Ένας από τους μεγαλύτερους φόβους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τον οποίο έχει εκφράσει κατ’ επανάληψη η επικεφαλής της Κριστίν Λαγκάρντ, είναι ότι το ράλι του πληθωρισμού με την επακόλουθη μείωση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών θα οδηγήσει σε ένα σπιράλ αυξήσεων στους μισθούς, ένας παράγοντας που θα τροφοδοτήσει περαιτέρω τον πληθωρισμό, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο.
Όλα δείχνουν ότι ο φόβος της κας Λαγκάρντ είναι πολύ κοντά στο να επιβεβαιωθεί, με δεδομένη και την έναρξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ του κορυφαίου γερμανικού συνδικάτου IG Metall και των εργοδοτών για τις επικείμενες αυξήσεις του 2023.
Σημειώνεται ότι ο IG Metall εκπροσωπεί 3,9 εκατ. εργαζόμενους στις κορυφαίες γερμανικές βιομηχανίες, ενώ οι πιέσεις που ασκεί για αυξήσεις έρχονται σε μία περίοδο που όλα δείχνουν ότι η μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης βρίσκεται ένα βήμα πριν τη διολίσθηση σε ύφεση.
Βάσει των πρώτων ενδείξεων το κορυφαίο συνδικάτα απαιτεί αυξήσεις μισθών που μπορούν να φθάσουν έως και το 8%, με τον αντίστοιχο σύνδεσμο των εργοδοτών να υποστηρίζει από την πλευρά του ότι ένα τέτοιο ποσοστό είναι πάνω από τις δυνάμεις του. Η απάντηση από τους συνδικαλιστές είναι ότι με τον πληθωρισμό να βρίσκεται σε υψηλό 71 ετών και να φθάνει τον Οκτώβριο στο 10,9%, χαμηλότερες αυξήσεις δεν θα αλλάξουν κατά το ελάχιστο το βιοτικό επίπεδο των μελών του. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών αναμένονται σκληρές με το IG Metall να έχει ήδη προκηρύξει μία σειρά «προειδοποιητικών απεργιών».
Φυσικά δεν είναι μόνο οι γερμανικές επιχειρήσεις που βρίσκονται αντιμέτωπες με πιέσεις για αυξήσεις μισθών. Ανάλογο είναι το κλίμα που επικρατεί σε όλη την Ευρώπη, όπου έχει εξαπλωθεί ένα κύμα απεργιακών κινητοποιήσεων.
Με την παραγωγικότητα σχεδόν αμετάβλητη και με αρκετές χώρες της ευρωζώνης, καθώς και τη Βρετανία, να εισέρχονται σε ύφεση, τα μισθολογικά αιτήματα θα μπορούσαν να ασκήσουν πρόσθετη πίεση στα αποτελέσματα των εταιρειών. Ο διευθύνων σύμβουλος της Nestlé, Μαρκ Σνάιντερ, δηλώνει ότι η αμοιβή των εργαζομένων είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα για τους επόμενους μήνες. «Το παρακολουθούμε πολύ στενά», δήλωσε στην τηλεόραση του Bloomberg. «Στις περισσότερες χώρες αυτές οι διαπραγματεύσεις για το '23 θα εκτυλιχθούν κατά τη διάρκεια του χειμώνα και έως το τέλος του α’ τριμήνου».
Οι τιμές στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 10,7% τον Οκτώβριο, που αποτελεί ιστορικό υψηλό, ενώ οι μισθοί το δεύτερο τρίμηνο αυξήθηκαν μόνο κατά 4,1% σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα. Τα συνδικάτα επιδιώκουν να μειώσουν το χάσμα, με τις ελλείψεις εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού να τους δίνουν μόχλευση. Υπό το πρίσμα της στενότερης αγοράς εργασίας, η Μ. Μπέικερ, οικονομολόγος της Royal London Asset Management, λέει ότι δεν θα εκπλαγεί αν δει τον πληθωρισμό των μισθών να αυξάνεται περαιτέρω.
