Το φλέγον ζήτημα των αλλαγών στη φορολογία των ακινήτων θα βρεθεί ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων με τους θεσμούς στο πλαίσιο της 9ης αξιολόγησης στις 26 Ιανουαρίου με βασικό ζητούμενο από την ελληνική πλευρά τα αντίμετρα για την εξουδετέρωση των επιβαρύνσεων που φέρνει η ευθυγράμμιση των αντικειμενικών τιμών με τις αγοραίες και η ένταξη 3.000 οικισμών εκτός σχεδίου στο σύστημα.
Κεντρική επιδίωξη του οικονομικού επιτελείου στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές είναι να βρεθεί ο δημοσιονομικός χώρος για παρεμβάσεις στα κλιμάκια και τους συντελεστές του ΕΝΦΙΑ έτσι ώστε να αποτραπούν τσουχτερές αυξήσεις για εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους. Η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% - 10% αλλά το μέτρο δεν επαρκεί καθώς αναμένεται εκτίναξη της φορολογίας σε περιοχές που η ψαλίδα μεταξύ αντικειμενικών και εμπορικών τιμών είναι μεγάλη και σε εκτός σχεδίου
Παράλληλα για την απενεργοποίηση της φόρο - βόμβας στην κτηματαγορά το υπουργείο Οικονομικών εξετάζει την κατάργηση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ που επιβάλλεται σε ακίνητα αξίας άνω των 250.000 ευρώ όπως προτείνει η Επιτροπή Πισσαρίδη. Σημειώνεται ότι περίπου 450.000 φυσικά πρόσωπα καλούνται κάθε χρόνο να πληρώσουν πέραν του βασικού φόρου και «καπέλο» με κλιμακωτούς συντελεστές από 0,15% έως και 1,15%.
Με βάση τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί απέναντι στους θεσμούς οι αναπροσαρμογές στις αντικειμενικές αξίες και η επέκταση τους σε όλη τη χώρα θα πρέπει να γίνουν έως το τέλος του καλοκαιριου. Οι νέες τιμές θα ισχύσουν για τον υπολογισμό του φετινού ΕΝΦΙΑ ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2022 ανανένεται να ενεργοποιηθούν για τις μεταβιβάσεις ακινήτων (αγοραπωλησίες, γονικές παροχές, δωρεές).
Σύμφωνα με πληροφορίες οι εκτιμητές ακινήτων που έχουν παραδώσει στο οικονομικό επιτελείο τις εισηγήσεις τους για τις νέες τιμές ζώνης προτείνουν αυξήσεις 30%, 50% ακόμη και 100% που αυτόματα θα «φουσκώσουν» το λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ και δεκάδων άλλων φόρων και τελών που υπολογίζονται με βάση τις τιμές της εφορίας.
Παράγοντες της κτηματαγοράς εκτιμούν ότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις στις αντικειμενικές τιμές θα προκύψουν:
- σε συνοικίες του κέντρου της Αθήνας, όπως Εξάρχεια, Κυψέλη, Πατήσια, Ευελπίδων, Κουκάκι, Κολωνάκι, Αμπελόκηποι, Παγκράτι, Ιλίσια, Σύνταγμα, Χίλτον.
