Πάνω από το όριο των 8 λιρών/δολ. έχει φτάσει σήμερα η τουρκική λίρα, συνεχίζοντας την πτωτική της πορεία με τις απώλειες αυτή την εβδομάδα να ξεπερνούν το 10%, μετά την αιφνίδια απόφαση του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αποπέμψει τον κεντρικό τραπεζίτη, Νάτζι Αμπάλ και να τον αντικαταστήσει με τον Σαχάπ Καβτζίογλου, πρώην βουλευτή του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK) και υποστηρικτή των χαμηλών επιτοκίων.
Η τουρκική λίρα, σημειώνοντας πτώση άνω του 1% βρέθηκε να διαπραγματεύεται στα 8,02 δολάρια, περνώντας το ψυχολογικό όριο, παρότι οι κρατικές τράπεζες παρεμβαίνουν στην αγορά συναλλάγματος με πωλήσεις δολαρίων για να υποστηρίξουν το νόμισμα της Τουρκίας.
Ο πρόεδρος Ερντογάν, θιασώτης της ταχείας οικονομικής ανάπτυξης με δανεικά, εναντιώνεται πάγια στα υψηλά επιτόκια, καθώς θεωρεί, αψηφώντας την οικονομική θεωρία, ότι επιδεινώνουν τον πληθωρισμό. Αποφάσισε να απομακρύνει τον Νάτζι Αμπάλ έπειτα από την απόφαση του να αυξήσει τα επιτόκια στο 19% από 17% για να στηρίξει την λίρα και να συγκρατήσει τον πληθωρισμό στο 15,6%.
Η τοποθέτηση του Σαχάπ Καβτζίογλου, στη θέση του κεντρικού τραπεζίτη έχει προκαλέσει προβληματισμό στους επενδυτές πως μπορεί να μειώσει πρόωρα τα επιτόκια, προκαλώντας μια αύξηση του πληθωρισμού και πτώση της λίρας, όπως συνέβη και την περασμένη χρονιά. Η τουρκική λίρα στις αρχές Νοεμβρίου 2020 είχε βρεθεί σε ιστορικό χαμηλό με την ισοτιμία της να φτάνει τις 8,58 λίρες/δολ.
Οι επενδυτές στη Τουρκία επανεξετάζουν τις προοπτικές για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και τον πληθωρισμό μετά την τοποθέτηση του Καβτζίογλου αναφέρει σε σημείωμά του ο Γουίλιαμ Τζακσον της Capital Economics στο Λονδίνο που τονίζει ότι «η κίνηση αυτή υποσκάπτει τις πρόσφατες προσπάθειες της τράπεζας να βελτιώσει την αξιοπιστία της και να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του πληθωρισμού στην Τουρκία».
Οι κρατικές τράπεζες της Τουρκίας εφαρμόζουν τα τελευταία 24ωρα πρακτικές συμπίεσης της ρευστότητας σε λίρες, οι οποίες κατά πολλούς θεσμικούς επενδυτές ισοδυναμούν με έμμεση επιβολή capital controls.
Το ΔΝΤ προέβλεψε τον Ιανουάριο πως η οικονομική ανάπτυξη στην Τουρκία το 2021 θα φτάσει το 6%, ακόμα και μετά την απόφαση του Αμπάλ να ανεβάσει τα επιτόκια τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο. Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας σε μηνιαία έκθεση της ανέφερε πως η επιχειρηματική εμπιστοσύνη στην τουρκική βιομηχανία ανέβηκε τον Μάρτιο στα υψηλότερα επίπεδα από τον Απρίλιο του 2018.
Σύμφωνα με τη γερμανική Commerzbank, η Τουρκία έχει βρεθεί στη δίνη μιας πτώσης της ισοτιμίας του νομίσματος και αύξησης του πληθωρισμού, ο οποίος μπορεί να ξεπεράσει και το 20%. Η αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας είναι πολύ δύσκολο να αποκατασταθεί και πλέον ίσως απαιτείται, για να γίνει αυτό, να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα με την επιτήρηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Ο οίκος αξιολόγησης Fitch, εν τω μεταξύ, ανακοίνωσε ότι θα μπορούσε να υποβαθμίσει την Τουρκία σε «BB-», επικαλούμενος την αποχώρηση του κεντρικού τραπεζίτη Ν. Αμπάλ. «Θα εξετάσουμε την κατεύθυνση της πολιτικής υπό τον νέο κυβερνήτη της κεντρικής τράπεζας και την εξέλιξη της εξωτερικής θέσης», σχολίασε ο Fitch. «Θεωρούσαμε την ανοικοδόμηση της αξιοπιστίας της οικονομικής πολιτικής ένα δύσκολο έργο ακόμη και για τον έμπειρο κ. Aμπάλ, πρώην υπουργό Οικονομικών. Ο κ. Καβτσιόγλου, ο τέταρτος κεντρικός τραπεζίτης τα τελευταία δύο χρόνια, δεν έχει αντίστοιχο βιογραφικό», ανέφερε.