Με μια νομισματική πολιτική που θα γίνεται όλο και πιο επιθετική για αρκετούς μήνες ακόμη θα πρέπει να μάθουν να ζουν οι αγορές στις δύο όχθες του Ατλαντικού, που χθες κράτησαν αρκετά ψύχραιμη στάση μετά τις νέες ανακοινώσεις της Fed, αν και οι πιέσεις στις αμερικανικές μετοχές δεν σταμάτησαν, με τον S&P 500 να χάνει 1,06% και τον Nasdaq 1,73%. Το ελληνικό χρηματιστήριο μέσα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, έχει στοιχεία που επιτρέπουν να αμυνθεί, καθώς είναι τραπεζοκεντρικό και οι τράπεζες ευνοούνται από τα αυξημένα επιτόκια, η οικονομία έχει καλύτερη ανάπτυξη από την ευρωζώνη και καταγράφεται αρκετή κινητικότητα για επιχειρηματικές συμφωνίες.
Τα επόμενα στοιχήματα των αγορών αφορούν το πώς θα επανέλθει η διάθεση για ρίσκο και για νέα πονταρίσματα σε μετοχές, ύστερα από τις δηλώσεις του προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Τζερόμ Πάουελ ο οποίος ξεκαθάρισε πως είναι μακριά οποιαδήποτε συζήτηση για χαλάρωση της αυστηρής νομισματικής πολιτικής. Μπορεί η αύξηση κατά 75 μονάδες βάσης να ήταν προεξοφλημένη, όμως οι δηλώσεις του προέδρου της Fed ήταν μακριά από τα επίμονα σενάρια του τελευταίου διαστήματος ότι πλησιάζει άμεσα η νομισματική χαλάρωση.
Σε κάθε περίπτωση, για τα επόμενα αρκετά χρόνια το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα θα κινηθεί μακριά από τη… νιρβάνα των μηδενικών ή αρνητικών επιτοκίων που καθιερώθηκαν μετά τη μεγάλη κρίση του 2008 - 2009. Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, για αρκετά χρόνια, δεν πρόκειται να επανέλθουμε σε αυτές τις πολιτικές, κάτι που για αρκετούς αναλυτές κρίνεται σαφώς πιο υγιές, αλλά και πιο κοντά σε ό,τι μπορεί να οριστεί ως… κανονικότητα στις αγορές.
Το σίγουρο είναι πως οι αγορές έχουν μπροστά τους μια δύσκολη περίοδο σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, καθώς, όπως φαίνεται από τις συμβάσεις ανταλλαγής επιτοκίων στις αμερικανικές αγορές, προεξοφλείται πλέον ότι το επιτόκιο της Fed θα «σκαρφαλώσει» πάνω από το 5,1% τον Μάιο – Ιούνιο 2023, από 3,75% - 4,00% σήμερα, μετά και την τελευταία αύξηση.
Οι αγορές δικαίως ανησυχούν περισσότερο για το τελικό επίπεδο των επιτοκίων παρά για τον ρυθμό σύσφιξης, όπως δήλωσε στο Bloomberg o Μάρκ Χέφελ, επικεφαλής επενδύσεων στην UBS Global Wealth Management, ο οποίος δεν πιστεύει ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για ένα διαρκές ράλι των μετοχών.
«Η Fed, μαζί με άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες, φαίνεται πιθανό να συνεχίσει να ανεβάζει τα επιτόκια μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του 2023», σημείωσε ο ίδιος και πρόσθεσε: «Η οικονομική ανάπτυξη πιθανότατα θα συνεχίσει να επιβραδύνεται στην αρχή του νέου έτους και οι παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές είναι ευάλωτες στις πιέσεις, καθώς θα συνεχίζεται η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής. Αυτές οι αντιξοότητες δεν έχουν ακόμη αποτυπωθεί πλήρως στις εκτιμήσεις για τα κέρδη ή στις αποτιμήσεις των μετοχών».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ προειδοποίησε ότι μια «ήπια ύφεση» είναι πιθανή, αλλά ότι δεν θα είναι αρκετή από μόνη της για να συγκρατήσει τον πληθωρισμό. Τα σχόλια αποτελούν μέρος μιας σειράς δηλώσεων αξιωματούχων της ΕΚΤ στην ίδια κατεύθυνση, την ώρα που επενδυτές και αναλυτές εξετάζουν τις δίδυμες προκλήσεις του πληθωρισμού - ρεκόρ και μιας πιθανής οικονομικής ύφεσης, που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Έτσι, το κλίμα που διαμορφώνεται και στην ΕΚΤ είναι πως έχει σχεδόν «κλειδώσει» μια επιπλέον αύξηση κατά 0,75% τον Δεκέμβριο, παρά τις πολιτικές πιέσεις στην αντίθετη κατεύθυνση.