- στα νότια προάστια όπως η παραλιακή ζώνη της Γλυφάδας, της Βούλας, της Βουλιαγμένης και του Ελληνικού
- σε περιοχές του Πειραιά και των δυτικών προαστίων
- σε περιοχές της Θεσσαλονίκης
- σε 3.000 περιοχές εκτός αντικειμενικού συστήματος που ο καθορισμός της φορολογητέας αξίας των ακινήτων γίνεται από τις κατά τόπους Εφορίες βάσει των λεγόμενων συγκριτικών στοιχείων με αποτέλεσμα ιδιοκτήτες με πολυτελείς βίλες σε περιοχές-φιλέτα (Μύκονο, Σαντορίνη, Πόρτο Χέλι κ.α) να πληρώνουν ελάχιστο ΕΝΦΙΑ. Στην Αττική χαρακτηριστικές περιπτώσεις περιοχών εκτός αντικειμενικού συστήματος είναι τα Τουρκοβούνια πάνω από το Γαλάτσι, περιοχές στο Ψυχικό, στο Σισμανόγλειο στα σύνορα Αμαρουσίου – Μελισσίων, στο Παράδεισο Αμαρουσίου, στο Πολύδροσο Χαλανδρίου – Αμαρουσίου, στη Μπαλάνα στον Γέρακα και στη Νέα Μάκρη
Στο μεταξύ δύο ακόμα αλλαγές θα τεθούν σε εφαρμογή εντός του έτους.
Ειδικότερα:
- από το καλοκαίρι όλες οι μεταβιβάσεις ακινήτων (αγοραπωλησίες, γονικές παροχές, δωρεές, κληρονομιές) θα γίονται ηλεκτρονικά καθώς την 1η Ιουλίου αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα της ΑΑΔΕ για την υποβολή όλων των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου . Κάθε δήλωση θα συντάσσεται και θα υποβάλλεται ηλεκτρονικά από τον συμβολαιογράφο στο σύστημα TAXISNET. Στην συνέχεια θα γίνεται ηλεκτρονικά ο έλεγχος των στοιχείων, θα βεβαιώνεται ο φόρος και θα εκδίδεται η Ταυτότητα Οφειλής (ΤΟ) για την καταβολή του από τον φορολογούμενο.
- έκπτωση φόρου έως 1.600 ευρώ θα κερδίσουν με την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων του 2021 οι φορολογούμενοι που προχώρησαν πέρυσι στην επισκευή, ανακαίνιση ή ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων τους. Η νέα έκπτωση φόρου 40% για τις εργασίες ανακαίνισης ακινήτων θα φανεί στον νέο λογαριασμό της Εφορίας με τους φορολογούμενους που δηλώνουν εισοδήματα άνω των 16.000 ευρώ να είναι οι περισσότεροι κερδισμένοι.
ΟΙ 20 φόροι και τέλη που υπολογίζονται με βάση τις αντικειμενικές αξίες:
- Τεκμαρτό εισόδημα από εκμίσθωση δωρεάν παραχώρηση χρήσης ακινήτου
- Τεκμαρτό εισόδημα ιδιοχρησιμοποίησης επαγγελματικής στέγης
- Τεκμήριο διαβίωσης για ιδιόκτητη ή μισθωμένη πρώτη και δευτερεύουσα κατοικία
- ΕΝΦΙΑ για κτίσματα και οικόπεδα
- Συμπληρωματικός φόρος για σύνολο περιουσίας άνω των 250.000 ευρώ
- ΤΑΠ για κτίσματα και οικόπεδα
- Φόρος Ακίνητης Περιουσίας Υπεράκτιων Εταιριών
- ΦΠΑ στην αγορά νεόδμητων κτισμάτων και στην αντιπαροχή
- Φόρος Μεταβίβασης
- Δημοτικός φόρος και φόρος υπέρ Νομαρχιακών Ταμείων Οδοποιίας
- Φόρος Ανταλλαγής
- Φόρος Διανομής Ακινήτων
- Δημοτικός φόρος μεταβίβασης ακινήτων
- Αναλογικό τέλος μεταγραφής μεταβιβαστικών συμβολαίων
- Φόρος Κληρονομιάς ή Γονικής Παροχής
- Φόρος Δωρεάς
- Αναλογικό τέλος μεταγραφής δωρεών και γονικών παροχών
- Αναλογικό τέλος κτηματογράφησης προς το "Ελληνικό Κτηματολόγιο"
- Πολεοδομικά πρόστιμα κατασκευής ή διατήρησης αυθαιρέτων
- Εισφορές σε γη & χρήμα για ένταξη σε σχέδια πόλεων