Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το νέο σχέδιο για τη στρατιωτική κινητικότητα, με στόχο τη διευκόλυνση της γρήγορης και συντονισμένης μετακίνησης στρατευμάτων, εξοπλισμού και μέσων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Παράλληλα, προωθούνται προτάσεις για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω του «Οδικού Χάρτη Μετασχηματισμού της Αμυντικής Βιομηχανίας της ΕΕ».
Το σχέδιο φιλοδοξεί να διαμορφώσει έναν ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο στρατιωτικής κινητικότητας έως το 2027, προσεγγίζοντας την ιδέα ενός «Στρατιωτικού Σένγκεν». Αυτό θα επιτρέψει την ταχύτερη και ασφαλέστερη διακίνηση στρατευμάτων και εξοπλισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Προβλέπονται απλουστευμένες διαδικασίες, με μέγιστο χρόνο επεξεργασίας τριών ημερών για διασυνοριακές μετακινήσεις και διευκολύνσεις στα τελωνεία.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού, Απόστολο Τζιτζικώστα, το πακέτο αυτό αποτελεί «αποφασιστικό βήμα για την ενίσχυση της ικανότητας της Ευρώπης να ανταποκρίνεται σε κρίσεις ασφαλείας». Τόνισε τη σημασία ισχυρών δικτύων logistics για τη γρήγορη μετακίνηση στρατευμάτων και εξοπλισμού μέσω σύγχρονων υποδομών.
Παράλληλα, αναβαθμίζονται βασικοί διάδρομοι στρατιωτικής κινητικότητας της ΕΕ, με έμφαση στην προστασία των υποδομών και στην ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας. Δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην ενεργειακή ασφάλεια και την ετοιμότητα τόσο σε περίοδο ειρήνης όσο και σε περίοδο κρίσης.
Η δημιουργία Δεξαμενής Αλληλεγγύης και Ψηφιακού Συστήματος Πληροφόρησης Στρατιωτικής Κινητικότητας θα ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, επιτρέποντας την κοινή χρήση δυνατοτήτων κινητικότητας. Η εφαρμογή του σχεδίου θα υποστηριχθεί από νέα όργανα διακυβέρνησης και εθνικούς συντονιστές στρατιωτικών μεταφορών.
Ο προϋπολογισμός για τη στρατιωτική κινητικότητα στο πλαίσιο του προγράμματος «Συνδέοντας την Ευρώπη» για την περίοδο 2028–2034 ανέρχεται σε 17,65 δισ. ευρώ και καλύπτει 500 έργα που αφορούν σημεία συμφόρησης και κρίσιμα περάσματα στους κύριους διαδρόμους.
Αμυντική βιομηχανία και καινοτομία
Το σχέδιο περιλαμβάνει τον Οδικό Χάρτη Μετασχηματισμού της Αμυντικής Βιομηχανίας με στόχο τον εκσυγχρονισμό και την επιτάχυνση της ευρωπαϊκής αμυντικής παραγωγής. Εστιάζει στην υποστήριξη επενδύσεων, την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, τη διεύρυνση της πρόσβασης σε αμυντικές δυνατότητες και την ενίσχυση δεξιοτήτων, ώστε να διατηρηθεί το τεχνολογικό πλεονέκτημα της Ευρώπης.
Η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, Κάγια Κάλας, αναφέρθηκε στις πρόσφατες εξελίξεις στα σύνορα Ουκρανίας-Πολωνίας, σημειώνοντας πως το νέο σχέδιο ενισχύει την προστασία της Ένωσης, διασφαλίζοντας ότι οι απαραίτητες δυνάμεις θα βρίσκονται στη σωστή θέση τη σωστή στιγμή. Η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Χένα Βίρκουνεν, τόνισε ότι «στόχος του σχεδίου είναι να προστατεύσουμε τα σύνορά μας».
Νέες τεχνολογίες και στρατιωτική ετοιμότητα
Το σχέδιο συνδέεται με τις εξελίξεις στις αμυντικές τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, τα κβαντικά συστήματα, τα drones και οι διαστημικές τεχνολογίες, που αλλάζουν το πεδίο της μάχης. Οι αρμόδιοι Επίτροποι υπογράμμισαν ότι η προετοιμασία για πιθανές κρίσεις είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της ειρήνης, ενώ το νέο νομικό πλαίσιο ενισχύει τον συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών.
Το σχέδιο θα κατατεθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για έγκριση και εντάσσεται στη Λευκή Βίβλο για την Ευρωπαϊκή Άμυνα – Ετοιμότητα 2030, καθώς και στα σχέδια ReArm Europe και Readiness 2030, αποτελώντας ένα φιλόδοξο πακέτο για την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της ΕΕ.