Σε νέο σημαντικό crash test καλούνται τα χρηματιστήρια στην Ευρώπη, καθώς όλα δείχνουν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχωρά την Πέμπτη σε «τζάμπο» αύξηση των επιτοκίων, ώστε να τιθασευτεί ο πληθωρισμός. Το σενάριο που προεξοφλείται ήδη από τις αγορές προβλέπει ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων της κατά 75 μονάδες βάσης, που θα είναι η μεγαλύτερη αύξηση στην ιστορία της κεντρικής τράπεζας.
Αμέσως μετά, κρίσιμη ημέρα είναι η 21η Σεπτεμβρίου όταν η αμερικανική κεντρική τράπεζα Fed, θα ανακοινώσει το νέο ύψος των αμερικανικών επιτοκίων ενώ θα δώσει και ένα στίγμα των προθέσεων της για την περίοδο που απομένει ως το τέλος της χρονιάς.
Ευρύτερα, οι παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές εξακολουθούν να βρίσκονται σε συμπληγάδες, καθώς ένα μείγμα επιβαρυντικών δεδομένων έχει αλλάξει εντελώς την εικόνα που επικράτησε από τις αρχές Ιουλίου έως τις 20 Αυγούστου, αφαιρώντας ένα σημαντικό κομμάτι από αυτό το ράλι που είχε προκύψει αιφνίδια, πιάνοντας στον «ύπνο» αναλυτές, διαχειριστές και επενδυτές.
Το τελευταίο 10ήμερο η εικόνα έχει αλλάξει εκ νέου, αρχής γενομένης από την ομιλία του προέδρου της Fed, Τζερόμ Πάουλ την Παρασκευή 26 Αυγούστου στο οικονομικό συμπόσιο του Jackson Hole, όπου έκανε σαφές στις αγορές πως η Fed δεν θα χαλαρώσει την πολιτική της για τα επιτόκια πριν τεθεί υπό έλεγχο ο πληθωρισμός.
Από εκείνη την ημέρα άλλαξε ολοσχερώς το κλίμα διεθνώς, κάτι που είχε άμεση αντανάκλαση και στους τρεις δείκτες της Wall Street που κατέγραψαν τη μεγαλύτερη «βουτιά» των τελευταίων τριών μηνών, με τον Dow Jones να χάνει πάνω από 1.000 μονάδες ή ποσοστό 3,03%, τον S&P 500 να υποχωρεί κατά 3,37% και τον τεχνολογικό Nasdaq στο -3,94%.
Όλη η περασμένη εβδομάδα ήταν πτωτική για τις διεθνείς αγορές που έχασαν άνω του 5% της αξίας τους, μολονότι οι ευρωπαϊκοί δείκτες έβγαλαν σημαντική αντίδραση την περασμένη Παρασκευή κερδίζοντας έως 3,33%, εν μέσω κάποιων προσδοκιών εξομάλυνσης στην αγορά ενέργειας, που διαψεύσθηκαν αργότερα με την ανακοίνωση της Gazprom ότι θα μείνει κλειστός ο αγωγός Nord Stream. Ρόλο στην αντίδραση έπαιξαν αρχικά τα θετικά νέα από την πορεία της εργασίας στις ΗΠΑ, καθώς τα στοιχεία έδειξαν αποκλιμάκωση των αμοιβών.
Βεβαίως, οι δείκτες της Wall Street έκλεισαν εκ νέου πτωτικά την Παρασκευή, χάνοντας και οι τρεις άνω του 1%, καθώς επικράτησαν οι ανησυχίες για τα επιτόκια. Σήμερα η Wall Street θα είναι κλειστή, οπότε αναμένονται μικρότεροι τζίροι σε όλη την Ευρώπη αλλά και στο Χ.Α.
Όλες αυτές οι εξελίξεις έχουν πολύ ισχυρή επίδραση στην αγορά ομολόγων, καθώς όπως σημειώνει ο αναλυτής της Beta Χρηματιστηριακή, Μάνος Χατζηδάκης, «είναι η πρώτη φορά μετά το 1990 που οι αγορές ομολόγων σημειώνουν απώλειες άνω του 20% από τα υψηλά τους, μπαίνοντας και τυπικά σε μακροπρόθεσμα πτωτική τάση σηματοδοτώντας την χειρότερη χρονιά στην ιστορία τους».
