Παρά την αυξανόμενη συζήτηση γύρω από τη βιωσιμότητα και την ανάγκη ενεργειακής θωράκισης των πόλεων, η Ελλάδα εξακολουθεί να υστερεί σημαντικά στην ανάπτυξη αειφόρων κτιρίων.
Με λιγότερα από 100 πιστοποιημένα «πράσινα» κτίρια σε ολόκληρη τη χώρα και πλήρη απουσία δημόσιων υποδομών από τη σχετική λίστα, η ελληνική αγορά real estate αδυνατεί να συμβαδίσει με τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις και τις διεθνείς επενδυτικές τάσεις.
Ειδικοί του κλάδου επισημαίνουν ότι η λύση δεν βρίσκεται μόνο στην ενεργειακή αναβάθμιση, αλλά στη δημιουργία στοχευμένων οικονομικών κινήτρων που θα καταστήσουν την αειφορία πραγματική ευκαιρία για ιδιώτες και επιχειρήσεις.
Όπως αναφέρει στο Business Daily ο Αλέξανδρος Αθανασούλας, πρόεδρος του Συμβουλίου Αειφόρων Κτιρίων Ελλάδος (SBC Greece), για τους ξένους επενδυτές, η ανάγκη για αειφόρα κτίρια είναι επιτακτική.
Λόγω της αυστηρής ευρωπαϊκής νομοθεσίας ESG (όπως η Οδηγία CSRD), οι θυγατρικές μεγάλων διεθνών εταιρειών πρέπει να συμμορφώνονται με αυστηρούς κανόνες υποβολής εκθέσεων και ως εκ τούτου η διεθνής πιστοποίηση θεωρείται σχεδόν «νομική υποχρέωση», αλλά και εργαλείο μείωσης ρίσκου.
Οι συζητήσεις γύρω από τη βιωσιμότητα και την αειφορία όλο και πληθαίνουν, ως μια από τις ελάχιστες «ασπίδες» ενάντιας της κλιματικής κρίσης. Στην Ελλάδα, τα κτίρια ευθύνονται για περίπου το 43% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας και περίπου για το ένα τρίτο των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Οι αριθμοί αυτοί στέλνουν ένα σαφές μήνυμα: Τα κτίρια πρέπει να «πρασινίσουν» προκειμένου να επιτευχθεί η απαραίτητη εξοικονόμηση ενέργειας.
Η ανάγκη για ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων της χώρας κρίνεται ακόμη πιο κρίσιμη ενόψει των ευρωπαϊκών υποχρεώσεων, οι οποίες απαιτούν από όλα τα νέα κτίρια να είναι μηδενικών εκπομπών από το 2030, ενώ κάθε κράτος μέλος πρέπει να μειώσει τη μέση πρωτογενή ενεργειακή χρήση των κατοικιών κατά τουλάχιστον 16% έως το 2030.
Πέρα όμως από τις ευρωπαϊκές οδηγίες, τα αειφόρα κτίρια αποτελούν και «μαγνήτη» κεφαλαίων και επενδυτών, προσφέροντας «καύσιμο» στις αγορές real estate παγκοσμίως. Τα δεδομένα δείχνουν πως τα πράσινα κτίρια προσελκύουν ευκολότερα ενοικιαστές και αγοραστές, «επιβάλλοντας» έτσι υψηλότερα ενοίκια και τιμές πώλησης.
Η πραγματικότητα είναι πως το επιπλέον κόστος για να χαρακτηριστεί ένα κτίριο αειφόρο δεν είναι αισθητά υψηλότερο σε σχέση με ένα συμβατικό κτίριο, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη το πόσο γρήγορα γίνεται η απόσβεση και το πόσο αυξάνεται η αξία του.
Μια επένδυση που κάνει γρήγορη απόσβεση
Όπως εξηγεί ο κ. Αθανασούλας, το αρχικό επαυξημένο κόστος ενός αειφόρου κτιρίου έναντι ενός συμβατικού είναι περίπου +2-5% για πιστοποιημένα κτίρια κατά LEED/BREEAM/DGNB.
Ωστόσο, η επένδυση αποσβένεται ταχύτατα, αφού μόνο από την εξοικονόμηση λειτουργικών δαπανών όπως της ενέργειας, η μέση εξοικονόμηση υπερβαίνει το 10% τον πρώτο χρόνο και αγγίζει το 16% σε βάθος πενταετίας.
«Επιπλέον, τα πιστοποιημένα ακίνητα αποκτούν έως και 10% αύξηση στην αξία τους. Το πιο εντυπωσιακό όφελος όμως αποδίδεται στην ανθεκτικότητά τους: κάθε ένα ευρώ που δαπανάται για αειφορία, σύμφωνα με διεθνή πρότυπα, μπορεί να εξοικονομήσει έως έξι ευρώ από μελλοντικές δαπάνες αντιμετώπισης κρίσεων (όπως πλημμύρες, πυρκαγιές ή καύσωνες)».
Αξίζει να αναφερθεί πως ένα αειφόρο κτίριο δεν σημαίνει απλώς ότι είναι ενεργειακά αποδοτικό· υιοθετεί μια ολιστική προσέγγιση που καλύπτει όλο τον κύκλο ζωής του ακινήτου, περιλαμβάνοντας την ποιότητα του εσωτερικού περιβάλλοντος και του αέρα, τη διαχείριση και τον κύκλο ζωής των υλικών, την ανθεκτικότητα του κτιρίου σε κλιματικούς κινδύνους, τη διαχείριση και εξοικονόμηση του νερού.
Πώς θα λυθεί το έλλειμμα σε αειφόρα κτίρια στη χώρα
Παρόλα τα σαφή προτερήματα, στην Ελλάδα τα πιστοποιημένα αειφόρα κτίρια στην Ελλάδα δεν ξεπερνούν τα 100, ενώ τα κτίρια του Δημοσίου απουσιάζουν πλήρως από τη λίστα.
Κοιτώντας τη γενικότερη εικόνα, η εγχώρια αγορά ακινήτων αντιμετωπίζει διαρθρωτικά εμπόδια που δεν της επιτρέπει να προωθήσει τα αειφόρα κτίρια και κατ’ επέκταση οι Έλληνες επενδυτές δεν τα προτιμούν.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του SBC Greece, εμπόδια όπως ο «διαχωρισμός κινήτρων», δηλαδή πως ο ιδιοκτήτης πληρώνει για την αναβάθμιση, ενώ ο ενοικιαστής εξοικονομεί ενέργεια και η γραφειοκρατία κρατούν τους Έλληνες επενδυτές μακριά από τα αειφόρα κτίρια, παρόλο που υπάρχει αυξανόμενη ευαισθητοποίηση και πρόοδος τα τελευταία χρόνια.
Προκειμένου η Ελλάδα να «ενεργοποιηθεί» προς την ανέγερση αειφόρων κτιρίων, αλλά και να ανταποκριθεί στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις, το SBC Greece έχει προτείνει τη μετάβαση από τα πολεοδομικά στα στοχευμένα οικονομικά κίνητρα.
Ο κ. Αθανασούλας υπογράμμισε πως τα υφιστάμενα κρατικά κίνητρα είναι αποσπασματικά και ανεπαρκή, καθώς εστιάζουν κυρίως σε φοροαπαλλαγές για μικρής κλίμακας ενεργειακές αναβαθμίσεις και όχι για συνολική αειφορία.
Επιπλέον, η ακύρωση του «μπόνους» δόμησης για αειφόρα κτίρια από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) κλόνισε την εμπιστοσύνη, με αποτέλεσμα οι εμπλεκόμενη της αγοράς ακινήτων να περιορίζονται μόνο στην ενεργειακή απόδοση.
Για αυτό, το SBC Greece προτείνει, μεταξύ άλλων, τη μείωση του ΕΝΦΙΑ και των δημοτικών τελών για κτίρια με διεθνή πιστοποίηση (LEED, BREEAM), Fast Track εγκρίσεις για έργα αειφόρου σχεδιασμού και υποχρεωτική διεθνή πιστοποίηση για μεγάλα δημόσια έργα.
«Αυτές οι προτάσεις αντισταθμίζουν άμεσα το αρχικό κόστος και επιλύουν το κρίσιμο πρόβλημα του διαχωρισμού κινήτρων. Βρισκόμαστε σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ αλλά και την Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής για την επίτευξη νέων κινήτρων» κατέληξε ο κ. Αθανασούλας.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
