κυβέρνηση το συζητά αυτό τώρα και σύντομα θα καταλήξει σε συμφωνία».
Από την πλευρά του ο Γάλλος υπουργός Σεμπαστιέν Λεκορνί, τόνισε πως είναι ζωτικό να εξεταστεί το περιεχόμενο των δαπανών αυτών. «Πέρα από το ζήτημα του 2% του ΑΕΠ, αυτό που μετρά είναι το 2% αυτών των δαπανών να είναι χρήσιμες και αποτελεσματικές», εκτίμησε, υπενθυμίζοντας τη δέσμευση της Γαλλίας να προχωρήσει σε «μαζικές επενδύσεις στην άμυνά της με το πρωτοφανές ποσό των 413 δισεκ. ευρώ».
Όμως το ζήτημα διχάζει τα μέλη του ΝΑΤΟ. Κάποιες χώρες προειδοποιούν κατά πολύ φιλόδοξων ή πολύ αυστηρών στόχων. «Το 2% είναι καλό, αλλά πρέπει επίσης να διασφαλίσουμε ότι θα υπάρχει ένα είδος ευελιξίας διότι οι χώρες είναι διαφορετικές», υπογράμμισε ο υπουργός Άμυνας του Λουξεμβούργου Φρανσουά Μπάους.
Οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία, πιέζουν προς πιο φιλόδοξους στόχους, επιθυμώντας το 2,5% του ΑΕΠ των χωρών να αφιερώνεται στην άμυνα, ενώ Καναδάς, Ισπανία, Λουξεμβούργο και σε έναν βαθμό η Ιταλία, που εκτιμούν ότι οι στόχοι αυτοί δεν είναι προσαρμοσμένοι στις ανάγκες τους.
Αναπλήρωση των πυρομαχικών του ΝΑΤΟ λόγω Ουκρανίας
Επίσης οι υπουργοί Άμυνας του ΝΑΤΟ εξέτασαν τρόπους για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανικής παραγωγής και την αναπλήρωση των αποθεμάτων όπλων και πυρομαχικών, τα οποία έχουν μεγαλύτερη ζήτηση από ποτέ, δεδομένης της άνευ προηγουμένου υποστήριξης των Συμμάχων στην Ουκρανία.
«Οι Σύμμαχοι συμφωνούν στην ανάγκη να εργαστούν χέρι-χέρι με την αμυντική βιομηχανία για την ενίσχυση της βιομηχανικής ικανότητας και ήδη επανεξετάζουν τους στόχους ικανότητας του ΝΑΤΟ για αποθέματα πυρομαχικών», ανέφερε ο Στόλτενμπεργκ.
«Παρατηρούμε μια τεράστια κατανάλωση πυρομαχικών, εδώ και αρκετούς μήνες. Είναι ένα θέμα που αρχίσαμε να αντιμετωπίζουμε από το φθινόπωρο», πρόσθεσε ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ, σημειώνοντας ότι «τώρα τα πράγματα βαίνουν προς τη σωστή κατεύνθυνση» και υπάρχει η δυνατότητα να αυξηθεί η παραγωγική ικανότητα από τη βιομηχανία, με νέες επενδύσεις. Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ αυξάνουν την παραγωγή βλημάτων πυροβολικού των 155 χιλιοστών.
Την Τρίτη 14 Φεβρουαρίου, οι υπουργοί 'Αμυνας του ΝΑΤΟ συναντήθηκαν με τον Ουκρανό ομόλογό τους Ολέξιι Ρεζνίκοφ για να συζητήσουν την κατάσταση στο πεδίο και τις πιο επείγουσες στρατιωτικές ανάγκες της Ουκρανίας. Υπογραμμίζοντας το παράθυρο ευκαιρίας της Ουκρανίας να ανατρέψει την ισορροπία του πολέμου, ο Γ. Στόλτενμπεργκ χαιρέτισε τις υποσχέσεις υποστήριξης των Συμμάχων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων βαρέων όπλων και στρατιωτικής εκπαίδευσης. Ευχαρίστησε επίσης τους Συμμάχους για τη σημαντική συνεισφορά τους στο Πακέτο Βοήθειας Δυνατοτήτων του ΝΑΤΟ, το οποίο παρέχει στην Ουκρανία τροφή, καύσιμα, ιατρικές προμήθειες εξοπλισμό αντι-drone και αμφίβιες γέφυρες.
Οι υπουργοί συμφώνησαν επίσης να ενισχύσουν την υποστήριξη σε άλλους εταίρους που κινδυνεύουν, τη Βοσνία-Ερζογοβίνη, τη Γεωργία και τη Μολδαβία.
Εξάλλου, σε ό,τι αφορά τα μέτρα για την προστασία κρίσιμων υποθαλάσσιων υποδομών, ο Γ. Στόλτενμπεργκ ανακοίνωσε την ίδρυση Κέντρου Συντονισμού Υποθαλάσσιων Υποδομών Ζωτικής Σημασίας στο Αρχηγείο του ΝΑΤΟ. Η δολιοφθορά των αγωγών North Stream τον Σεπτέμβριο του 2022 «μας υπενθύμισε τα τρωτά σημεία που αντιμετωπίζουμε», είπε.