«Θα τιμωρηθούν οι προδότες», δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, σε τηλεοπτικό του διάγγελμα, με το οποίο έσπασε τη σιωπή του για την ανταρσία που έχει εκδηλωθεί από χθες το βράδυ από τη μισθοφορική οργάνωση Βάγκνερ, ο επικεφαλής της οποίας, Γεβγκένι Πριγκόζιν, απείλησε νωρίτερα ότι θα επιτεθούν δυνάμεις του στο υπουργείο Άμυνας, στη Μόσχα.
Ο Ρώσος πρόεδρος δεσμεύτηκε να τιμωρήσει όλους όσους εμπλέκονται στην ανταρσία και τους κατηγόρησε για προδοσία. Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του το πρωί του Σαββάτου, ο Πούτιν απηύθυνε έκκληση για ενότητα μεταξύ των δυνάμεων της Ρωσίας και απηύθυνε έκκληση σε όσους εξαπατήθηκαν, όπως είπε, ζητώντας τους να σταματήσουν τις εγκληματικές τους ενέργειες.
Νωρίτερα, ο επικεφαλής της ρωσικής οργάνωσης μισθοφόρων, Βάγκνερ, Γεβγκένι Πριγκόζιν φάνηκε να υποδηλώνει ότι έχει στείλει μια ένοπλη αυτοκινητοπομπή σε μια εκστρατεία 1.200 χιλιομέτρων (750 μιλίων) προς τη Μόσχα, σε μια απίθανη προσπάθεια να ανατρέψει την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων. Ρώσοι τοπικοί αξιωματούχοι δήλωσαν στο Reuters ότι μια στρατιωτική αυτοκινητοπομπή βρισκόταν στον κύριο αυτοκινητόδρομο που συνδέει το νότιο τμήμα της ευρωπαϊκής Ρωσίας, που συνορεύει με την Ουκρανία με τη Μόσχα και προειδοποίησαν τους κατοίκους να το αποφύγουν.
Ο Πριγκόζιν δημοσίευσε βίντεο όπου εμφανίζεται να μιλάει από την πρωτεύουσα της περιφέρειας Ροστόφ, το Ροστόβ-ον-Ντόν, όπου είναι εγκατεστημένη η στρατιωτική διοίκηση του νότιου τομέα, μέσω της οποίας οι ρωσικές δυνάμεις ελέγχουν τη διεξαγωγή των επιχειρήσεων στην Ουκρανία. Δεν είναι σαφές αν έχει καταληφθεί κάποιο κέντρο του στρατού από τη Βάγκνερ.
Χθες το βράδυ, οι ρωσικές αρχές είχαν κατηγορήσει τον Πριγκόζιν ότι οργάνωσε ένοπλη ανταρσία, αφού ισχυρίστηκε, χωρίς να παράσχει αποδείξεις, ότι η στρατιωτική ηγεσία είχε σκοτώσει έναν τεράστιο αριθμό μαχητών του σε αεροπορική επιδρομή και δεσμεύτηκε να τους τιμωρήσει. Η υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας FSB ανακοίνωσε ότι άνοιξε ποινική υπόθεση εναντίον του Πριγκόζιν για ένοπλη ανταρσία, αδίκημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως και 20 ετών.
Η δραματική τροπή των γεγονότων, με πολλές λεπτομέρειες ασαφείς, έμοιαζε με τη μεγαλύτερη εγχώρια κρίση που έχει αντιμετωπίσει ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν από τότε που διέταξε μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία - κάτι που αποκάλεσε «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» - τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους.
Ο Πριγκόζιν, του οποίου η μισθοφορική οργάνωση πρωτοστάτησε στην κατάληψη της ουκρανικής πόλης Μπαχμούτ τον περασμένο μήνα, κατηγορεί εδώ και μήνες ανοιχτά τον υπουργό Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου και τον κορυφαίο στρατηγό της Ρωσίας, Βαλέρι Γκερασίμοφ, για ανικανότητα βαθμού και ότι αρνούνται στη Wagner πυρομαχικά και υποστήριξη στις μάχες της στην Ουκρανία.
