Ευκαιρία για την Ελλάδα το νέο καθεστώς για τις ενισχύσεις στη γεωργία

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε χθες κείμενο διαβούλευσης σχετικά με την αναθεώρηση των κανόνων κρατικών ενισχύσεων στους τομείς της αλιείας, της γεωργίας και της δασοκομίας. Σκοπός της διαβούλευσης είναι τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με τους αναθεωρημένους κανόνες που πρότεινε για τις κρατικές ενισχύσεις στους εν λόγω τομείς.

Ο απώτερος στόχος της προτεινόμενης αναθεώρησης είναι η ευθυγράμμιση των ισχυόντων κανόνων με τις τρέχουσες στρατηγικές προτεραιότητες της ΕΕ, ιδίως την Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) και την Κοινή Αλιευτική Πολιτική (ΚΑΠ), καθώς και με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αλλά και την όλη συζήτηση περί κλιματικής κρίσης. Τα κράτη μέλη και οι λοιποί ενδιαφερόμενοι μπορούν να συμμετάσχουν στη διαβούλευση έως τις 13 Μαρτίου 2022.

Μεταξύ των πολλών αλλαγών που προτείνει η Επιτροπή, διακρίνει κανείς στον τομέα των δασών ότι οι αναθεωρημένες κατευθυντήριες γραμμές που προτείνονται παρέχουν περισσότερα κίνητρα για μέτρα διαχείρισης των δασών, τα οποία είναι ευνοϊκά για το περιβάλλον και το κλίμα (οι λεγόμενες δασοπεριβαλλοντικές και κλιματικές υπηρεσίες), αυξάνοντας τη μέγιστη ένταση της ενίσχυσης στο 120% των επιλέξιμων δαπανών για υπηρεσίες που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα, το κλίμα, το νερό ή το έδαφος, καθώς και για προγράμματα ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας. Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα για μια πιο απλή και ταχεία διαδικασία έγκρισης ενός καθεστώτος ενισχύσεων στον δασικό τομέα έτσι ώστε οποιαδήποτε κρατική παρέμβαση να είναι αποτελεσματική και άμεση.

Για την Ελλάδα αυτές οι αλλαγές μπορεί να αποδειχτούν ευνοϊκές, από τη στιγμή που τα τελευταία χρόνια έχουμε γίνει μάρτυρες πολλών σημαντικών φυσικών καταστροφών τόσο σε δάση όσο και σε αγροκαλλιέργειες. Συνεπώς η γρήγορη κινητοποίηση αλλά και έγκριση καθεστώτων ενίσχυσης μετά από μια φυσική καταστροφή κρίνεται επιβεβλημένη αφού με αυτόν τον τρόπο δύναται να ανακουφιστούν ταχύτατα πολλές επιχειρήσεις, συνεταιρισμοί και νοικοκυριά.

Μέσω της διαβούλευσης αλλά και τυχόν συνεργειών με άλλες χώρες που έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά και αντιμετωπίζουν τις ίδιες συνέπειες της κλιματικής κρίσης θα μπορούσε η Ελλάδα να διεκδικήσει ακόμη πιο πολλά οφέλη και πιο ευεργετικές διατάξεις. Θα μπορούσε να υπάρχει μεγαλύτερο κατώφλι στο ποσοστό της ενίσχυσης, να διευρυνθούν οι επιλέξιμες δαπάνες, να προστεθούν και άλλα κονδύλια που αφορούν κυρίως την πρόληψη αλλά και τον σχεδιασμό πολιτικών βιοποικιλότητας. 

Το μόνο σίγουρο είναι ότι ανοίγεται από την ΕΕ ένα ακόμη παράθυρο για καλύτερες, πιο στοχευμένες ενισχύσεις σε κρίσιμους τομείς που σχετίζονται με το κλίμα, το φυσικό περιβάλλον και τις αγροκαλλιέργειες. Η Ελλάδα θα πρέπει να το εκμεταλλευτεί στο έπακρον και να εξασφαλίσει τα μέγιστα ποσά έτσι ώστε να ενισχυθεί επιπρόσθετα ο μηχανισμός κρατικής αρωγής.

Ο κ. Γιώργος Μελέας είναι Εθνικός Εμπειρογνώμονας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή.