Το μεγάλο... come back του ελληνικού χρηματιστηρίου μετά τις βαριές απώλειες που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία, σε αντίθεση με τις διεθνείς αγορές που παραμένουν μακριά από τα επίπεδα προ του πολέμου, σηματοδότησε η χθεσινή συνεδρίαση στο ΧΑ, «φωτίζοντας» τη σημαντική υπεραπόδοση των ελληνικών μετοχών, ως αποτέλεσμα της ανθεκτικότητας που επιδεικνύει η οικονομία.
Με το κλείσιμο στις 951,45 μονάδες, ο Γενικός Δείκτης βρέθηκε για πρώτη φορά μετά τη ρωσική εισβολή υψηλότερα από το κλείσιμο στις 949,22 μονάδες, που είχε καταγραφεί στις 23 Φεβρουαρίου 2022. Αρχής γενομένης από την ημέρα της εισβολής, 24 Φεβρουαρίου, όπου οι απώλειες του Δείκτη ξεπέρασαν το 6%, άρχισε η μεγάλη πολεμική περιπέτεια της αγοράς, που οδήγησε τον Δείκτη ως το χαμηλό των 779 μονάδων, τον Ιούνιο του περασμένου έτους. Από αυτό το χαμηλό ο Δείκτης έχει καταγράψει μια άνοδο της τάξεως του 22%, καλύπτοντας πλέον όλες τις «πολεμικές» απώλειες.
Μια ματιά στον παγκόσμιο δείκτη μετοχών, MSCI World, αποκαλύπτει το εύρος της υπεραπόδοσης της ελληνικής αγοράς έναντι των διεθνών χρηματιστηρίων. Ο δείκτης - βαρόμετρο για ανεπτυγμένες και αναδυόμενες αγορές εξακολουθεί να βρίσκεται 13% χαμηλότερα από το επίπεδο που είχε καταγραφεί πριν το ξέσπασμα του πολέμου.
Μπορεί το ελληνικό χρηματιστήριο ολόκληρη την τελευταία 12ετία και από την ώρα που μπήκε στα μνημόνια και στη δημοσιονομική επιτήρηση να παρακολουθούσε –από πολύ μακριά– το παγκόσμιο πάρτι των αγορών, παραμένοντας ουραγός των εξελίξεων, όμως την τελευταία τετραετία, πέτυχε δύο φορές σε ισάριθμα έτη να υπεραποδώσει έναντι των ξένων δεικτών.
Η πρώτη ήταν το 2019 που ήταν έτος εκλογών, όταν το ελληνικό χρηματιστήριο πέτυχε την καλύτερη επίδοση παγκοσμίως με το Γ.Δ. να κερδίζει 50% με οδηγό τον τραπεζικό κλάδο που ενισχύθηκε κατά 101% και η δεύτερη ήταν το 2022, όταν το Χ.Α. έκλεισε στο +4,08% την ώρα που οι διεθνείς δείκτες κατέγραψαν απώλειες από 8,5% έως 33%.
Ασφαλώς οι επιδόσεις του Χ.Α. δεν διεκδικούν… δάφνες, αν συγκριθούν και «ζυγιστούν» με ό,τι έλαβε χώρα διεθνώς από το 2009 και εντεύθεν, όπου οι παγκόσμιες αγορές πέτυχαν το πιο ανθεκτικό, οικουμενικό και πλουραλιστικό bull market όλων των εποχών, με δεκάδες ιστορικά υψηλά και ασύλληπτες αποτιμήσεις και κερδοφορίες χωρίς προηγούμενο.
Όμως, το γεγονός ότι πλέον είναι από τις ελάχιστες – αν όχι η μόνη – αγορές παγκοσμίως που έκλεισε το (τεράστιο) ρήγμα της πτώσης που προκάλεσε το σοκ του πολέμου και η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, δείχνει πολλά πράγματα. Και εκτός των άλλων, δείχνει ότι σε μια διαφορετική συγκυρία, χωρίς τους πρωτοφανείς κλυδωνισμούς του 2022 με την ενεργειακή κρίση, την κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα, την εκτόξευση των τιμών των πρώτων υλών και των παρενεργειών της πανδημίας, το Χ.Α. θα μπορούσε να δώσει πολύ υψηλότερες αποδόσεις.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε έξι μήνες, τον Ιούνιο του 2023 το ελληνικό χρηματιστήριο συμπληρώνει δέκα χρόνια ως… υποβαθμισμένη αγορά, στην κατηγορία των αναδυόμενων, δηλαδή στην μικρή… λίμνη των επενδυτικών κεφαλαίων. Μια υποβάθμιση που κόστισε σε κεφάλαια, σε έκπτωση αξιών, σε επενδυτική απομόνωση, σε μείωση του πρεστίζ της αγοράς και εκ προοιμίου υποτίμηση των assets της χώρας.
Το γεγονός ότι έδειξε τέτοια ανθεκτικότητα το 2022 λοιπόν και κλείνει σχεδόν πρώτο την «ψαλίδα» της πτώσης από τον πόλεμο, ασφαλώς δεν μπορεί να θεωρηθεί σύμπτωση, ούτε εξέλιξη που οφείλεται απλώς σε «καπρίτσια» ορισμένων επενδυτικών χαρτοφυλακίων. Χθες το ελληνικό χρηματιστήριο έκλεισε με άνοδο 0,57% στις 951,45 μονάδες, επίπεδα που είχε να δει ξανά σε κλείσιμο από τις 18 Φεβρουαρίου 2022, πριν δηλαδή την έναρξη των εχθροπραξιών στις 24/2.
Την ίδια ώρα, μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές όπως DAX και CAC 40 υπολείπονται ακόμη σημαντικά από τα επίπεδα που είχαν πριν το σοκ του πολέμου, ενώ ακόμη μεγαλύτερη είναι η απόσταση (από τα ιστορικά υψηλά τους) των αμερικανικών δεικτών, ασχέτως αν οι λόγοι της πίεσης δεν σχετίζονται άμεσα με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο πανευρωπαϊκός Stoxx 600 – παρά την άνοδο των τελευταίων μηνών, υπολείπεται ακόμη 10% από τα επίπεδα που είχε πριν από ένα χρόνο.
Η προσδοκία ανάκτησης επενδυτικής βαθμίδας και η μεγάλη εικόνα
Φαίνεται λοιπόν πως στο Χ.Α. έχουν ξεκινήσει δειλά πονταρίσματα με φόντο την – μεσοπρόθεσμη - αλλαγή του επενδυτικού προφίλ της χώρας, η οποία θα έρθει με την ανάκτηση επενδυτικής βαθμίδας. Οι περισσότερες συγκλίνουσες εκτιμήσεις θεωρούν πιθανή μια βελτίωση της βαθμολογίας της χώρας ακόμα και μέσα στο 2023, είτε πριν, είτε μετά τις εκλογές, ενώ άλλοι θεωρούν ότι αυτό θα έχει «κλειδώσει» έως τα τέλη του έτους ή μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024.
Ξέχωρα από την ακριβή ημερομηνία που θα γίνει αυτή η πολυπόθητη αναβάθμιση, το ουσιαστικό και η μεγάλη εικόνα είναι ότι η Ελλάδα ως οικονομική οντότητα που είχε βρεθεί στο διεθνές περιθώριο την προηγούμενη 12ετία, βρίσκεται σε τροχιά επιστροφής. Η οικονομία βρίσκεται σε τροχιά επιστροφής, κάτι που μαρτυρούν όλοι οι δείκτες και η συνεπής βελτίωση των τελευταίων ετών, το 2022 υπήρξε πολύ μεγαλύτερη ανάπτυξη έναντι της Ευρωζώνης, με τις επενδύσεις και τον τουρισμό να δίνουν ισχυρή ώθηση στην οικονομία.
Ο τραπεζικός κλάδος βρίσκεται σε τροχιά επιστροφής μετά από μια δωδεκαετία κατακρήμνισης σε όλα τα επίπεδα, με πωλήσεις θυγατρικών στα Βαλκάνια, «ψαλίδισμα» κάθε μη τραπεζικής δραστηριότητας, με μπαράζ ανακεφαλαιοποιήσεων, με αλλεπάλληλα reverse split στο Χ.Α. αλλά και capital controls.
Οι εισηγμένες παρουσίασαν το 9μηνο τα καλύτερα αποτελέσματα της ιστορίας τους, «κλειδώνοντας» ότι το σύνολο του 2022 θα είναι ένα έτος με ιστορικά μεγάλη κερδοφορία, τέτοια που ίσως πάρει χρόνια να υπάρξει αντίστοιχη.
Οι εξαγωγές κινούνται σε ιστορικά υψηλά, ενώ υπάρχει ένας οργασμός έργων σε τομείς κατασκευών, υποδομών, ενέργειας, τεχνολογίας, τηλεπικοινωνιών, ψηφιακού μετασχηματισμού, ναυπηγείων κ.α. που συνεπικουρία του χρόνου, νομοτελειακά θα αλλάξουν… πίστα τη χώρα. Το Ταμείο Ανάκαμψης λειτουργεί ως επιταχυντής εξελίξεων, ενώ το 2023 θα «πέσουν» στην αγορά 15,3 δισ. ευρώ από αυτό το πρόγραμμα για δημόσιες επενδύσεις που αλλάζουν το προφίλ της Ελλάδος και θα προσθέσουν 8 μονάδες στο ΑΕΠ στο έτος.
Μολονότι λοιπόν το ελληνικό χρηματιστήριο τα τελευταία χρόνια λόγω των γνωστών προβλημάτων και αρρυθμιών που έχουν επισημανθεί πολλάκις, δεν αντανακλά στο 100% τις εξελίξεις στην οικονομία ή στις επιχειρήσεις, εντούτοις, έχει ορισμένες μετοχές - leader των εξελίξεων, που δείχνουν το δρόμο της εξωστρέφειας.
Μετοχές του FTSE 25 από τον ενεργειακό κυρίως τομέα, που διαπραγματεύονται σε πολυετή υψηλά ή σε ιστορικά υψηλά, ή σε επίπεδα που ο Γενικός Δείκτης βρίσκονταν στις 4.000 ή και στις 5.000 μονάδες (2007).
Η κεφαλαιοποίηση του Χ.Α. είναι μόλις στο 30% του ΑΕΠ της χώρας, την ώρα που στην Ευρώπη είναι στο 70% και στο 80%, έστω και αν το «ζύγισμα» του Χ.Α. παραμένει χαμηλό λόγω και των πολλαπλών αποχωρήσεων, άρα οφείλεται (και) σε τεχνικούς – πρακτικούς λόγους.
Σε κάθε περίπτωση και το ελληνικό χρηματιστήριο μπορούμε να πούμε ότι επιστρέφει, καθώς έχει σχεδόν διπλασιάσει την αποτίμησή του από τα χαμηλά του Μάρτη 2020 όταν ο Γ.Δ. βρέθηκε στις 484 μονάδες, ενώ και σε διεθνές επίπεδο, το «βάρος» της αγοράς είναι αυξημένο. Και τούτο διότι από τις τρεις μετοχές (ΟΤΕ, ΟΠΑΠ και Jumbo) που είχαν απομείνει στο δείκτη MSCI Standard Greece έως πριν ενάμιση έτος, πλέον έχουν ανέλθει στις εννέα, ενώ μέσα στο επόμενο δίμηνο μάλλον θα γίνουν δέκα με την επάνοδο και της Motor Oil.
Το Μάιο του 2021 εισήχθη η Eurobank, τον Ιούλιο του ‘21 μετά την ΑΜΚ μπήκε η Alpha Bank και το Νοέμβριο του ίδιου έτους η ΔΕΗ μετά τη μεγάλη αύξηση. Τον περασμένο Μάιο εισήλθαν οι Εθνική και Mytilineos, ενώ το Νοέμβριο του ‘22 μπήκε η Τέρνα Ενεργειακή.
Μόλις 2% πλέον από τα υψηλά 8ετίας και τις 973 μονάδες
Μένει να δούμε πως θα διαχειριστεί η αγορά την επόμενη εβδομάδα τη νέα υπέρβαση που έκανε χθες, καθώς μέσα σε μόλις τέσσερις συνεδριάσεις κατάφερε να υπερκεράσει διαδοχικά τις 930, τις 940 και τις 950 μονάδες. Εύλογα θα πρέπει να «δέσουν» οι τιμές, ενώ για να θεωρηθεί ασφαλής η κατοχύρωση της ζώνης των 950 μονάδων, πρέπει να επιβεβαιωθεί σε φίλτρο τριών ημερών.
Πλέον ο Γ.Δ. απέχει μόλις 2% περίπου από τα υψηλά των 973 μονάδων που βρέθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2022, δηλαδή πριν ξεκινήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, επίπεδα που είναι υψηλά 8ετίας, καθώς σε αυτά είχε να ξαναβρεθεί από το Δεκέμβριο του 2014.
Ο FTSE 25 έκλεισε χθες πάνω από τις 2.300 μονάδες για πρώτη φορά από τις 23 Φεβρουαρίου 2022, δηλαδή την παραμονή της έναρξης της εισβολής, αποτελώντας τον κύριο καταλύτη της αναρρίχησης του Γενικού Δείκτη όλο το τελευταίο διάστημα.
Αντιθέτως, ο τραπεζικός δείκτης υπολείπεται εκείνης της περιόδου, αν και έχει βελτιώσει σημαντικά την εικόνα του. Ο δείκτης τραπεζών έχει υψηλό τελευταίων ετών στις 752,66 μονάδες από τις 16 Φεβρουαρίου 2022, ενώ σήμερα έκλεισε στις 677,78 μονάδες με άνοδο 1,88% και κλείσιμο στο υψηλό ημέρας, όμως υπολείπεται 8,57% από το υψηλό του Φλεβάρη. Φυσικά, αν συνεχίσει την ανοδική του κίνηση, ο τραπεζικός δείκτης δύναται από μόνος του να τραβήξει ακόμη υψηλότερα την αγορά.
Ο Γ.Δ. ενισχύεται το 2023 σε ποσοστό 2,33%, ο FTSE 25 κερδίζει 2,61%, o Mid Cap βρίσκεται στο +2,07%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης ηγείται στην άνοδο με κέρδη 5,81%. Η αγορά χθες, για πολλοστή διαδοχικά συνεδρίαση ανέβασε συναλλαγές που ανήλθαν στα 63,12 εκατ. ευρώ έναντι 57,44 εκατ. ευρώ την Τετάρτη, 51,34 εκατ. την Τρίτη και μόλις 19,25 εκατ. ευρώ την περασμένη Δευτέρα, όπου είχε αργία το Λονδίνο αλλά και η Wall Street.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
