«Αυξανόμενη ανησυχία» προκαλεί στην Κομισιόν το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ, η οποία τονίζει στην έκθεση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα ότι χρειάζεται να αναζητηθεί μία βιώσιμη προσέγγιση για την αντιμετώπιση του διαρθρωτικού ελλείμματος του λογαριασμού των ΑΠΕ.
Σύμφωνα με την έκθεση, η οποία συντάχθηκε πριν την ανακοίνωση των μέτρων Χατζηδάκη, υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες για το «κενό» του λογαριασμού για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και όπως σημειώνεται είναι απαραίτητο να υπάρξει μία βιώσιμη λύση που να συνάδει πλήρως με τη νομοθεσία της ΕΕ και να μη βασίζεται σε ad-hoc (πρόχειρες) παρεμβάσεις. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η ανάγκη να προστατευθούν οι όροι και προϋποθέσεις βάσει των οποίων έχουν γίνει ως τώρα επενδύσεις σε ΑΠΕ, δηλαδή να μην επιβληθούν εκ των υστέρων επιβαρύνσεις στους παραγωγούς.
Η έκθεση επίσης κάνει αναφορά στις καθυστερήσεις στις πληρωμές προς τον ΑΔΜΗΕ και τον ΕΛΑΠΕ κάνοντας αναφορά στις οφειλές από την ΔΕΗ προς τον ΑΔΜΗΕ και τον ΕΛΑΠΕ και υπογραμμίζει ότι με τον τρόπο αυτό συσσωρεύονται οφειλές με σημαντική επίπτωση στη ρευστότητα της αγοράς.
Εξάλλου, οι Βρυξέλλες αναφέρονται και στο θέμα της πρόσφατης δικαίωσης των βιομηχανιών για τα τιμολόγια διανομής φυσικού αερίου, τονίζοντας ότι αν κι έχει σημειωθεί πρόοδος, εντούτοις εκκρεμεί η εφαρμογή της απόφασης.
Το θέμα του ελλείμματος του ΕΛΑΠΕ έχει ήδη δημιουργήσει αρκετές αντιδράσεις εντός Ελλάδος μετά τα μέτρα που ανακοίνωσε αιφνιδίως την Παρασκευή το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να καλύψει το έλλειμμα.
Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτροπαραγωγών ΑΠΕ κάνει λόγο για άδικο εισπρακτικό μέτρο για όλες τις τεχνολογίες ΑΠΕ την επιβολή εφάπαξ έκτακτης εισφοράς ύψους 6% του κύκλου εργασιών για το 2020 σε όλα τα έργα ΑΠΕ που βρίσκονται σε καθεστώς FIT και τέθηκαν σε λειτουργία πριν από την 31.12.2015 ο Σύνδεσμος αναφέρει ότι είναι αχρείαστη και ζητάει από το ΥΠΕΝ να αντικαταστήσει το μέτρο της έκτακτης εισφοράς στις ΑΠΕ με άλλα, ισοδυνάμου οικονομικού αποτελέσματος που δεν θίγουν τις ΑΠΕ (πχ. αύξηση των εσόδων από τα δικαιώματα εκπομπών CO2 στο 85%, διατήρηση του ΜΜΚΘΣΣ για μια διετία, κ.α.).Την αντίθεσή της με το πακέτο των μέτρων εξυγίανσης του λογαριασμού χρηματοδότησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) που ανακοινώθηκε την Παρασκευή εξέφρασε νωρίτερα και η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας.
Όπως σημειώνει στο Βusiness Daily ένας από τους μεγάλους διεθνείς επενδυτές έργων ΑΠΕ στην Ελλάδα, τα πρόσφατα μέτρα οδηγούν σε πάγωμα των επενδύσεων και αναθεώρηση όλου του επενδυτικού πλάνου στη χώρα, ενώ υπάρχουν σκέψεις για προσφυγή κατά της απόφασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μεγάλη μεταρρύθμιση το Target Model - Απαραίτητη η εποπτεία
Η Κομισιόν αντιμετωπίζει συνολικά θετικά την ενεργειακή πολιτική, υπογραμμίζοντας εκτός από την εφαρμογή του target model, την περαιτέρω απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τις ιδιωτικοποιήσεις, το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης και το master plan για τη στρατηγική μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών κ.α.
