Η ματαίωση του διαγωνισμού για την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης ήταν μια σταθμισμένη απόφαση εκ μέρους της κυβέρνησης που ελήφθη την περασμένη εβδομάδα. Το λιμάνι θα παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο και το ΤΑΙΠΕΔ θα εκπονήσει και θα προωθήσει το απαραίτητο πλάνο ενίσχυσης των υποδομών του λιμένα που αν δεν υπήρχε η αλλαγή στρατηγικής θα αναλάμβανε να υλοποιήσει ο ιδιώτης που θα πλειοδοτούσε στον εν εξελίξει διαγωνισμό.
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε «μεγάλης στρατηγικής, γεωπολιτικής και ενεργειακής σημασίας» το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, μιλώντας χθες στον ΑΝΤ1 και επιβεβαίωσε την απόφαση να μην προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση. «Η πληροφορία αυτή είναι ακριβής», ανέφερε. «Η κυβέρνηση αποφάσισε ότι στην παρούσα συγκυρία η Αλεξανδρούπολη είναι τόσο μεγάλης στρατηγικής, γεωπολιτικής και ενεργειακής σημασίας για τη χώρα μας, ώστε πρέπει να παραμείνει στη κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου και συγκεκριμένα του ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο έχει και τη δυνατότητα να αναπτύξει το λιμάνι και να αξιοποιήσει πλήρως όλες του τις δυνατότητες», πρόσθεσε. «Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να επεκταθώ πολύ περισσότερο γιατί στην παρούσα συγκυρία δεν βλέπαμε το λόγο να πουληθεί το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης σε κάποιον ξένο επενδυτή», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Με την απόφαση αυτή παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση αποφεύγει τις…κακοτοπιές –υπενθυμίζεται πως από το διαγωνισμό είχαν υποχρεωθεί σε αποχή μεγάλα εγχώρια ιδιωτικά συμφέροντα που γκρίνιαζαν- χωρίς να διαταράσσει τις σχέσεις της με τον αμερικανικό παράγοντα που ενδιαφέρεται σφόδρα για το ιδιοκτησιακό καθεστώς του λιμανιού. Ο βασικός λόγος που οδήγησε το Μέγαρο Μαξίμου στην απόφαση ματαίωσης του διαγωνισμού, ενώ δύο σχήματα είχαν υποβάλει δεσμευτικές οικονομικές προσφορές για την απόκτησή του, ήταν ακριβώς ο ενισχυμένος ρόλος του λιμανιού σε στρατιωτικό, ενεργειακό και εμπορικό επίπεδο που «επιτάσσει να παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο», όπως σημείωναν χθες αρμόδιες πηγές.
Το λιμάνι πριν τον πόλεμο της Ουκρανίας, με τη συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με το ΝΑΤΟ είχε μετατραπεί σε ένα δυναμικό κόμβο στρατιωτικών επιχειρήσεων, όπου κυρίως μονάδες των ΗΠΑ διεξήγαν ασκήσεις και επιχειρήσεις στα Βαλκάνια, την Ανατολική Μεσόγειο και την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού, ελικόπτερα και άλλα πτητικά μέσα, οπλισμός και εφόδια προωθούνταν από τον ελληνικό διάδρομο θαλάσσιων και χερσαίων μεταφορών. Με τον πόλεμο όμως στην Ουκρανία απέκτησε δυσανάλογο για το μέγεθός του γεωστρατηγικό ρόλο.
Ο αναβαθμισμένος ρόλος του λιμανιού
Και αυτό γιατί παρέχει πρόσβαση στην Ουκρανία, μέσω Βουλγαρίας και Ρουμανίας. Επίσης, μέσω της Αλεξανδρούπολης παρακάμπτεται η Μαύρη Θάλασσα, στην οποία έχει δυνάμεις η Ρωσία, και ο Βόσπορος που ελέγχεται από την Τουρκία.
