Όλο και περισσότερες χώρες της υφηλίου αρχίζουν να αυξάνουν τη φορολογία για τους πολύ πλούσιους κατοίκους τους, με την παραδοσιακά ουδέτερη Ελβετία να εντάσσεται και αυτή στον «χορό».
Η Ελβετία εξετάζει να θέσει φορολογία ακόμη και 50% σε κάθε μεταβίβαση πλούτου που ξεπερνά τα 50 εκατ. φράγκα, δημιουργώντας έντονες ανησυχίες αλλά και προειδοποιήσεις, κυρίως, από τους ξένους πλούσιους πολίτες της ότι θα εγκαταλείψουν τη χώρα.
Σύμφωνα με το σύστημα άμεσης δημοκρατίας της Ελβετίας, η πρόταση θα τεθεί σε εθνική ψηφοφορία, η οποία αναμένεται σε περίπου δύο χρόνια. Αλλά ακόμη και η προβολή μιας τέτοιας ιδέας τροφοδοτεί την αίσθηση ότι η ταυτότητα της χώρας διαβρώνεται σταδιακά. Μετά τις ανησυχίες για τη σταθερότητα της χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας στον απόηχο της κατάρρευσης της Credit Suisse, και τις ρωγμές στην πολυδιαφημισμένη ουδετερότητά της, η πρόταση για την κληρονομιά αποτελεί απειλή για τη φήμη της ως έθνος με χαμηλή φορολογία και περιβάλλον φιλικό προς τις επιχειρήσεις.
Η Ελβετία είναι από καιρό γνωστή ως θεματοφύλακας για τους πλούσιους του κόσμου. Ακόμα και μετά το τέλος του αυστηρού ελβετικού τραπεζικού απορρήτου, έχει διατηρήσει τη φήμη της ιδιωτικής τραπεζικής. Φιλοξενεί την UBS Group, τον μεγαλύτερο διαχειριστή πλούτου στον κόσμο, και τα αλπικά θέρετρα όπως το Σεντ Μόριτζ και το Γκστάαντ.
Σύμφωνα με την Ιζαμπέλ Μαρτίνεζ, οικονομολόγο της στο KOF ETH της Ζυρίχης, υπάρχουν περίπου 2.500 φορολογούμενοι με πλούτο άνω των 50 εκατομμυρίων φράγκων, που αντιστοιχούν σε λιγότερο από το 0,1% όλων των φορολογουμένων. Αυτοί συνεισφέρουν περίπου 5-7 δισεκατομμύρια φράγκα ετησίως στα κρατικά ταμεία, περίπου το 6% των εσόδων από εισφορές εισοδήματος, κερδών και κεφαλαιακών κερδών.
Η Ελβετία δεν έχει επί του παρόντος φόρο κληρονομιάς σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Ορισμένα καντόνια -όπως ονομάζονται τα κρατίδια- επιβάλλουν εισφορές, αν και οι σύζυγοι και τα παιδιά απαλλάσσονται στις περισσότερες περιπτώσεις. Όπου οι συγγενείς φορολογούνται, οι συντελεστές δεν υπερβαίνουν το 3,5%, μετά από ένα πενταψήφιο ή εξαψήφιο αφορολόγητο ποσό.
Αν και οποιαδήποτε αλλαγή στον φόρο κληρονομιάς απέχει πολύ -αν συμβεί καν- έχει γίνει καυτό θέμα. Διάφορες πλούσιες προσωπικότητες έχουν εμφανιστεί τακτικά στα τοπικά μέσα ενημέρωσης καταγγέλλοντας την πρόταση, διατηρώντας τη διαμάχη στη δημοσιότητα.
Πίσω από όλη αυτή τη φασαρία βρίσκεται η νεανική πτέρυγα των Σοσιαλδημοκρατών - το Juso. Για να χρηματοδοτήσουν τα μέτρα για το κλίμα, συγκέντρωσαν αρκετές υπογραφές -περισσότερες από 100.000- ώστε να διεξαχθεί εθνική ψηφοφορία για τον υψηλότερο φόρο κληρονομιάς.
«Η πλουσιότερη τάξη επωφελείται από το οικονομικό σύστημα που προκάλεσε την κλιματική κρίση», δήλωσε η πρόεδρος του Juso, Μ. Χόστετμαν και προσέθεσε «θα πρέπει να πληρώνουν περισσότερα για την καταπολέμηση των συνεπειών». Το ελβετικό κοινοβούλιο θα συζητήσει την πρόταση και θα αποφασίσει σχετικά με τη σύστασή του, καθώς και μια πιθανή αντιπρόταση. Η κυβέρνηση αντιτίθεται στο μέτρο.
Εκτός από το επιχείρημα ότι οι υπερπλούσιοι απλώς θα φύγουν, ορισμένοι βλέπουν και οικονομικό κόστος. Προειδοποιούν ότι ο προτεινόμενος φόρος είναι τόσο υψηλός που οι κληρονόμοι των επιχειρήσεων θα πρέπει να πουλήσουν περιουσιακά στοιχεία για να τον πληρώσουν. Αυτό θα απειλούσε τις θέσεις εργασίας, ιδίως αν ο αγοραστής ήταν ένας ξένος που είναι λιγότερο πιθανό να διατηρήσει την παραγωγή στην ακριβή Ελβετία.
Σύμφωνα με έρευνα του Ιουνίου από την PwC, τα δύο τρίτα των επηρεαζόμενων ιδιοκτητών επιχειρήσεων δήλωσαν ότι εξέταζαν το ενδεχόμενο προληπτικής μεταβίβασης των περιουσιακών τους στοιχείων σε άλλα μέλη της οικογένειας. Περισσότεροι από τους μισούς δήλωσαν ότι σκέφτηκαν να μετακομίσουν στο εξωτερικό.
Η γειτονική Ιταλία μπορεί να είναι μια επιλογή. Για να προσελκύσει κεφάλαια, εισήγαγε το 2017 έναν κατ' αποκοπήν φόρο 100.000 ευρώ για τους υπερπλούσιους ιδιώτες που αποκτούν κατοικία. Η κληρονομιά εκεί φορολογείται με 4% για τους συζύγους και τα παιδιά. Σε διεθνές επίπεδο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προβλέπεται να προσελκύσουν τους περισσότερους παγκόσμιους εκατομμυριούχους φέτος, ακολουθούμενα από τις ΗΠΑ και τη Σιγκαπούρη, σύμφωνα με έκθεση της Henley & Partners.
Η στόχευση των πλουσίων δεν συμβαίνει μόνο στην Ελβετία. Το Ηνωμένο Βασίλειο τερματίζει τις φορολογικές ελαφρύνσεις για τους κατοίκους που δεν έχουν κατοικία, σε μεγάλο βαθμό υψηλόμισθους, και η Ισπανία εισήγαγε προσωρινή εισφορά πλούτου για να πληρώσει για κοινωνικά προγράμματα. Η Βραζιλία, η οποία ασκεί φέτος την προεδρία της Ομάδας των 20, έχει προτείνει έναν παγκόσμιο ελάχιστο φόρο για τους πλουσιότερους, αλλά οι κυβερνήσεις έχουν διχαστεί ως προς την ιδέα, με τις ΗΠΑ να είναι μεταξύ εκείνων που αντιτίθενται.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
