Δεν προκάλεσε έκπληξη η είδηση της αντικατάστασης του Ιωάννη Λιανού από τη θέση του προέδρου της Επιτροπής Ανταγωνισμού (ΕΑ) με την ολοκλήρωση της θητείας του. Αυτό που όμως θα προκαλέσει μια κάποια αίσθηση είναι οι πληροφορίες της στήλης περί συμβιβασμού ΕΑ - τραπεζών για τις καταγγελίες περί καταχρηστικής συμπεριφοράς που οδήγησαν τον Νοέμβριο του 2019 στο θεαματικό ντου της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού στα κτίρια διοίκησης των τραπεζών. Ο κ. Λιανός είχε καταλάβει, εδώ και αρκετούς μήνες, ότι δεν υπήρχε περίπτωση ανανέωσης της θητείας του και έτσι επιδίωξε και πέτυχε έναν συμβιβασμό για την υπόθεση των τραπεζών, ώστε να φύγει έχοντας στο ενεργητικό του το κλείσιμο μιας μεγάλης υπόθεσης. Όπως μαθαίνουμε, ο συμβιβασμός δεν θα είναι ευχάριστος ούτε για τις τράπεζες ούτε για την ΕΑ. Δεν είναι ευχάριστο για τις διοικήσεις των τραπεζών να δηλώνουν ενοχή για κάποιες παραβάσεις αλλά δεν είναι ευχάριστο ούτε για την Επιτροπή Ανταγωνισμού καθώς 2-3 παραβάσεις δεν είναι και πολύ πλούσιο εύρημα δεδομένου μάλιστα ότι οι άνθρωποι της ΕΑ «κλείδωσαν» στα γραφεία τους τις τραπεζικές διοικήσεις και «σήκωσαν» τους υπολογιστές και τα ηλεκτρονικά αρχεία των στελεχών.
-- Η κυβέρνηση προτείνει για τη θέση προέδρου της ΕΑ τη δικαστικό Μαίρη – Ειρήνη Σαρπ η οποία αύριο θα βρεθεί για το σκοπό αυτό στη Βουλή για ακρόαση στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας. Ο κ. Λιανός είχε τοποθετηθεί με τυμπανοκρουσίες και μεγάλες προσδοκίες στη θέση ωστόσο η συνέχεια ήταν αμήχανη και άδοξη. Για κάποιους ο κ. Λιανός πλήρωσε το ότι πήγε να σπάσει αυγά και να αντιμετωπίσει χρόνια προβλήματα της αγοράς καθώς επίσης και ότι δεν έκανε χάρες ούτε σε πολιτικούς, ούτε σε επιχειρηματίες. Για άλλους ήταν τρομερά συγκεντρωτικός, δύσκαμπτος και θεωρητικός – εκτός πραγματικότητας, αδυνατώντας να συνεργαστεί ακόμα και με άλλα στελέχη της ΕΑ. Ο κ. Λιανός δεν άργησε να συγκρουστεί και με υπουργούς ενώ κατέφυγε σε λίαν ανορθόδοξα μέσα για να καταφέρει να βρει το… δίκιο του.
Οι δυσκολίες προσαρμογής των ΕΛΠΕ στη νέα εποχή
Δεν είναι μια εύκολη εποχή για τους δεινοσαύρους της ενέργειας, όπως τα Ελληνικά Πετρέλαια, που περίπου πριν δύο χρόνια μετονομάστηκαν σε Helleniq Energy προκειμένου, τουλάχιστον στα λόγια, να πάρουν μια κάποια απόσταση από το εκτός μόδας… βρώμικο πετρέλαιο. Στα λόγια, διότι στην πράξη δεν μπορούν να γίνουν και πολλά, καθώς αυτό το βρώμικο πετρέλαιο είναι το ψωμοτύρι της εταιρείας και δίχως αυτό εταιρεία δεν υπάρχει. Και αυτή η πραγματικότητα συμπυκνώνει την αμηχανία του επικεφαλής της εταιρείας Ανδρέα Σιάμισιη, καθώς πέραν της αλλαγής του ονόματος προς το… πρασινότερο Helleniq Energy δεν μπορεί να κάνει πολλά άλλα. Η αμηχανία αυτή αποτυπώνεται και στις δυσκολίες που φαίνεται ότι αντιμετωπίζει το σχεδιαζόμενο placement καθώς πολλοί μεγάλοι ξένοι επενδυτές γυρνούν την πλάτη στο… βρώμικο πετρέλαιο.
-- Αρκεί μια ματιά στα μεγέθη της εταιρίας για να διαπιστώσει κανείς την απόλυτη κυριαρχία των δραστηριοτήτων πετρελαίου και τη μηδαμινή συμβολή των δραστηριοτήτων από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), που παραμένουν σχεδόν σε συμβολικά επίπεδα. Στο 9μηνο του 2023, ο όμιλος είχε εγκατεστημένη ισχύ από εξαγορές σε ΑΠΕ 356 mW, ενώ το 2022 η εγκαταστημένη ισχύς ήταν 341 mW. Τα EBITDA από τις ΑΠΕ στο 9μηνο ήταν μόλις 34 εκατ. ευρώ, αντιστοιχώντας στο 3,5% των συνολικών (968 εκατ. ευρώ). Αντίθετα, οι «βρώμικες» δραστηριότητες της διύλισης απέδωσαν 807 εκατ. ευρώ.
-- Από την άλλη, συνήθως έτσι συμβαίνει με τους επιχειρηματικούς δεινόσαυρους: γιατί να ασχοληθούν με κάτι νέο, όταν το παλιό τους δίνει ένα σκασμό λεφτά;
-- Ευτυχώς όμως υπάρχουν δύο πολύ καλά νέα για την εταιρεία, για την οποία εκκινεί η διαδικασία placement μετοχών από τους δύο βασικούς μετόχους, ΤΑΙΠΕΔ και Όμιλο Λάτση. Το πρώτο είναι ότι το πετρέλαιο θα είναι για πολλά χρόνια στη ζωή μας. Το δεύτερο είναι ότι τα ΕΛΠΕ ή Helleniq Energy βρίσκονται σε πολύ ισχυρή οικονομική θέση που θα επιτρέψει στον όμιλο να ενισχύσει τις δραστηριότητες και τις επενδύσεις σε ΑΠΕ. Θα κοστίσει κάτι περισσότερο βέβαια. Αλλά και αυτό δεν είναι πρόβλημα, καθώς και τα καύσιμα στην Ελλάδα κοστίζουν κάτι παραπάνω στους καταναλωτές εξαιτίας των ιδιομορφιών της εγχώριας αγοράς.
Η μεταγραφή του Ν. Χρυσανθόπουλου στην EOS Capital
Οι τράπεζες έχουν ζωντανέψει για τα καλά αφήνοντας πίσω τα πέτρινα χρόνια της κρίσης κάτι που αποτυπώνεται και στην μεγάλη κινητικότητα που καταγράφεται στις μετακινήσεις στελεχών. Ωστόσο μια κυοφορούμενο αλλαγή στην διοικητική πυραμίδα της Alpha Bank προκαλεί αίσθηση καθώς αφορά έναν από τους στενότερους συνεργάτες του διευθύνοντος συμβούλου, Βασίλη Ψάλτη. Πρόκειται για τον Νικόλα Χρυσανθόπουλο, Γενικό Διευθυντή Chief of Corporate Center της Alpha Bank, ο οποίος θα συνεχίσει την καριέρα του στην EOS Capital Partners του Απόστολου Ταμβακάκη. Ο κ. Χρυσανθόπουλος ήταν στον στενό πυρήνα των συνεργατών του κ. Ψάλτη έχοντας ενεργό ρόλο στο σχέδιο μετασχηματισμού της τράπεζας, καθώς και σε όλες τις μεγάλες συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια. Εργάζεται στην Alpha Bank από το 2000 ενώ αναβαθμίστηκε από την διοίκηση Ψάλτη αναλαμβάνοντας θέση στην Εκτελεστική Επιτροπή της τράπεζας ως Γενικός Διευθυντής ‒ Chief of Corporate Center (CCC). Πιθανότατα αυτή η μακρά διαδρομή, πλέον των 2 δεκαετιών, στην Alpha Bank ήταν που εμφύσησε το πνεύμα αλλαγής και ανανέωσης στον κ. Χρυσανθόπουλο.
