Ο Ρεπουμπλικάνος απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανέφερε χθες Πέμπτη ότι στρέφει πλέον την προσοχή του στο να γίνει «ομαλή» και «εύτακτη» μεταβίβαση της εξουσίας, μετά την κύρωση του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών της 3ης Νοεμβρίου από το Κογκρέσο, μερικές ώρες μετά την εισβολή οπαδών του μεγιστάνα στο Καπιτώλιο.
Στην πρώτη ανάρτηση του Τραμπ στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter μετά την αιματηρή εισβολή και το χάος στο Καπιτώλιο, ένα βίντεο που μεταφόρτωσε, ο Ντόναλντ Τραμπ ανέφερε ότι αφού «το Κογκρέσο κύρωσε τα αποτελέσματα», «νέα κυβέρνηση θα ορκιστεί την 20ή Ιανουαρίου», προσθέτοντας πως «στρέφω την προσοχή μου τώρα στο να εξασφαλίσω την ομαλή, εύτακτη και απροβλημάτιστη μεταβίβαση της εξουσίας», προσθέτοντας πως είναι «η στιγμή που αποτελείται επούλωση και συμφιλίωση».
Στο βίντεο ο Τραμπ δεν προφέρει ούτε μία φορά το όνομα του Τζο Μπάιντεν. Δηλώνει ότι αυτοί που ενεπλάκησαν στα βίαια επεισόδια της Τετάρτης δεν «αντιπροσωπεύουν» τις ΗΠΑ και θα «πληρώσουν». Νωρίτερα, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κέιλι Μακενάνι, σε σύντομη παρέμβασή της, διαβεβαίωσε ότι ο Τραμπ και η κυβέρνησή του «καταδικάζουν με τον πλέον σθεναρό τρόπο» τα επεισόδια στο Καπιτώλιο.
«Όχι» στην επίκληση της 25ης Τροπολογίας λέει ο αντιπρόεδρος Πενς
Ο Ρεπουμπλικάνος απερχόμενος αντιπρόεδρος Μάικ Πενς εναντιώνεται στη χρησιμοποίηση της εικοστής πέμπτης τροπολογίας του Συντάγματος των ΗΠΑ ώστε να απομακρυνθεί από το αξίωμά του ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στο περιβάλλον του που επικαλούνται ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Business Insider, η εφημερίδα New York Times και το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.
Δημοκρατικοί και ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι πολιτικοί προτρέπουν τα μέλη της κυβέρνησης του Τραμπ να επικαλεστούν την 25η τροπολογία και να απαλλάξουν άμεσα τον πρόεδρο από τα καθήκοντά του, δύο εβδομάδες πριν παραδώσει την εξουσία, καθώς του προσάπτουν ότι υποκίνησε την αιματηρή εισβολή στο Καπιτώλιο προχθές Τετάρτη.
Αν δεν υπάρξει τέτοια πρωτοβουλία, ηγετικά στελέχη του Κογκρέσου που ανήκουν στους Δημοκρατικούς, ιδίως η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, η Νάνσι Πελόσι, και ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Δημοκρατικών στη Γερουσία, ο Τσακ Σούμερ, εισηγούνται να κινηθεί εσπευσμένα διαδικασία παραπομπής του προέδρου σε δίκη και να καθαιρεθεί πάραυτα αν κριθεί ένοχος.
Χάρη στον… εαυτό του θα δώσει ο Τραμπ
Την ίδια ώρα ο Τραμπ έχει αναφερθεί κατά τη διάρκεια συζητήσεων με συνεργάτες του τις τελευταίες εβδομάδες στο ενδεχόμενο να δώσει χάρη στον εαυτό του, δήλωσε πηγή ενημερωμένη σχετικά στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters χθες Πέμπτη. Την ίδια πληροφορία δημοσίευσε νωρίτερα χθες η εφημερίδα The New York Times, επικαλούμενη δύο πηγές, τις οποίες επίσης δεν κατονόμασε.
Εάν πράγματι συμβεί κάτι τέτοιο, θα πρόκειται για πολύ ασυνήθιστη χρήση αυτού του προνομίου του Τραμπ, ο οποίος ηττήθηκε στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 2020 και θα παραδώσει την εξουσία την 20ή Ιανουαρίου. Ο Λευκός Οίκος απέφυγε να σχολιάσει την πληροφορία.
Ο Τραμπ, ο οποίος το τελευταίο διάστημα απένειμε χάρη ή έδειξε επιείκεια σε διάφορους πολιτικούς συμμάχους και φίλους του, ανέφερε το 2018 σε ανάρτησή του στο Twitter πως έχει «το απόλυτο δικαίωμα» να «απονείμει χάρη στον εαυτό του».
Πιο πρόσφατα, «σε αρκετές συζητήσεις μετά την ημέρα των εκλογών, ο κ. Τραμπ είπε σε συνεργάτες του πως σκέφτεται να δώσει στον εαυτό του χάρη και, σε άλλες περιπτώσεις, τους ρώτησε αν θα έπρεπε και ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις νομικά και πολιτικά», ανέφεραν οι πηγές των NY Times.
Δεν είναι σαφές εάν ο Τραμπ έθιξε ξανά το ζήτημα μετά την εισβολή οπαδών του στο Καπιτώλιο την Τετάρτη, που ώθησε τα κορυφαία στελέχη των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο να εισηγηθούν την παραπομπή του σε νέα δίκη και την παύση του από το αξίωμα «άμεσα».
Συνταγματολόγοι επισημαίνουν ότι δεν είναι ξεκάθαρο εάν ο πρόεδρος της χώρας μπορεί να δώσει χάρη στον εαυτό του. Κανένας πρόεδρος δεν έχει αποπειραθεί κάτι τέτοιο, δεν υπάρχει επομένως νομικό ή δικαστικό προηγούμενο.
«Όταν ο κόσμος με ρωτάει αν ένας πρόεδρος μπορεί να δώσει χάρη στον εαυτό του, η απάντησή μου είναι πάντα ‘λοιπόν, μπορεί να το δοκιμάσει’», χαριτολόγησε ο Μπράιαν Καλτ, συνταγματολόγος στο πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. «Το Σύνταγμα δεν δίνει ξεκάθαρη απάντηση ως προς το ζήτημα αυτό», εξήγησε.
Άλλοι συνταγματολόγοι επισημαίνουν πάντως ότι το να δώσει ο πρόεδρος χάρη στον εαυτό του θα είναι αντισυνταγματικό, αφού αντίκειται προς την αρχή ότι κανένας δεν μπορεί να είναι δικαστής στην δική του υπόθεση.