Τραπεζικές μετοχές: Από το ράλι, στη δίνη της πολιτικής αβεβαιότητας

Αποτελώντας τον κλάδο που πρώτος αφουγκράζεται τις όποιες θετικές ή αρνητικές εξελίξεις στην οικονομία, την κοινωνία, την κατανάλωση και ευρύτερα την πολιτικοοικονομική πραγματικότητα, οι τράπεζες το τελευταίο πενθήμερο μετά το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, είναι αυτές που οδηγούν την κούρσα της διόρθωσης στο Χρηματιστήριο.

Είναι ο κλάδος που κατ’ εξοχήν είχε «χτιστεί» πάνω του το κλίμα ευδαιμονίας και πολύ θετικών προσδοκιών από το ξεκίνημα του 2023, εν μέσω εξαιρετικών νέων από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία για την ανάπτυξη της οικονομίας, εν μέσω πολλαπλών deals στην αγορά και σημαντικών επιχειρηματικών εξελίξεων, αλλά και με εξαιρετικές προοπτικές για την τουριστική σεζόν.

Παράλληλα, ήταν και ο κλάδος που πρώτος «έβλεπε» την κυβερνητική σταθερότητα και την απουσία πολιτικού ρίσκου για πρώτη φορά τόσο έντονα σε παραμονές εκλογών, κάτι που είχε πιστοποιήσει άλλωστε πληθώρα εκθέσεων και αναλύσεων εγχώριων αλλά κυρίως διεθνών οίκων που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο «τραβούσαν» ανοδικά τις μετοχές του χρηματοπιστωτικού τομέα, με σημαντικές αναβαθμίσεις.

Επίσης, ήταν και ο κλάδος που πρώτος θα… θέριζε τους καρπούς μιας ανάκτησης επενδυτικής βαθμίδας από ενδεχόμενη αναβάθμιση από οίκο αξιολόγησης. Μια επενδυτική βαθμίδα που θα αναβάθμιζε όλα τα ελληνικά επενδυτικά assets, εντός και εκτός χρηματιστηρίου, θα μείωνε σημαντικά το κόστος χρήματος για εισηγμένες και μη επιχειρήσεις και θα επανέφερε το Χ.Α. στη μεγάλη κατηγορία, στις ανεπτυγμένες αγορές, στη μεγάλη «πίτα» των επενδυτικών κεφαλαίων.

Όλες αυτές οι παραδοχές, συν βεβαίως το ότι ο κλάδος αναμένει για φέτος πολύ μεγάλη κερδοφορία, την καλύτερη εδώ και τουλάχιστον 15 χρόνια, είχαν φέρει τις μετοχές σε ένα μεγάλο ράλι, καθώς ο τραπεζικός δείκτης το πρώτο δίμηνο και έως την Τρίτη 28 Φεβρουαρίου έφτασε να κερδίζει 45,66%, ενώ από το ξεκίνημα της κούρσας από τον Οκτώβριο του 2022, τα κέρδη έφταναν το 82%!

Πρώτη σε απόδοση ήταν η Πειραιώς που έφτασε να κερδίζει φέτος 67%, ενώ σε επίπεδο πενταμήνου ήταν στο +131,53%, ακολουθούσε η Alpha Bank με απόδοση +48% φέτος και +83,62% το πεντάμηνο, η Εθνική με +41,40% και +75,15% αντίστοιχα και η Eurobank με +37,63% και +70% αντίστοιχα.

Έτσι, ήταν επόμενο η αλλαγή σκηνικού στην αγορά, όπου με αφορμή την ανείπωτη τραγωδία των Τεμπών ξεκίνησε διόρθωση, να φέρει τον τραπεζικό κλάδο στην πρώτη γραμμή των ρευστοποιήσεων και μάλιστα με ιδιαίτερα μεγάλους όγκους και τζίρους. Μόνο το τελευταίο τριήμερο, στον τραπεζικό κλάδο έχουν διακινηθεί 204 εκατ. ευρώ, ήτοι ποσοστό άνω του 40% του συνολικού τζίρου της αγοράς.

Εύλογα η Πειραιώς βρέθηκε στην πρώτη θέση της διόρθωσης, χάνοντας 14,09%, ακολουθεί η Alpha Bank με πτώση 12,93%, η Εθνική χάνει 10,52%, ενώ την πιο ανθεκτική εικόνα έχει η Eurobank με διόρθωση 5,96%, που είχε και την πιο συντηρητική άνοδο και πρωτύτερα. Ο Γενικός Δείκτης υποχωρεί το πενθήμερο σε ποσοστό 5,01%, ο FTSE 25 χάνει 5,28% ενώ ο Mid Cap είναι στο -3,36%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης είναι στην αιχμή της διόρθωσης με απώλειες 10,22%.

Το τραπεζικό ράλι του α' διμήνου...

...Και η «βουτιά» του Μαρτίου

Αξίζει να σημειωθεί πως πέντε σερί πτωτικές συνεδριάσεις το Χ.Α. είχε να δώσει από τις 29 Ιουνίου έως τις 6 Ιουλίου 2022, στο επίκεντρο τότε των ανησυχιών για πρόωρες εκλογές, που είχαν φέρει την αγορά στο χαμηλό των 778,84 μονάδων (5 Ιουλίου ενδοσυνεδριακά).

Όπως και τότε, έτσι και τώρα, ο πολιτικός παράγοντας έχει επηρεάσει την πορεία της αγοράς, η οποία πλέον καλείται να διαχειριστεί μια νέα κατάσταση αναφορικά με το timing των εκλογών, την αντίδραση που θα έχουν οι οίκοι αξιολόγησης, αλλά και το κατά πόσο μειώνονται οι πιθανότητες δημιουργίας αυτοδύναμης κυβέρνησης.

Το τελευταίο είναι το νέο δεδομένο που θα κληθεί να ζυγίσει η αγορά, καθώς μετά τις εξελίξεις λόγω του δυστυχήματος, αναλυτές σημειώνουν ότι περιορίζονται οι πιθανότητες αυτοδυναμίας από τη ΝΔ, οπότε στην εξίσωση μπαίνει η λύση της κυβέρνησης συνεργασίας, μια λύση που δεν θεωρείται εξίσου καλή για το επενδυτικό κλίμα. Αυτά τα σενάρια θα κληθεί να διαχειριστεί η αγορά τις επόμενες εβδομάδες, ανάλογα με τις ευρύτερες εξελίξεις, αλλά και την εικόνα των δημοσκοπήσεων.

Πάντως, έως τώρα η αγορά δείχνει να «παίζει» αρκετά… ψηλά την άμυνά της, καθώς ο Γ.Δ. έχει κρατήσει με σχετική ευκολία την περιοχή των 1.060 μονάδων, την ώρα που αναλυτές θεωρούν πως μια πτώση ακόμη και στις 1.050 ή και 1.030 μονάδων δεν θα χαλούσε το momentum. Την Τρίτη ο Γ.Δ. είχε χαμηλό στις 1.059,83 μονάδες, όμως έκλεισε στις 1.078,69 μονάδες, ενώ χθες είχε χαμηλό στις 1.069,42 μονάδες όμως έκλεισε στις 1.076,36 μονάδες (-0,22%). Ο τραπεζικός δείκτης χθες κατήλθε στις 837,73 μονάδες με πτώση 2,72%, έχοντας κινηθεί όλη την ημέρα σε πτωτική τροχιά και έχοντας χαμηλό ημέρας στις 831,55 μονάδες (-3,44%).

Από εκεί και πέρα, η συμπεριφορά κάποιων μετοχών της πραγματικής οικονομίας τόσο του Large Cap όσο και του Mid Cap είναι διαφορετική, είτε λόγω καλών αποτελεσμάτων και μερισματικής πολιτικής (Jumbo +4,90% χθες και +11,24% το Μάρτιο), είτε λόγω προσδοκίας για deal (ΔΕΗ +6% το τελευταίο διήμερο).

Η επάνοδος του πολιτικού ρίσκου

Σε κάθε περίπτωση η πρώτη αντίδραση της αγοράς μετά το δυστύχημα ήταν να κάνει τη διαρκώς αναβαλλόμενη πρωτύτερα διόρθωση, που ήταν απαραίτητη, καθώς πολλοί κωδικοί ήταν «φορτωμένοι» με κέρδη, ενώ άλλοι είχαν χάσει την αγορά. Από εκεί και πάρα και μολονότι υπάρχουν θετικά νέα σε επιχειρηματικό επίπεδο, όπως καλά αποτελέσματα αλλά και το κλείσιμο της συμφωνίας της ΔΕΗ στη Ρουμανία, τα πράγματα περιπλέκονται σε ό,τι αφορά την επάνοδο του πολιτικού ρίσκου.

Πλέον, αίφνης προέκυψε μια μακρά προεκλογική περίοδος εκτός προγράμματος, σε μια συγκυρία που η ατζέντα κάθε άλλο παρά εποικοδομητική για την αγορά, την οικονομία, την κοινωνία και το χρηματιστήριο θα είναι. Κυρίως, θα είναι μια προεκλογική περίοδος πόλωσης, πολιτικής τοξικότητας, αντεγκλήσεων, μακριά από τη –λόγω της ευνοϊκής συγκυρίας- φιλοεπενδυτική ατζέντα που επικρατούσε έως την Τρίτη 28/2 και είχε φέρει το χρηματιστήριο σε υψηλό οκτώμισι ετών.

Η νέα πραγματικότητα μάλλον αναιρεί τις παραδοχές που είχαν φέρει την αισιοδοξία και τη νηνεμία στην αγορά και διαφοροποιεί τις έως πρότινος εκτιμήσεις, που έδιναν καλές πιθανότητες δημιουργίας αυτοδύναμης κυβέρνησης από την πλευρά της Ν.Δ. Πλέον, η κατάκτηση της αυτοδυναμίας γίνεται εξαιρετικά δύσκολη, οπότε η αγορά θα αρχίσει να προσμετρά πλέον το σενάριο συγκυβέρνησης, ή και το ενδεχόμενο τρίτων εκλογών μέσα στο καλοκαίρι, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την πολιτική – κυβερνητική σταθερότητα.

Και όπως έχει δείξει η αγορά όλη την τελευταία δεκαετία, η πολιτική σταθερότητα και σταθερή πορεία στην κατεύθυνση των μεταρρυθμίσεων, είναι ο πρώτος και κυρίαρχος καταλύτης για τη διαμόρφωση momentum χρηματιστηριακής ανόδου.