-- Η μετακίνηση γίνεται σε πολύ φιλικό κλίμα, κάτι στο οποίο βοηθούν και οι εξαιρετικές σχέσεις του Απόστολου Ταμβακάκη με τον Βασίλη Ψάλτη.
Το χάος με τα τιμολόγια ρεύματος
Μία λέξη κυριαρχεί στις συνεχείς συνεντεύξεις που παραχωρεί τις τελευταίες ημέρες ο υπουργός Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, για να εξηγήσει τι θα γίνει από την 1η Ιανουαρίου με τα «πράσινα» τιμολόγια ρεύματος: συγκρισιμότητα. Τονίζει, δηλαδή, ότι τα τιμολόγια αυτής της κατηγορίας θα συγκεντρώνονται στην ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής Αρχής (ΡΑΑΕΥ) και όλοι οι καταναλωτές θα μπορούν να κάνουν συγκρίσεις. Φαίνεται, όμως, ότι, ενώ ο υπουργός θέλει να τρέξει με ταχύτητα στο μέλλον και την πρόοδο, οι ανεπάρκειες των μηχανισμών της Πολιτείας στέλνουν αντίθετα μηνύματα οπισθοδρόμησης. Όποιος έμπαινε τις τελευταίες ημέρες στη σελίδα της ΡΑΑΕΥ για να συγκρίνει τιμές με το σχετικό διαδικτυακό εργαλείο έπεφτε στο μήνυμα «Ιστότοπος σε κατάσταση συντήρησης». Η ΡΑΑΕΥ έχει μια δικαιολογία για αυτή την τεχνική αδυναμία: τα τιμολόγια που ανακοινώθηκαν στις 20 Νοεμβρίου από τους παρόχους με το ισχύον σύστημα και πριν μπούμε στο νέο δεν έχει μεγάλη αξία να τα συγκρίνει τώρα κανείς, αφού έχει εκπνεύσει ο χρόνος για να αλλάξει πάροχο με βάση τη σύγκριση που θα κάνει. Παρ’ όλα αυτά, για αρκετούς καταναλωτές θα είχε αξία να δουν πώς διαμορφώθηκαν οι τιμές στη λήξη εφαρμογής του παλιού συστήματος, ποιοι ήταν οι πιο φθηνοί και οι πιο ακριβοί πάροχοι, για να κάνουν και τις συγκρίσεις τους με τα «πράσινα» τιμολόγια του Σκυλακάκη που θα δούμε από τον επόμενο μήνα. Αυτή είναι και η έννοια της λέξης «συγκρισιμότητα», που τόσο φαίνεται να αρέσει στον υπουργό.
Η αποσύνθεση στη Δημόσια εκπαίδευση
Νέα, και μάλιστα μεγάλη, υποχώρηση σημείωσαν στις επιδόσεις τους οι Έλληνες μαθητές στην έρευνα PISA, αποτυπώνοντας την αποσύνθεση της δημόσιας παιδείας. Οι Έλληνες μαθητές βρέθηκαν μεταξύ των χωρών με τις χαμηλότερες επιδόσεις στα Μαθηματικά́, την Κατανόηση Κειμένου και τις Φυσικές Επιστήμες σε μεγάλη απόσταση από τις επιδόσεις των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η χώρα μας για το 2022 βρέθηκε στην 44η θέση στα Μαθηματικά́, στην 41η θέση στην Κατανόηση Κειμένου και στην 44η θέση στις Φυσικές Επιστήμες. Οι φτωχές αυτές επιδόσεις αφορούν τα βασικότερα μαθήματα, με την πλειοψηφία των μαθητών εκτός του σχολείου να κάνουν φροντιστήρια και ιδιαίτερα. Φανταστείτε ποιο είναι το επίπεδο στα υπόλοιπα μαθήματα όπως ιστορία, βιολογία, οικονομία, αγωγή του πολίτη, αρχαία κλπ. Εν πολλοίς, τα παιδιά φορτώνονται με έναν πολύ μεγάλο όγκο μαθημάτων, από το Δημοτικό, χωρίς να μαθαίνουν τελικά σχεδόν τίποτα. Παραφράζοντας το παλιό σοβιετικό ανέκδοτο, οι δάσκαλοι και καθηγητές κάνουν ότι διδάσκουν και οι μαθητές κάνουν ότι διαβάζουν και κάπως έτσι προχωράμε.