Καθώς η διαμάχη τους φαινόταν να κορυφώνεται, το υπουργείο εξέδωσε δήλωση λέγοντας ότι οι κατηγορίες του Πριγκόζιν «δεν ήταν αληθινές και αποτελούν πρόκληση». Ο Πριγκόζιν είπε ότι οι ενέργειές του δεν ήταν στρατιωτικό πραξικόπημα. Αλλά σε μια συνεχή σειρά ηχητικών μηνυμάτων, στα οποία ο ήχος της φωνής του μερικές φορές ποικίλει και δεν μπορούσε να επαληθευτεί ανεξάρτητα, φάνηκε να υποδηλώνει ότι 25.000 μαχητές ήταν καθ' οδόν για να εκδιώξουν τους ηγέτες του αμυντικού κατεστημένου στη Μόσχα.
Νωρίς την Παρασκευή, φάνηκε να διασχίζει μια νέα γραμμή στην κλιμακούμενη διαμάχη του με το υπουργείο, λέγοντας ότι το δηλωμένο σκεπτικό του Πούτιν για την εισβολή στην Ουκρανία βασίστηκε σε ψέματα που επινοήθηκαν από τα κορυφαία στελέχη του στρατού. Περίπου στις 2 π.μ. τοπική ώρα, ο Πριγκόζιν δημοσίευσε ένα μήνυμα στην εφαρμογή Telegram λέγοντας ότι οι δυνάμεις του είχαν περάσει στη Ρωσία από την Ουκρανία και βρίσκονταν στο Ροστόφ.
Είπε ότι ήταν έτοιμοι να «πάνε μέχρι τέλους» και να καταστρέψουν όποιον στεκόταν στο δρόμο τους. Περίπου την ίδια στιγμή, το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS ανέφερε ότι ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι όλες οι κύριες υπηρεσίες ασφαλείας της Ρωσίας έδιναν αναφορές στον Πούτιν «όλο το εικοσιτετράωρο» για την υπόθεση του Πριγκόζιν.
Τα μέτρα ασφαλείας ενισχύονται στη Μόσχα, δήλωσε ο δήμαρχος Σεργκέι Σομπιάνιν στο κανάλι του στο Telegram. Στην Ουάσινγκτον, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ενημερώθηκε για την κατάσταση στη Ρωσία, δήλωσε εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου.
Περίπου στις 5 π.μ. τοπική ώρα η διοίκηση της περιοχής Βόρονετς, στον αυτοκινητόδρομο M-4 μεταξύ της περιφερειακής πρωτεύουσας Ροστόφ-ον-Ντον και της Μόσχας ανακοίνωσε στο Telegram ότι μια στρατιωτική αυτοκινητοπομπή βρισκόταν στον αυτοκινητόδρομο και κάλεσε τους κατοίκους να αποφύγουν τη χρήση του.
Μη επαληθευμένα πλάνα που αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν μια αυτοκινητοπομπή διαφόρων στρατιωτικών οχημάτων, συμπεριλαμβανομένου τουλάχιστον ενός άρματος μάχης και ενός τεθωρακισμένου οχήματος μεταφοράς προσωπικού. Δεν ήταν σαφές πού βρίσκονταν ή αν τα καλυμμένα φορτηγά στην αυτοκινητοπομπή περιείχαν μαχητές. Μερικά από τα οχήματα έφεραν ρωσική σημαία.
Πλάνα από κανάλια που εδρεύουν στο Ροστόφ-ον-Ντον δείχνουν ένοπλους άνδρες με στρατιωτική στολή να περιφέρονται από το περιφερειακό αρχηγείο της αστυνομίας στην πόλη με τα πόδια, καθώς και τανκς τοποθετημένα έξω από το αρχηγείο της Νότιας Στρατιωτικής Περιφέρειας. Το Reuters επιβεβαίωσε τις τοποθεσίες που εμφανίζονται, αλλά δεν μπόρεσε να προσδιορίσει πότε τραβήχτηκε το βίντεο.
Στα ηχητικά μηνύματά του, ο Πριγκόζιν είπε: «Εκείνοι που κατέστρεψαν τους γενναίους άντρες μας, που κατέστρεψαν τις ζωές πολλών δεκάδων χιλιάδων Ρώσων στρατιωτών, θα τιμωρηθούν. Ζητώ να μην αντισταθεί κανείς... Είμαστε 25.000 και θα καταλάβουμε γιατί συμβαίνει χάος στη χώρα». Ο Πριγκόζιν προειδοποίησε ότι θα καταστρέψει τυχόν σημεία ελέγχου ή αεροπορικές δυνάμεις που θα μπουν στον δρόμο της Βάγκνερ.
Η FSB δήλωσε ότι οι δηλώσεις του Πριγκόζιν ήταν «εκκλήσεις για την έναρξη μιας ένοπλης εμφύλιας σύγκρουσης στο ρωσικό έδαφος και οι ενέργειές του είναι μια "μαχαιριά στην πλάτη" των Ρώσων στρατιωτών που πολεμούν τις φιλοφασιστικές ουκρανικές δυνάμεις». Και πρόσθεσε: «Καλούμε τον... μαχητές να μην κάνουν ανεπανόρθωτα λάθη, να σταματήσουν οποιεσδήποτε βίαιες ενέργειες εναντίον του ρωσικού λαού, να μην εκτελέσουν τις εγκληματικές και προδοτικές εντολές του Πριγκόζιν, να λάβουν μέτρα για την κράτησή του».
Ο αντιστράτηγος Βλαντιμίρ Αλεξέγιεφ εξέδωσε έκκληση μέσω βίντεο προς τον Πριγκόζιν να επανεξετάσει τις ενέργειές του. «Μόνο ο πρόεδρος έχει το δικαίωμα να διορίσει την ανώτατη ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων και προσπαθείτε να καταπατήσετε την εξουσία του», είπε. Ο στρατηγός Σεργκέι Σουροβίκιν, αναπληρωτής διοικητής των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, τον οποίο ο Πριγκόζιν έχει επαινέσει στο παρελθόν, δήλωσε σε βίντεο ότι «ο εχθρός περιμένει απλώς να επιδεινωθεί η εσωτερική πολιτική μας κατάσταση».
«Πριν να είναι πολύ αργά... πρέπει να υποταχθείτε στη βούληση και την τάξη του λαϊκού προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Σταματήστε τις φάλαγγες και επιστρέψτε τις στις μόνιμες βάσεις τους», είπε. Ένα μη επαληθευμένο βίντεο σε ένα κανάλι Telegram φιλικό προς τη Βάγκνερ έδειξε την υποτιθέμενη σκηνή μιας αεροπορικής επιδρομής εναντίον των δυνάμεών της. Το βίντεο έδειχνε ένα δάσος όπου μικρές φωτιές έκαιγαν και δέντρα φαίνονταν να έχουν σπάσει. Φαίνεται να υπάρχει ένα πτώμα, αλλά όχι πιο άμεσες αποδείξεις για οποιαδήποτε επίθεση.
Είχε τη λεζάντα: «Μια πυραυλική επίθεση ξεκίνησε στα στρατόπεδα της Βάγκνερ. Πολλά θύματα. Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, το χτύπημα έγινε από πίσω, δηλαδή από τον στρατό του ρωσικού υπουργείου Άμυνας».
Ο Πριγκόζιν προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την επιτυχία της Βάγκνερ στο πεδίο της μάχης, που επιτεύχθηκε με τεράστιο ανθρώπινο κόστος, για να επιπλήξει δημοσίως τη Μόσχα με φαινομενική ατιμωρησία, αποφεύγοντας προσεκτικά πάντως την κριτική στον Πούτιν. Αλλά για πρώτη φορά την Παρασκευή, απέρριψε τις βασικές δικαιολογίες του Πούτιν για την εισβολή στην Ουκρανία πριν από 16 μήνες, κάτι για το οποίο πολλοί Ρώσοι έχουν φυλακιστεί.
«Ο πόλεμος ήταν απαραίτητος... έτσι ώστε ο Σόιγκου να γίνει στρατάρχης ... έτσι ώστε να μπορέσει να πάρει ένα δεύτερο μετάλλιο Ήρωα, δήλωσε ο Πριγκόζιν σε ένα βίντεο κλιπ. «Ο πόλεμος δεν ήταν απαραίτητος για την αποστρατιωτικοποίηση ή την αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας», είπε, αναφερόμενος στις δικαιολογίες του Πούτιν για τον πόλεμο.