Πώς μπορεί να ωφεληθεί η ακραία τραπεζοκεντρική ελληνική αγορά
Σε ό,τι αφορά την ελληνική αγορά, η οποία είναι μια εντελώς ιδιάζουσα περίπτωση και μια ακραία τραπεζοκεντρική αγορά, η αύξηση των επιτοκίων φέρνει στο προσκήνιο τα τραπεζικά ιδρύματα που μετά από χρόνια επανέρχονται στο core business τους, που είναι να βγάζουν κέρδη από τα επιτόκια.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΧΑΕ, Γιάννος Κοντόπουλος, οι τράπεζες κυριαρχούν συντριπτικά στις συναλλαγές στο ΧΑ, με μερίδιο 39%, ενώ η αγορά φάνηκε να έχει καλύτερες αντοχές από άλλες στο 9μηνο, με τον Γενικό Δείκτη να έχει την τρίτη καλύτερη επίδοση διεθνώς.
Ο Οκτώβριος ήταν μήνας ανάκαμψης για τις αγορές διεθνώς με την εγχώρια αγορά να έχει καλύψει σχεόν το σύνολο των απωλειών από τις αρχές του χρόνου. Ο Γενικός Δείκτης στο τέλος του 2021 διαμορφώθηκε στις 893,74 μονάδες ενώ χθες Πέμπτη 3 Νοεμβρίου έκλείσε στις 861,76 μονάδες καταγράφοντας από τις αρχές του έτους απώλειες -3,5% όταν ο Eurostoxx 500 βρίσκεται στο -15,8%.
Η πορεία των αγορών στο 9μηνο 2022
Ο τραπεζικός κλάδος δύναται να κάνει τη διαφορά – ξανά – στο ελληνικό χρηματιστήριο και είναι αυτός που μπορεί να βάλει ανάχωμα στις εισαγόμενες πιέσεις. Ο κλάδος ισοπεδώθηκε χρηματιστηριακά όλη την προηγούμενη δεκαετία, συγκρίσεις και συμψηφισμοί τωρινών αποτιμήσεων με το παρελθόν είναι απαγορευτικοί, δεδομένου ότι οι μετοχές μηδένισαν πολλές φορές.
Όμως, αν υπάρχει ένας κλάδος που μπορεί να «τραβήξει» το Χ.Α. στις 1.000, 1.200 ή 1.500 μονάδες, αυτός είναι αυστηρά ο τραπεζικός κλάδος. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που μετά την αποψίλωσή του από το ταμπλό, όπου από τις 15 εισηγμένες του κλάδου το 2007 έχουν μείνει οι τέσσερις συστημικές, η Attica Bank και η Τράπεζα Ελλάδος, ετοιμάζονται για το 2023 ή 2024 οι εισαγωγές των Optima Bank και Παγκρήτρια, σηματοδοτώντας ίσως την επιστροφή, έστω και με εντελώς άλλα δεδομένα, από πλευράς χρηματοοικονομικής υπόστασης, καταστημάτων και τρόπου λειτουργίας.
Ήδη, τα στοιχεία της Τράπεζας Ελλάδος για τα επιτόκια και τις καταθέσεις, συνηγορούν στις εκτιμήσεις για βελτίωση της θέσης των τραπεζών, καθώς «προσαρμόστηκαν» στην πρώτη αύξηση από την ΕΚΤ. Σημαντικές αυξήσεις στα επιτόκια νέων δανείων και πολύ μικρότερες σε αυτά νέων καταθέσεων πέρασαν τον Σεπτέμβριο οι ελληνικές τράπεζες, με αποτέλεσμα να αυξηθεί το περιθώριο επιτοκίου στο 4,56%.
Βάσει των στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδος, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων καταθέσεων παρέμεινε αμετάβλητο στο 0,04%, ενώ το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 60 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,60%.
Πέρα από την ενίσχυση της θέσης των τραπεζών, η ελληνική αγορά έχει ένα πλεονέκτημα ακόμη έναντι των ευρωπαϊκών και της αμερικανικής: δεν υπάρχουν ανησυχίες για ύφεση της οικονομίας το 2023, καθώς, παρά την επιβράδυνση της ανάπτυξης, από περίπου 6% φέτος, ο ρυθμός θα παραμείνει θετικός σε 1% - 2%, την ώρα που θεωρείται βέβαιο ότι η ευρωζώνη θα περάσει σε ύφεση και πολύ πιθανό να συμβεί το ίδιο στις ΗΠΑ. Η σχετικά καλή κατάσταση της οικονομίας συντηρεί την επιχειρηματική κινητικότητα, με πολλές συμφωνίες και επενδυτικά σχέδια να βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη και να λειτουργούν υποστηρικτικά για τις αποτιμήσεις των μετοχών.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