-- Και εκεί, στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, είναι ο πυρήνας των προβλημάτων στο εγχώριο εκπαιδευτικό σύστημα που για να επιλυθούν απαιτούνται συγκρούσεις και θεμελιακές αλλαγές σε πολλά επίπεδα. Καλά είναι τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά ακόμα καλύτερα είναι τα παιδιά μας να μαθαίνουν κάποια στοιχειώδη γράμματα. Αλήθεια, πώς κρίνει η κυβέρνηση τις επιδόσεις στην έρευνα PISA; Τι έχει να πει η πρώην υπουργός Παιδείας, Ν. Κεραμέως; Τι θα κάνει ο νέος υπουργός, Κ. Πιερρακάκης; Χθες μιλώντας σε εκδήλωση ο κ. Πιερρακάκης δήλωσε ότι η κυβέρνηση ετοιμάζει μεγάλη μεταρρύθμιση για τα σχολεία στο πρώτο τρίμηνο του 2024. Μακάρι, αλλά η μέχρι τώρα πορεία δεν επιτρέπει πολύ αισιοδοξία.
-- Το πρόβλημα στα δημόσια σχολεία πλέον δεν είναι μόνο τα μαθησιακά ελλείμματα. Είναι το όλο πλαίσιο λειτουργίας το οποίο εν πολλοίς παραπέμπει σε πλήρη διάλυση: περιπτώσεις εντελώς αδιάφορων ή ακατάλληλων δασκάλων – καθηγητών με τους οποίους δεν ασχολείται κανένας, ασυδοσία και απουσία κανόνων συμπεριφοράς στα σχολεία, αδυναμία αντιμετώπισης αντικοινωνικών συμπεριφορών μαθητών και γονέων, καταλήψεις, κενά κ.λπ., κ.λπ.
-- Και, κάπως έτσι, έχουμε φτάσει στο εξής παράδοξο: τα δημόσια σχολεία να έχουν 10 – 13 μαθητές ανά τάξη και τα ιδιωτικά 28 ακόμα και 30 μαθητές. Με τους γονείς να επιβαρύνονται με ένα τεράστιο κόστος απλά και μόνο για να βρίσκονται τα παιδιά τους σε ένα πιο οργανωμένο και ελεγχόμενο περιβάλλον.
Οι καθυστερήσεις στα έργα ως κανονικότητα
Οι καθυστερήσεις στα δημόσια έργα δεν είναι πλέον εξαίρεση αλλά κανονικότητα. Παρά τις προσπάθειες του υπουργού Χρήστου Σταϊκούρα, που επιθυμεί σαφώς ταχύτερους ρυθμούς, φαίνεται πως τα (νέα) διοικητικά στελέχη του υπουργείου ακόμη δεν είναι σε θέση να υποστηρίξουν τον όγκο των έργων που έχουν δημοπρατηθεί. Μια ευθύνη την έχουν και οι εργολάβοι που χωρίς να το λένε δημοσίως, τους βολεύουν οι παρατάσεις έργων ώστε να τα ...προλάβουν όλα. Τελευταίο παράδειγμα των καθυστερήσεων είναι δύο μεγάλα και αναγκαία οδικά έργα για τα οποία έπρεπε να κατατεθούν προσφορές χθες, αλλά την τελευταία στιγμή αποφασίστηκε νέα παράταση για τις 21 Δεκεμβρίου.
