Επιδεινώνεται η κατάσταση των απειλούμενων ειδών φώκιας στην Αρκτική και των πουλιών που βρίσκονται υπό απειλή, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της «Κόκκινης Λίστας» που δημοσίευσε η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) στο παγκόσμιο συνέδριό της στο Αμπού Ντάμπι.
Η IUCN ανακοίνωσε ότι πλέον η κουκουλοφόρος φώκια κατατάσσεται ως «κινδυνεύον» είδος, ενώ η γενειοφόρος φώκια και η φώκια της Γροιλανδίας χαρακτηρίζονται «σχεδόν απειλούμενες». Η έκθεση υπογραμμίζει ότι το 61% των ειδών πουλιών παγκοσμίως παρουσιάζει πτωτική τάση στους πληθυσμούς τους, έναντι 44% το 2016.
Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση, η «Κόκκινη Λίστα» περιλαμβάνει πλέον 172.620 είδη, εκ των οποίων τα 48.646 θεωρούνται απειλούμενα με εξαφάνιση. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί στο 28,2% των ειδών, αυξημένο από το 27,9% της προηγούμενης ενημέρωσης του 2024.
Οι φώκιες πλήττονται ιδιαίτερα από την υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία οδηγεί στην απώλεια του φυσικού τους οικοτόπου, τους πάγους. Η IUCN επισημαίνει ότι η αύξηση της θερμοκρασίας στην Αρκτική εξελίσσεται με ρυθμό τέσσερις φορές ταχύτερο σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη.
Όλα τα θηλαστικά της περιοχής, όπως θαλάσσιοι ίπποι, κητώδη και πολικές αρκούδες, αντιμετωπίζουν τις συνέπειες της ανόδου της θερμοκρασίας που αποδίδεται στις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Οι φώκιες, που εξαρτώνται από τον θαλάσσιο πάγο, αποτελούν κρίσιμη πηγή τροφής για άλλα ζώα και διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στις τροφικές αλυσίδες, καταναλώνοντας ψάρια και ασπόνδυλα και συμβάλλοντας στην ανακύκλωση θρεπτικών συστατικών. Για τον λόγο αυτό, θεωρούνται «βασικά είδη» στα οικοσυστήματα.
Επιπλέον, η IUCN αναφέρει ότι αυξανόμενες πιέσεις, όπως η έντονη θαλάσσια κυκλοφορία, η εξόρυξη πετρελαίου, η βιομηχανική αλιεία και το κυνήγι, επιβαρύνουν περαιτέρω τα ήδη ευάλωτα είδη.
Σε ό,τι αφορά τα πουλιά, η νεότερη έκδοση της «Κόκκινης Λίστας» βασίστηκε σε εννέα χρόνια εργασίας χιλιάδων ειδικών. Διαπιστώθηκε ότι 1.256 από τα 11.185 είδη που εξετάστηκαν, δηλαδή το 11,5%, απειλούνται παγκοσμίως.
Η φετινή ενημέρωση εστίασε ιδιαίτερα στα τροπικά δάση. Στη Μαδαγασκάρη, 14 είδη πουλιών κατατάχθηκαν ως «σχεδόν απειλούμενα» και τρία ως «ευάλωτα». Στη Δυτική Αφρική, πέντε είδη μετατράπηκαν σε «σχεδόν απειλούμενα», ενώ αντίστοιχη αλλαγή σημειώθηκε για ένα είδος στην Κεντρική Αμερική.
Παρά τις δυσμενείς εξελίξεις, η IUCN τονίζει ότι είναι δυνατή η βελτίωση της κατάστασης μέσω στοχευμένων και ολοκληρωμένων πολιτικών διαχείρισης.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η πράσινη χελώνα, η οποία απαντάται σε όλες τις θερμές θάλασσες και έχει μετακινηθεί από το επίπεδο του «υπό κίνδυνο» είδους στην κατηγορία της «ελάχιστης ανησυχίας».
Ο παγκόσμιος πληθυσμός της πράσινης χελώνας έχει αυξηθεί κατά περίπου 28% τα τελευταία πενήντα χρόνια.