Σε κίνδυνο οι εξαγωγές ελιάς Καλαμών: Τέλος στο brand "Kalamata Olives"

Σε κίνδυνο βρίσκονται οι εξαγωγές της τυποποιημένης και επεξεργασμένης βρώσιμης ελιάς Καλαμών, ενός από τα σημαντικότερα εξαγώγιμα προϊόντα της ελληνικής αγοράς, και αντιστοίχως μεταποιητικές επιχειρήσεις και χιλιάδες παραγωγοί της ποικιλίας. Αιτία είναι η αλλαγή του brand name του προϊόντος από "kalamata olives" σε "kalamon olives" με την προσθήκη προσδιορισμού προέλευσης: επί παραδείγματι, "from Lakonia" ή "from Phtiotida" ή "from Agrinio".

Αυτή η εκ πρώτης όψεως «αθώα» τροποποίηση του brand name του δυναμικότερου αγροτικού προϊόντος –η αξία των εξαγωγών του ανέρχεται στα 220 εκατ. ευρώ– πηγές της αγοράς θεωρούν βέβαιο ότι θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στις σχέσεις μεταξύ των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και των αντίστοιχων εισαγωγέων της κάθε χώρας.

Και εξηγούν ότι το διακύβευμα στην προκειμένη περίπτωση είναι η τιμή εξαγωγής. Οι ξένοι εισαγωγείς επιθυμούν χαμηλότερη τιμή, οι Έλληνες εξαγωγείς την υψηλότερη –εκμεταλλευόμενοι την συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση που υπάρχει για το συγκεκριμένο προϊόν– και με την τροποποίηση του brand name η ελληνική πλευρά χάνει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Έτσι, αν σ΄αυτό το ιδιότυπο μπρα ντε φερ κερδίσουν οι ξένοι, η μείωση της τιμής εξαγωγής θα ακολουθήσει όλη την λογική της συνέπεια. Δηλαδή, θα καταλήξει στη μείωση της τιμής παραγωγού.

Όπως επισημαίνουν πηγές της αγοράς, ο κίνδυνος αφορά πρωτίστως όχι τόσο την εξαγωγή των μεγάλων συσκευασιών (χύμα) όσο την εξαγωγή της επεξεργασμένης και τυποποιημένης ελιάς, η οποία τοποθετείται συσκευασμένη απευθείας στα ράφια των ξένων σούπερ μάρκετ. Δηλαδή στο προϊόν που ενσωματώνει υψηλή προστιθέμενη αξία. Έτσι κι αλλιώς, η ελιά Καλαμών εδώ και χρόνια έχει την υψηλότερη τιμή παραγωγού από όλες τις άλλες ποικιλίες.

Ο κίνδυνος αναζωπυρώθηκε προσφάτως –στα τέλη του περασμένου Μαΐου– από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία καταργείται η υπουργική απόφαση του 2018, η οποία επιτρέπει την εξαγωγή της ελιάς Καλαμών με την ιστορική της επωνυμία. Ως "Kalamata olives" εξάγεται από το 1930!

Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας βάζει τέλος (;) σε μία αντιπαράθεση μεταξύ παραγωγών και τυποποιητών απ΄όλη την Ελλάδα από τη μία πλευρά και του Συλλόγου υπέρ των Μεσσηνιακών Ελαιοκομικών Προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης, δηλαδή του συνεταιρισμού της Κορώνης από την άλλη, η οποία κρατά από το 1993. Η αφετηρία της είναι η ένταξη στην κατηγορία των ΠΟΠ προϊόντων της ελιάς που παράγεται στην περιοχή της Κορώνης –πρόκειται για περίπου 300 τόνους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία η συνολική αξία των εξαγωγών βρώσιμης ελιάς ανέρχεται στα 550 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων οι εξαγωγές της ελιάς Καλαμών –η οποία εξάγεται σε περισσότερες από 100 χώρες και πουλάει 73.000 τόνους ετησίως– αντιστοιχούν στα 220 εκατ. ευρώ. Το 88% της συγκεκριμένης ποικιλίας εξάγεται, ενώ υπολογίζεται ότι απασχολούνται συνολικά 27.000 ελαιοπαραγωγοί και στον κλάδο της μεταποίησης απασχολούνται περισσότερες από 150 τυποποιητικές επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με πηγές της αγοράς το μεγαλύτερο πρόβλημα αναμένεται να το αντιμετωπίσουν κυρίως οι παραγωγοί της ποικιλίας ιδιαίτερα στις περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας, της Λακωνίας και της Φθιώτιδας όπου παράγεται το 90% της συνολικής ποσότητας.

Και προσθέτουν ότι με την προαναφερόμενη απόφαση «το ελληνικό προϊόν απαγορεύεται να εξαχθεί στις διεθνείς αγορές µε την ονοµασία της ποικιλίας (Kalamata), όταν οι τρίτες χώρες που έχουν προµηθευτεί την τελευταία εικοσαετία δενδρύλλια από την Ελλάδα, µπορούν να εξάγουν χωρίς συνέπειες τα προϊόντα τους µε την ονοµασία “Kalamata olives”».

Ως εκ τούτου παρέχεται «τεράστιο ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα σε ελαιοπαραγωγικές τρίτες χώρες (Αίγυπτος, Τουρκία, Περού, Αυστραλία, Ν. Αφρική, κ.α.) ιδιαίτερα στις αγορές των τρίτων εισαγωγικών χωρών (ΗΠΑ, Καναδάς, Αραβικές χώρες κ.α.) όπου δεν ισχύουν οι Κοινοτικοί Κανονισµοί αφού οι τρίτες παραγωγικές χώρες θα πωλούν µε την ελληνική εµπορική ονοµασία “Kalamata Olives” ενώ στο ελληνικό προιόν θα απαγορεύεται να εξαχθεί σ’ αυτές τις χώρες µε την ονοµασία που επί 90 χρόνια έχτισε στις αγορές αυτές. Ας σημειωθεί ότι στις τρίτες -εκτός ΕΕ- χώρες η Ελλάδα εξάγει περίπου το 40% της παραγωγής, περίπου 30.000 τόνους».