Έχοντας φιμώσει πλήρως τα τουρκικά ΜΜΕ ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πιστός στην πολιτική του απόλυτου ελέγχου έναντι κάθε ελεύθερης έκφρασης, στρέφεται πλέον και κατά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και μάλιστα με έναν εξαιρετικά αυστηρό νόμο.
Βάσει των νέων κανόνων που ψήφισε το τουρκικό κοινοβούλιο όλες οι εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης, οφείλουν να διαθέτουν νομική εκπροσώπηση στην Τουρκία, ούτως ώστε να είναι άμεσα «υπόλογες» για οποιαδήποτε παράβαση.
Σύμφωνα με το νόμο, οι υπεύθυνοι των εταιρειών κοινωνικής δικτύωσης θα είναι υποχρεωμένοι να λαμβάνουν εντολές από την κυβέρνηση της Άγκυρας μεταξύ άλλων και για να «κατεβάζουν» περιεχόμενο που κρίνεται από τις αρχές ως μη νόμιμο.
Ήδη οι μεγάλες επιχειρήσεις μέσων κοινωνικής δικτύωσης, Facebook, Instagram, Twitter, Periscope, YouTube και TikTok έχουν αρνηθεί να συμμορφωθούν με τις νέες απαιτήσεις του Ερντογάν, με αποτέλεσμα να βρίσκονται αντιμέτωπες με πρόστιμα τα οποία φθάνουν σε 1,7 εκατ. δολάρια (10 εκατ. τουρκικές λίρες), σύμφωνα με τουρκικά ΜΜΕ.
Όμως ο πρόεδρος της Αρχής Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Τεχνολογιών (ΒΤΚ) της Τουρκίας, Ομέρ Φατίχ Σαγιάν, φρόντισε να στείλει το μήνυμα πώς εάν οι εταιρείες δεν συμμορφωθούν τότε τα πρόστιμα θα αρχίσουν να αυξάνουν και ενδέχεται να φθάσουν έως και τα 30 εκατ. λίρες εντός των επόμενων 30 ημερών.
«Μόνο το ρωσικό VK αποφάσισε να συμμορφωθεί μέχρι στιγμής. Το Facebook ανακοίνωσε έμμεσα ότι δεν θα έρθει στην Τουρκία υπό τις τρέχουσες συνθήκες. Οι άλλοι συνεχίζουν να σιωπούν. Ωστόσο, αυτή είναι μια μακρά διαδικασία και για να είμαι ειλικρινής δεν έχουμε ακόμη τελειώσει με το ζήτημα. Το σχέδιο της κυβέρνησης δεν λειτουργεί μέχρι στιγμής, ενώ οι κολοσσοί των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης παραμένουν σιωπηλοί », τονίζει σε δηλώσεις του στο Ahval o Γιαμάν Ακντενίζ, δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ακτιβιστής στον κυβερνοχώρο.
Σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς, οι εταιρείες κοινωνικών μέσων με περισσότερους από ένα εκατομμύριο χρήστες πρέπει να ορίσουν έναν νόμιμο εκπρόσωπο στην Τουρκία για να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες των αρχών, συμπεριλαμβανομένης της τήρησης αυστηρών προθεσμιών για την κατάργηση περιεχομένου.
Οι εταιρείες ενδέχεται να αντιμετωπίσουν πρόστιμα, μπλοκαρισμένες διαφημίσεις ή να υπάρξει μείωση του εύρους ζώνης στο οποίο λειτουργούν έως και 90%, ουσιαστικά δηλαδή κανένας χρήστης να μην μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτές.
Παράλληλα οι πάροχοι κοινωνικών δικτύων θα έχουν 48 ώρες για να εφαρμόσουν εντολές για κατάργηση προσβλητικού περιεχομένου και ο νόμος επιβάλλει επίσης πρόστιμα μεταξύ ενός και 10 εκατ. λιρών (117.511 έως 1,2 εκατ. δολάρια) σε εταιρείες κοινωνικών μέσων που δεν καταργούν γρήγορα τη ρητορική μίσους και άλλο παράνομο περιεχόμενο από τις πλατφόρμες τους.
Όλα τα παραπάνω ενώ εκ πρώτης όψεως μοιάζουν λογικά, ιδιαίτερα για τα φαινόμενα «ρητορικής μίσους», αποτελούν μία ακόμη προσπάθεια του τουρκικού καθεστώτος να φιμώσει τις έστω και ελάχιστες φωνές που φέρνουν αντιρρήσεις στις πολιτικές που εφαρμόζει κατά κύριο λόγο στο εσωτερικό της χώρας, όπου όποιος διαφωνεί έχει μεγάλες πιθανότητες να βρεθεί στη φυλακή κατηγορούμενος ακόμη και για εσχάτη προδοσία.
Άλλωστε δεν πρέπει να θεωρείται διόλου παράξενο το γεγονός ότι η Τουρκία, βάσει ανεξάρτητων μελετών, βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των χωρών οι οποίες υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία έκφρασης.