Παράλληλα, έχουν τεθεί οι βάσεις για να καταστεί ενεργειακός κόμβος με τον σταθμό επαναεριοποίησης φυσικού αερίου (FSRU) της Gastrade λίγα χιλιόμετρα εξώ από το λιμάνι. Μια υποδομή που θα περιορίσει περαιτέρω την ενεργειακή εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Στο εμπορικό του σκέλος, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, υποβοηθούμενο από τις σιδηροδρομικές και οδικές συνδέσεις που διαθέτει, μπορεί να αποτελέσει κόμβο μεταφοράς εμπορευμάτων μεταξύ Ανατολής και Δύσης, ενώ μειώνει και το χρόνο παράδοσης εμπορευμάτων προς τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, όπως είναι η Τσεχία, η Ουγγαρία κ.ά. Για αυτό άλλωστε και έχει προταθεί να διακινούνται από τις εγκαταστάσεις του τα ουκρανικά σιτηρά ,αφού παρέχει πρόσβαση στην Ουκρανία μέσω Βουλγαρίας και Ρουμανίας, με τον λιμένα ως ενδιάμεσο σταθμό. Η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης είναι να διακινούνται 200.000 τόνοι σιτηρών από την Ουκρανία κάθε μήνα από το λιμάνι
Εν τω μεταξύ, η αλλαγή στρατηγικής της ελληνικής κυβέρνησης και η παραμονή του λιμανιού υπό δημόσιο έλεγχο δεν ενοχλεί τις ΗΠΑ. Βασικός στόχος όλων των τελευταίων ετών εκ μέρους της αμερικανικής πρεσβείας στην Ελλάδα ήταν το λιμάνι κατά τη διάρκεια της ιδιωτικοποίησής του να μην περάσει σε ιδιώτες που είχαν επιρροές από τη Ρωσία.
Ποιες επενδύσεις καλείται να δρομολογήσει το ΤΑΙΠΕΔ
Με την παραμονή υπό δημόσιο έλεγχο η συνθήκη αυτή υπηρετείται. Απλώς από την πρεσβεία έχουν διαμηνύσει στην ελληνική κυβέρνηση πως θα πρέπει να μην καθυστερήσουν οι επενδύσεις επέκτασης του λιμανιού και να ληφθούν οι απαραίτητες πρόνοιες ώστε να μην κολλήσουν οι εργασίες αναβάθμισης του λιμένα στη γραφειοκρατία. To TAIΠΕΔ στη συνεδρίαση του ΔΣ της ερχόμενης Πέμπτης θα ανακηρύξει επίσημα τη ματαίωση του διαγωνισμού και θα ξεδιπλώσει το επενδυτικό σχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του λιμανιού.
Το λιμάνι χρειάζεται οπωσδήποτε εξοπλισμό με σύγχρονα μηχανήματα, αποθήκες εμπορευμάτων αλλά και μεγαλύτερα βυθίσματα στους προβλήτες, του παλιού αλλά και του νέου εμπορικού λιμανιού. Το παλιό λιμάνι έχει βύθισμα 8 μέτρων και, το νέο (ανατολικότερο), βύθισμα 12 μέτρων. Το λιμάνι όμως χρειάζεται μεγαλύτερα βάθη αλλά και μήκη στα κρηπιδώματα.
Σημειώνεται πως οι υποδομές του λιμανιού θα αναβαθμιστούν περαιτέρω, με το έργο προϋπολογισμού 1,08 δισ. ευρώ του υπουργείου Υποδομών για τη βελτίωση της χερσαίας σιδηροδρομικής σύνδεσης της Αλεξανδρούπολης με το Ορμένιο.
Τοπικοί παράγοντες εκτιμούν ότι η αναβάθμιση του λιμανιού θα προσελκύσει επενδύσεις και σε άλλους τομείς οικονομικής δραστηριότητας της πόλης μετατρέποντας την Αλεξανδρούπολη σε εμπορικό κόμβο για την κοντινή Βουλγαρία και τη Ρουμανία
Υπενθυμίζεται πως δύο σχήματα με έντονο το αμερικανικό στοιχείο είχαν καταθέσει οικονομικές προσφορές στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για την απόκτηση του 67% του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης. Πρόκειται για την κοινοπραξία που απαρτίζεται από τις εταιρείες BLACK SUMMIT FINANCIAL GROUP (επενδυτικό fund από τις ΗΠΑ) - EUROPORTS (Βέλγιο) -EFA GROUP και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η LIBERTY PORT HOLDINGS ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε., θυγατρική της επίσης αμερικάνικης QUINTANA INFRASTRUCTURE & DQEVELOPMENT.