Εν μέσω αυτών των συνθηκών λοιπόν οι επενδυτές προβαίνουν σε μείωση ρίσκου, ενώ η κλιμακούμενη ενεργειακή κρίση που πλήττει την Ευρώπη φέρνει όλο και πιο κοντά το ενδεχόμενο ύφεσης, την ίδια ώρα που έχουμε διαρκώς νέα επεισόδια στον ενεργειακό πόλεμο μεταξύ Ε.Ε. και Ρωσίας, που οδηγεί σε πολύ μεγάλη ανησυχία τις κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών χωρών.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον το Χ.Α. κατέγραψε μια εξαιρετικά πτωτική εβδομάδα, χάνοντας το περασμένο πενθήμερο 5,48% σε επίπεδο Γενικού Δείκτη, με τον FTSE 25 στο -5,98%, τον Mid Cap στο -4,38% και τον τραπεζικό δείκτη στην κορυφή της πτώσης με -7,70%. Έτσι, διευρύνθηκαν εκ νέου οι απώλειες σε επίπεδο έτους, με το Γενικό Δείκτη στο -5,44%, τον FTSE 25 στο -5,57%, τον Mid Cap -10,37% και τις τράπεζες στο -5,88%.
Πώς εκτιμούν την κατάσταση οι αναλυτές
Ο Μ. Χατζηδάκης τονίζει πως «ό,τι έχτιζε ανοδικά με κόπο ο Γενικός Δείκτης από τις αρχές Ιουλίου έπεσε εύκολα στις τελευταίες συνεδριάσεις του Αυγούστου. Η αγορά γύρισε πτωτική κόβοντας με συνοπτικές διαδικασίες τον κινητό μέσο όρο των 200 ημερών. Διάσπαση είχαμε και στις χρονοσειρές των 50 και 30 ημέρων, ενώ το γρήγορο βύθισμα της αγοράς συμπλήρωσε απώλειες 7% από το σημείο εκκίνησης της πτώσης πριν ο Γενικός Δείκτης ανακάμψει μερικώς στην συνεδρίαση της Παρασκευής».
Ο αναλυτής σημειώνει πως «ο εν εξελίξει σχηματισμός παραπέμπει σε ό,τι συνέβη τον φετινό Ιούνιο όταν η πτώση βρήκε ένα πρώτο επίπεδο υποστήριξης προς τις 815 μονάδες. Το πτωτικό σενάριο είναι επί του παρόντος κυρίαρχο καθώς και οι ταλαντωτές στα ημερήσια τους διαγράμματα αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο περαιτέρω υποχώρησης έως ότου εισέλθουν σε υποτιμημένες ζώνες τιμών. Η συρρίκνωση του τζίρου και η μείωση των ημερήσιων ταλαντώσεων μπορεί να θεωρηθεί ως μια καλή ένδειξη κάποιας προσωρινής παύσης της έντασης των πωλήσεων, πριν την έναρξη μιας ανοδικής διόρθωσης».
Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλίας Ζαχαράκης τονίζει πως «ο Γενικός Δείκτης μπορεί να καθυστέρησε για ακόμα μία φορά, όμως έδωσε τη διόρθωση με συνοπτικές διαδικασίες χάνοντας το 5% της αξίας του την εβδομάδα που πέρασε. Το πιο σημαντικό νέο δεδομένο ήταν ότι ο ΟΤΕ κατάφερε να χάσει την μεσοπρόθεσμο ανοδικό κανάλι του τελευταίου χρόνου, κάτι που για το βάρος του είναι σημαντικό καθώς έχει σημαντική επιρροή στους δείκτες».
Ο χρηματιστής σημειώνει πως «ουσιαστικά η μεσαία και μικρότερη κεφαλαιοποίηση διόρθωσε τεχνικά την κίνηση των τελευταίων τριών ετών. Η διαφορά είναι ότι ο τραπεζικός κάνει προσπάθεια να μπει στον χάρτη μετά από χρόνια. Αν κάποιος σκεφτεί ότι το μεγάλο στοίχημα που παίζουν οι επενδυτές είναι η επενδυτική βαθμίδα, θα δικαιολογήσει και την διάρθρωση της κίνησης το 2022. Οι πτώσεις στις τιμές ενέργειας φαίνεται να ανακόπτουν τον πληθωρισμό στην παρούσα φάση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η συνέχεια είναι δεδομένη».
Για την τεχνική εικόνα του Γ.Δ. ο κ. Ζαχαράκης εκτιμά πως «ο Γενικός Δείκτης μπορεί να αργεί να ακολουθήσει αλλά χαρακτηρίζεται από την τάση του. Έτσι λοιπόν βρέθηκε και κάτω από τις 840 μονάδες (σ.σ. ενδοσυνεδριακά την Παρασκευή όταν είχε χαμηλό στις 836,58 μονάδες), κλείνοντας στις 844,78 μονάδες. Τα επίπεδα των 858 μονάδων είναι κοντινή αντίσταση και χρειάζεται κατοχύρωση σε κλείσιμο αν θέλει να δοκιμάσει και πάλι μία κίνηση στις 871 μονάδες σε πρώτη φάση. Αντιθέτως, αν χαθεί το χαμηλό της Παρασκευής, τότε μια κίνηση προς τις 825 μονάδες είναι πιθανή. Τέλος, τα δύο μεγάλα μας και κρίσιμα επίπεδα που θα δώσουν λύση είναι οι 800 και οι 900 μονάδες.