Οι κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν η Αθήνα και η Νέα Υόρκη, καθώς και η ανάγκη ενίσχυσης της τοπικής φωνής απέναντι στις κεντρικές πολιτικές αποφάσεις, αναδείχθηκαν σε συζήτηση μεταξύ του δημάρχου Αθηναίων, Χάρη Δούκα, και του επί οκτώ χρόνια δημάρχου της Νέας Υόρκης, Μπιλ ντε Μπλάζιο. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο Ωδείο Αθηνών, στο πλαίσιο του Athens Democracy Forum.
Η συζήτηση, υπό τον συντονισμό της senior editor των New York Times, Jyoti Thottam, εστίασε σε θέματα όπως ο τουρισμός, η στεγαστική κρίση, η συμμετοχική δημοκρατία και η σχέση δημοτικής αρχής με την κυβέρνηση.
Ο δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, υπογράμμισε ότι οι μεγάλες πόλεις, όπως η Αθήνα, αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες. Όπως ανέφερε, «η Δημοκρατία είναι ακόμα ζωντανή στις πόλεις» και η συμμετοχή των πολιτών παραμένει έντονη.
Ωστόσο, σημείωσε πως πολλοί δήμοι στην Ελλάδα δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους, προσωπικό και αρμοδιότητες, γεγονός που δυσχεραίνει την αντιμετώπιση βασικών ζητημάτων, όπως το κυκλοφοριακό ή η δημιουργία κοινωνικών κατοικιών.
Η ανάγκη προσφυγής στην κυβέρνηση, η οποία συχνά παραπέμπει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οδηγεί σε απώλεια εμπιστοσύνης και αποδυνάμωση του οράματος για την πόλη.
Από την πλευρά του, ο Μπιλ ντε Μπλάζιο τόνισε ότι οι δημοκρατίες παγκοσμίως δεν μπορούν να επιβιώσουν εάν επικρατεί μόνο το εθνικό επίπεδο σκέψης. Επισήμανε πως η ελπίδα βρίσκεται στη βάση, δηλαδή στους πολίτες, και παρουσίασε το παράδειγμα της Νέας Υόρκης, όπου εφαρμόζεται συμμετοχικός προϋπολογισμός.
Όπως εξήγησε, όταν οι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να αποφασίζουν για θέματα της κοινότητάς τους, ενεργοποιούνται και ενδιαφέρονται περισσότερο για το δημόσιο συμφέρον.
Και οι δύο ομιλητές υπογράμμισαν τη σημασία μιας ισχυρής τοπικής φωνής απέναντι στις κεντρικές πολιτικές αποφάσεις, επισημαίνοντας ότι η ενδυνάμωση της τοπικής αυτοδιοίκησης αποτελεί προϋπόθεση για μια αποτελεσματική δημοκρατία.
Στην τοποθέτησή του, ο Χάρης Δούκας ανέδειξε το διαχρονικό δίλημμα μεταξύ συγκεντρωτισμού και αποκέντρωσης, τονίζοντας ότι η ενίσχυση της δύναμης των πόλεων είναι απαραίτητη για τον επανασχεδιασμό της δημοκρατίας. Διαφορετικά, λίγοι θα συνεχίσουν να λαμβάνουν αποφάσεις για όλους, αποδυναμώνοντας τη συμμετοχή των πολιτών.
Ο Μπιλ ντε Μπλάζιο αναφέρθηκε στην πολιτική κατάσταση στις ΗΠΑ, σημειώνοντας ότι πολλές κοινωνικές ανάγκες παραμένουν ανικανοποίητες λόγω της απόστασης από την τοπική εξουσία. Τόνισε πως η επιστροφή εξουσιών σε τοπικό επίπεδο μπορεί να φέρει απτά αποτελέσματα στη ζωή των πολιτών, ενισχύοντας τη δημοκρατική συμμετοχή.
Οι δύο δήμαρχοι αντάλλαξαν απόψεις για την ισορροπία μεταξύ τουριστικής ανάπτυξης και προστασίας του ιστορικού κέντρου, με έμφαση στην περιοχή της Πλάκας. Εξέτασαν λύσεις για τη στεγαστική κρίση που πλήττει κυρίως τους νέους σε Αθήνα και Νέα Υόρκη, ενώ αναφέρθηκαν στη σημασία της συμμετοχικής δημοκρατίας.
Ο Δήμος Αθηναίων δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα σε πρωτοβουλίες όπως η «Ανοιχτή Γειτονιά 15 λεπτών» και το Youth Climate Action Fund, προωθώντας τη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων.