Ένα σκαλοπάτι υψηλότερα συμπαρασύρει τις αξιολογήσεις των τραπεζών από την S&P η πρόσφατη αναβάθμιση του Ελληνικού Δημοσίου, όπως ανακοίνωσε σήμερα ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης, σημειώνοντας ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα εφαρμόσει η κυβέρνηση, σε συνδυασμό με την εισροή κοινοτικών κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψη, θα βελτιώσουν τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας.
Ειδικότερα, όπως σημειώνει στην ανακοίνωσή της η Standard & Poor's,
- Στο νέο περιβάλλον που δημιουργείται από το συνδυασμό διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και νέων κονδυλίων, θα ενισχυθούν οι προοπτικές των επιχειρήσεων, η προσφορά και ζήτηση πιστώσεων και η όρεξη των επενδυτών για την αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων, κάτι που θα επιτρέψει στις τράπεζες να τα απομακρύνουν από τους ισολογισμούς τους.
- Η ορατή αύξηση των καταθέσεων, σε συνδυασμό με την εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών και τις νομισματικές εξελίξεις, όπου περιλαμβάνεται και η πρόσβαση των τραπεζών στο μηχανισμό χορήγησης πιο μακροπρόθεσμης ρευστότητας από την ΕΚΤ με αρνητικά επιτόκια (TLTRO), έχουν βελτιώσει τις συνθήκες για την άντληση χρηματοδότησης από τις τράπεζες και τους δείκτες ρευστότητας.
Στον αντίποδα αυτών των θετικών εξελίξεων και εκτιμήσεων, πάντως, η S&P υπογραμμίζει, όπως έχουν κάνει στο πρόσφατο παρελθόν η Τράπεζα της Ελλάδος, η Κομισιόν και το ΔΝΤ, ότι η ποιότητα των τραπεζικών κεφαλαίων παραμένει χαμηλή, εξαιτίας της μεγάλης συμμετοχής αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων στην κεφαλαιακή τους βάση και λόγω του γεγονότος ότι δεν έχουν ακόμη τη δυνατότητα να παράγουν σημαντικά κέρδη για να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια.
Η S&P προχωρά στην αναβάθμιση κατά ένα σκαλοπάτι της μακροπρόθεσμης αξιολόγησης των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, Alpha, Eurobank, Εθνική και Τράπεζα Πειραιώς, ενώ αποδίδει βαθμολογία B+ στο νέο ομόλογο που εκδίδει σήμερα η Eurobank. Εθνική, Eurobank και Alpha βαθμολογούνται με B+ από B προηγουμένως, ενώ η Πειραιώς ανεβαίνει από το B- στο B. Όλες οι βαθμολογίες έχουν σταθερή προοπτική.
Τι λέει για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια
Ο οίκος σημειώνει τη συμβολή του σχεδίου «Ηρακλής» στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά 30 δισ. ευρώ τα προηγούμενα τρία χρόνια και προβλέπει ότι θα συνεχισθούν οι μεγάλες τιτλοποιήσεις με εγγύηση από το Δημόσιο.
Παράλληλα, μνημονεύει τις προσπάθειες που γίνονται για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος για την ανάκτηση μη εξυπηρετούμενων δανείων, μεταξύ άλλων και με τις αλλαγές που έχουν γίνει στο καθεστώς προστασίας των δανειοληπτών.
Όπως τονίζει η S&P, οι επενδυτές που αγοράζουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν υποδεχθεί θετικά αυτές τις αλλαγές και αναμένουν ότι θα βελτιωθούν οι ανακτήσεις στα ελληνικά δάνεια. Αυτό έχει επιτρέψει στις τέσσερις μεγάλες τράπεζες να προχωρήσουν σε μεγάλες τιτλοποιήσεις το 2020 και στις αρχές του 2021, με αποτέλεσμα ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων να υποχωρήσει κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες.
Ως το τέλος του 2022, η S&P εκτιμά ότι ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα έχει μειωθεί κάτω από το 20%. Πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι στόχος των τραπεζών είναι να έχει υποχωρήσει σε μονοψήφιο ποσοστό.
Ο οίκος παρατηρεί ότι μέσα στο 2021 θα προχωρήσουν τιτλοποιήσεις 10,8 δισ. από την Alpha, 3,3 δισ. από τη Eurobank, 6 δισ. από την Εθνική και 7 δισ. από την Τράπεζα Πειραιώς. Για τις τιτλοποιήσεις που έχουν μεν ανακοινωθεί, αλλά δεν έχουν ολοκληρωθεί, ο οίκος παρατηρεί ότι υπάρχει ένα ερώτημα αν θα μπορέσουν να τις απορροφήσουν οι επενδυτές, που ήδη έχουν υψηλή μόχλευση.
Η γενική πρόβλεψη, πάντως, είναι ότι οι συναλλαγές για την απομάκρυνση προβληματικών δανείων από τους τραπεζικούς ισολογισμούς θα εξακολουθήσουν να μειώνουν τους δείκτες μη εξυπηρετούμενων δανείων, παρά το γεγονός ότι θα δημιουργηθούν νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια από την πανδημία.
Αδύναμη κερδοφορία και κεφαλαιακή βάση
Η αύξηση των καταθέσεων και οι χρηματοδοτήσεις από το Ευρωσύστημα που ξεπερνούν τα 40 δισ. ευρώ έχουν βελτιώσει ουσιαστικά τους δείκτες ρευστότητας των τραπεζών (μείωση δείκτη δανείων προς καταθέσεις από 103% σε 90%).
Το γεγονός ότι έχει υποχωρήσει ο κίνδυνος ρευστότητας αποτελεί τον κύριο παράγοντας που οδηγεί στην αύξηση των βαθμολογιών, όπως σημειώνει η S&P. Με βάση τα νέα δεδομένα, μάλιστα, οι ελληνικές τράπεζες ανεβαίνουν από την ομάδα 9 των τραπεζών που αξιολογεί η S&P στην ομάδα 8, μαζί με τις τράπεζες Ρωσίας, Γεωργίας, Ιορδανίας, Καζακστάν και Αρμενίας.
Όμως, η S&P επισημαίνει ότι οι σημαντικότερες προκλήσεις για τις τράπεζες εξακολουθούν να είναι η ασθενής ανάκαμψης της κερδοφορίας και η αδύναμη κεφαλαιακή βάση, που περιλαμβάνει μεγάλα ποσά αναβαλλόμενων φόρων.
Η πανδημία έχει ενισχύσει τον ανταγωνισμό στο τραπεζικό σύστημα, πιέζοντας τα περιθώρια κέρδους, την ώρα μάλιστα που ο επιχειρηματικός τομέας ακόμη δεν έχει συνέλθει από την κρίση της προηγούμενης δεκαετίας. Ακόμη και σε ένα πλαίσιο βελτίωσης των οικονομικών συνθηκών στη χώρα, οι τράπεζες έχουν ακόμη μακρύ δρόμο για να βελτιώσουν την απόδοσή τους. Οι πιέσεις στα περιθώρια επιτοκίου και στα έσοδα από προμήθειες θα συνεχισθούν τουλάχιστον ως το τέλος του 2022, καθώς οι τράπεζες θα ανταγωνίζονται για να χορηγήσουν δάνεια σε οικονομικά υγιείς επιχειρήσεις και νοικοκυριάς.
Αβεβαιότητα για την οικονομική ανάκαμψη εξακολουθεί να προκαλεί, εξάλλου, η πανδημία, γι' αυτό και ο οίκος περιμένει ότι το κόστος κινδύνου (προβλέψεις ως ποσοστό του συνόλου δανείων) θα παραμείνει υψηλό τους επόμενους 12 - 18 μήνες. Στα δάνεια που μπήκαν σε μορατόρια, η S&P περιμένει ότι οι αθετήσεις θα φθάσουν στο 25% του συνόλου.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