-- Το πρώτο είναι το οδικό έργο Ιωάννινα - Κακαβιά προϋπολογισμού 310 εκατ. ευρώ, συν 76 εκατ. ευρώ για το τμήμα Καλπάκι-Κακαβιά και τη σύνδεση με το αεροδρόμιο και τη ΒΙΠΕ Ιωαννίνων. Το έργο έχει δημοπρατηθεί αρχές του 2023, ακολούθησαν δύο ακυρώσεις διαγωνισμών, ενώ αυτή είναι η δεύτερη παράταση του τρίτου διαγωνισμού. Το δεύτερο έργο είναι το τμήμα Μακρακώμη - Τυμφρηστός του οδικού άξονα Λαμία-Καρπενήσι προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ. Ο πρώτος διαγωνισμός είχε ακυρωθεί, προκηρύχτηκε δεύτερος και αυτή είναι η πρώτη παράταση του δεύτερου διαγωνισμού.
Στην ενέργεια εισέρχεται η ΣΤΑΣΥ
Η ενέργεια είναι ο πλέον «καυτός» τομέας αυτή την εποχή από όποια πλευρά και αν το δει κανείς. Είτε από αυτή του αυξημένου ενεργειακού κόστους είτε από τις συνεχόμενες επενδύσεις που πραγματοποιούνται στον κλάδο. Η τελευταία είσοδος θα πραγματοποιηθεί από τη ΣΤΑ.ΣΥ. καθώς ο φορέας Σταθερών Συγκοινωνιών της πρωτεύουσας πέρα από την παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά που σχεδιάζει να τοποθετήσει σε συνεργασία με το Πράσινο Ταμείο στο αμαξοστάσιο του Τραμ στο Ελληνικό, φέρνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα μία νέα μέθοδο παραγωγής ενέργειας. Σύμφωνα με όσα ανέφερε χθες στο Συνέδριο του Υπερταμείου ο διευθύνων σύμβουλος της ΣΤΑΣΥ κ. Αθ. Κοτταράς, θα παράγεται ηλεκτρική ενέργεια από την επιβράδυνση των συρμών. Είναι κάτι που έχει βρει εφαρμογή στο εξωτερικό και ο οργανισμός αναμένεται να προχωρήσει άμεσα σε σχετικό διαγωνισμό. Από την συγκεκριμένη κίνηση η ΣΤΑΣΥ αναμένεται να πετύχει εξοικονόμηση ενέργειας που θα κινείται πάνω από 12%.
Η… ερωτική διάσταση της Τεχνητής Νοημοσύνης
Στο επίκεντρο του συνεδρίου του Υπερταμείου για την ψηφιοποίηση της ελληνικής οικονομίας βρέθηκε η τεχνητή νοημοσύνη, με τον διευθύνοντα σύμβουλο της 5G Ventures, Αντώνη Τζωρτζακάκη να την παραλληλίζει με τον.. έρωτα. Σημείωσε πως «η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι το περιεχόμενο που της δίνει ο καθένας. Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι σαν τον έρωτα. Άλλος το βλέπει σαν αγάπη, άλλος σαν κοινή φορολογική δήλωση. Ο καθένας θεωρεί διάφορα πράγματα, κάποιες φορές μπορεί να είναι όλα μαζί κάποιες και τίποτα». Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κ. Κυρανάκης, ενόψει και των ανακοινώσεων του υπουργείου την ερχόμενη Δευτέρα για τον ψηφιακό βοηθό τεχνητής νοημοσύνης στο gov.gr, ανέφερε πως θα ενταχθεί η τεχνητή νοημοσύνη στο Δημόσιο, επισημαίνοντας πως μέσω των νέων τεχνολογιών θα υπάρξει καλύτερος έλεγχος των οδικών ατυχημάτων, και θα βελτιωθούν οι μεταφορές προϊόντων.
Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο και οι πληροφορίες της στήλης παρέχονται αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να εκληφθούν ως συμβουλή, πρόταση, προσφορά για αγορά ή πώληση κινητών αξιών, ούτε ως προτροπή για την πραγματοποίηση οποιασδήποτε μορφής επένδυσης. Δεν υφίσταται ουδεμία ευθύνη της ιστοσελίδας για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.