Σε περίπτωση που συμβεί αυτό, οι πάροχοι υπηρεσιών με μεγάλο εργατικό δυναμικό, όπως η Sodexo και οι λιανοπωλητές όπως η Ahold Delhaize, θα είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στο υψηλότερο κόστος μισθοδοσίας. Όμιλοι όπως η Nestlé και η Unilever αναμένουν επίσης εργασιακές διαπραγματεύσεις στις περισσότερες από τις αγορές τους.
«Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου δεν θα υπάρξει ανάπτυξη που θα μπορεί να διανεμηθεί», σημειώνει ο Στέφαν Βολφ, πρόεδρος της Gesamtmetall, της ομοσπονδίας των Γερμανών εργοδοτών, προσθέτοντας ότι οι εταιρείες έχουν πληγεί και από τον πληθωρισμό. Ωστόσο, η πρόσφατη απόφαση της Γερμανίας να αυξήσει τον κατώτατο μισθό κατά 22% θα μπορούσε να ενδυναμώσει τα συνδικάτα, ενώ θα υποδαύλιζε τον πληθωρισμό στην ευρύτερη οικονομία.
Ένα σπιράλ μισθών - τιμών, εάν συμβεί, θα περιπλέξει τις προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας να θέσει υπό έλεγχο τον πληθωρισμό. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε το βασικό της επιτόκιο κατά τρία τέταρτα της ποσοστιαίας μονάδας για δεύτερη φορά τον περασμένο μήνα και έχει δηλώσει ότι ετοιμάζει περαιτέρω αυξήσεις. Ακόμη και αν αυτή η αύξηση του κόστους δανεισμού προκαλέσει μια ήπια ύφεση, η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ έχει προειδοποιήσει ότι δεν θα είναι αρκετή για να συγκρατήσει τις τιμές.
Αυτό φέρνει τις εταιρείες σε δύσκολη θέση. «Για μεγάλο μέρος της βιομηχανίας, το πρώτο εξάμηνο του έτους ήταν εύκολο, επειδή μπορούσε να μετακυλήσει τις αυξήσεις των τιμών», εκτιμά η Φιλίπα Σιγκλ-Γκλόικνερ, διευθύνουσα σύμβουλος της Dezernat Zukunft, μιας οικονομικής δεξαμενής σκέψης με έδρα το Βερολίνο. Ενώ εταιρείες όπως η Unilever προώθησαν αυξήσεις ρεκόρ στις τιμές, δεν μετακυλήθηκε όλο το υλικό και το λειτουργικό κόστος τους στους καταναλωτές. Η αναπλήρωση αυτού του χτυπήματος στο περιθώριο κέρδους θα είναι δύσκολη. «Η παγκόσμια ζήτηση αποδυναμώνεται και οι αγοραστές δεν θα δεχθούν περαιτέρω αυξήσεις», σημειώνει η Σιγκλ-Γκλόικνερ.
Αυτό το σκεπτικό για τη συγκράτηση των αυξήσεων των μισθών πιθανότατα δεν θα αρέσει σε πολλά συνδικάτα, τα οποία παρακολούθησαν τις εταιρείες κατά το περασμένο έτος να περνούν αυξήσεις ρεκόρ τιμών με περιορισμένα μόνο πλήγματα στις πωλήσεις τους. «Τώρα που αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε την επιμονή του πληθωρισμού, θα υπάρξει τεράστια πίεση για αύξηση των μισθών», τονίζει η Μαρία Δεμερτζή, αναπληρώτρια διευθύντρια στο οικονομικό think tank Bruegel, που εδρεύει στο Βέλγιο, όπου οι μισθοί είναι ήδη αναπροσαρμοσμένοι στον πληθωρισμό. «Τα νοικοκυριά έχουν χάσει τόση αγοραστική δύναμη που για κάθε δεδομένη απεργία των συνδικάτων, η πίεση θα είναι μεγαλύτερη από ό,τι σε διαφορετική περίπτωση».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