Η έκθεση σημειώνει ότι ο νέος σχεδιασμός της αγοράς είναι συμβατός με άλλες αγορές της ΕΕ, επιτρέπει τη σύζευξη της ελληνικής αγοράς με αυτή της Ιταλίας και της Βουλγαρίας και αποτελεί πολύ μεγάλο βήμα ώστε η Ελλάδα να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της όσον αφορά στο ενεργειακό κεκτημένο της ΕΕ. Όπως σημειώνει η έκθεση αυτό θα προσφέρει ενεργειακή ασφάλεια, θα στηρίξει την διείσδυση των ΑΠΕ και θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό στη χονδρεμπορική. Απομένει ωστόσο να φανεί τι θα προκαλέσει η αλλαγή αυτή στην προθεσμιακή αγορά που παραμένει σε χαμηλούς ρυθμούς έως τώρα.
Market test για τη ΔΕΗ
Αναφορικά με την πορεία απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας η Κομισιόν αναφέρεται στην υποχώρηση του μεριδίου αγοράς της ΔΕΗ στο 64,3% με σταθερά πτωτική πορεία ενώ ειδικά για την υψηλή τάση (βαριά βιομηχανία) τονίζεται η είσοδος και άλλων παικτών στην αγορά. «Καθώς μεγάλος αριθμός των διμερών συμβολαίων της ΔΕΗ με πελάτες υψηλής τάσης λήγει στο τέλος του έτους, αναμένεται ότι τα νέα συμβόλαια θα αντανακλούν καλύτερα τις συνθήκες της αγοράς και θα διευκολύνουν την ρευστότητα της χονδρεμπορικής αγοράς, παρέχοντας ισορροπημένα εχέγγυα και στους δυο αντισυμβαλλομένους», αναφέρει η Κομισιόν.
Σε σχέση με την υπόθεση της μονοπωλιακής πρόσβασης της ΔΕΗ στην ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη, το ΥΠΕΝ έστειλε τις προτάσεις για την επίλυση του θέματος στις 23 Οκτωβρίου. Πηγές του ΥΠΕΝ επαναλαμβάνουν πάντως ότι «το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιδιώκει προτού κλείσει οριστικά το θέμα του antitrust case, να κλείσουν με θετικό τρόπο και άλλα ανοιχτά ζητήματα που αφορούν τη ΔΕΗ. Σε κάθε περίπτωση, όπως είχε τονιστεί και στο παρελθόν, δεν μπορεί να γίνει δεκτή μια συνολική λύση που θα ζημιώνει τη ΔΕΗ». Ωστόσο θα πρέπει να υπάρξει τελική έγκριση των αρχών και να ξεκινήσει ένα market test για να εφαρμοστούν τα μέτρα εντός του 2021.
Πάντως όπως προκύπτει και από την ίδια την έκθεση, με την εφαρμογή του προγράμματος απολιγνιτοποίησης ο λιγνίτης αντιπροσωπεύει πλέον μόλις το 10% του ενεργειακού μείγματος (με μείωση 66% της παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη σε ετήσια βάση). Η Επιτροπή στην έκθεσή της κάνει μνεία και στις διαπραγματεύσεις ΔEΗ - βιομηχανιών για τις διμερείς συμβάσεις ρεύματος που λήγουν στο τέλος του έτους και τονίζει ότι «τυχόν νέες συμβάσεις θα αντανακλούν καλύτερα τις συνθήκες της αγοράς, διευκολύνοντας τη ρευστότητα της νέας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, διασφαλίζοντας ισορροπημένα και τις δύο πλευρές».
Η Επιτροπή κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην πρόοδο που σημειώνεται στις αποκρατικοποιήσεις των ενεργειακών εταιρειών υπογραμμίζοντας συγκεκριμένα τις εξελίξεις με τη ΔΕΠΑ Εμπορίας και Υποδομών, καθώς και την υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου.