Νέα δεδομένα και για τη χρηματιστηριακή αγορά δημιουργούν οι χθεσινές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για μεγάλη αύξηση επιτοκίων, σε συνδυασμό με την παροχή προστασίας στις αγορές ομολόγων των υπερχρεωμένων οικονομιών, ώστε να αποτραπούν αυξήσεις στις αποδόσεις που δεν θα ανταποκρίνονται στα θεμελιώδη στοιχεία.
Όπως σημειώνουν αναλυτές, ένας βασικός παράγοντας κινδύνου για το χρηματιστήριο, δηλαδή το ενδεχόμενο κερδοσκοπικής επίθεσης στα ελληνικά ομόλογα, απομακρύνεται από τον ορίζοντα, ενώ οι ελληνικές τράπεζες θα βγουν διπλά κερδισμένες από τα αυξημένα επιτόκια στα δάνεια και την κατοχύρωση της αξίας των χαρτοφυλακίων ομολόγων που διατηρούν.
Η αύξηση στις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων που έχει ήδη συντελεστεί (η απόδοση του 10ετούς είχε υποχωρήσει κοντά στο 0,50% πέρυσι το καλοκαίρι και τώρα κινείται πέριξ του 3,50%) αποτελούσε ένα βασικό παράγοντα με αρνητική επίδραση στις αποτιμήσεις των ελληνικών μετοχών, καθώς μάλιστα υπήρχε πάντα ο φόβος ότι η κατάσταση θα μπορούσε να ξεφύγει από τον έλεγχο και να αυξάνονταν απότομα, ακόμη περισσότερο, τα κόστη δανεισμού του Δημοσίου και συνολικά της οικονομίας.
Το ενδεχόμενο επίθεσης της αγοράς στα ελληνικά ομόλογα, αναφέρουν αναλυτές, περιόριζε ως τώρα τη διάθεση ανάληψης κινδύνου από διεθνή θεσμικά χαρτοφυλάκια στο ΧΑ και «θόλωνε» τις προοπτικές της χρηματιστηριακής αγοράς, παρά το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία δείχνει, σε αυτή τη φάση, να έχει αρκετά αποθέματα αναπτυξιακής δυναμικής, με όλους τους οίκους και τους οργανισμούς να συμφωνούν ότι η ανάπτυξη θα είναι ταχύτερη από τον μέσο όρο της ευρωζώνης φέτος, όπως και το 2023.
Οι κίνδυνοι αυτοί εκ των πραγμάτων περιορίζονται με τις χθεσινές αποφάσεις της ΕΚΤ για ένα νέο μηχανισμό στήριξης των ασθενέστερων οικονομιών, που θα ονομάζεται Εργαλείο Προστασίας Μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής (Transmission Protection Instrument - TPI). Παρά το γεγονός ότι η αύξηση των επιτοκίων κατά μισή μονάδα είναι αναμενόμενο να προκαλέσει πίεση αύξησης των αποδόσεων των ομολόγων και, γενικότερα, του κόστους δανεισμού της οικονομίας, ο νέος μηχανισμός της ΕΚΤ αποτελεί μια μορφή εγγύησης ότι η αγορά ομολόγων δεν θα οδηγηθεί σε υπερβολές, όσον αφορά την αύξηση των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων.
Αυτό φάνηκε και χθες, στο σύντομο χρόνο διαπραγμάτευσης των ελληνικών ομολόγων μετά την ανακοίνωση των αποφάσεων της ΕΚΤ.και σε μια πολύ δύσκολη ημέρα για την αγορά ομολόγων της ευρωζώνης, λόγω της κατάρρευσης της κυβέρνησης Ντράγκι στην Ιταλία που οδηγεί τη χώρα σε πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο.
Ενώ για λίγο η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς «ξέφυγε» πάνω και από το 3,60%, μετά την ανακοίνωση της απόφασης για τη μεγάλη αύξηση επιτοκίων, στο κλείσιμο των συναλλαγών είχε υποχωρήσει στο 3,572%. Ουσιαστικά, σε αυτό μικρό χρονικό «παράθυρο» φάνηκε να επιτυγχάνεται ο στόχος της ΕΚΤ: ο νέος μηχανισμός λειτούργησε σαν ένα αποτελεσματικό αντίβαρο στην αύξηση των επιτοκίων, κάτι βέβαια που θα πρέπει να αποδειχθεί και στη συνέχεια ότι θα εξακολουθήσει να ισχύει.
Στο χρηματιστήριο, οι επενδυτές υποδέχθηκαν με αρκετά θετικό τρόπο τις ανακοινώσεις της ΕΚΤ, με την άνοδο του Γενικού Δείκτη να επιταχύνεται και να κλείνει 1,32% υψηλότερα, ενώ ο τραπεζικός δείκτης εκτινάχθηκε 5% υψηλότερα στο κλείσιμο. Μπορεί η συνεδρίαση να μην προσφέρεται για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, λόγω της χαμηλής αξίας των συναλλαγών (κάτω από 50 εκατ. ευρώ), ωστόσο πρόκειται για μια θετική πρώτη αντίδραση, που δείχνει, αν μη τι άλλο, ότι οι επενδυτές εκτιμούν πως οι αποφάσεις της ΕΚΤ περιορίζουν το επενδυτικό ρίσκο.
Στήριξη χωρίς περιορισμούς
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ θα αποφασίζει ελεύθερα, κατά την κρίση του, για ποια χώρα και πότε θα γίνονται παρεμβάσεις στήριξης με αγορές κρατικών ομολόγων, ενώ δεν θα υπάρχουν εκ των προτέρων καθορισμένα όρια για το ύψος των αγορών αυτών. Αυτό το σημείο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς αναλυτές τονίζουν ότι, εάν η ΕΚΤ είχε θέσει κάποια όρια στις αγορές ομολόγων που θα έκανε, οι κερδοσκόποι θα έμπαιναν στον πειρασμό να δοκιμάσουν τα όρια αντοχής του νέου μηχανισμού. Αντίθετα, το γεγονός ότι δεν τίθενται όρια, φέρνει όσους θελήσουν να κερδοσκοπήσουν αντιμέτωπους με μια ενδεχομένως πολύ ισχυρή αντίδραση της κεντρικής τράπεζας, που θα «κάψει» τους κερδοσκόπους.
Όπως τονίζεται στην ανακοίνωση της ΕΚΤ, «με την επιφύλαξη της εκπλήρωσης των καθορισμένων κριτηρίων, το Ευρωσύστημα θα είναι σε θέση να πραγματοποιεί αγορές στη δευτερογενή αγορά τίτλων που εκδίδονται σε δικαιοδοσίες που αντιμετωπίζουν επιδείνωση των συνθηκών χρηματοδότησης που δεν δικαιολογείται από τα θεμελιώδη μεγέθη κάθε χώρας, με σκοπό την αντιμετώπιση των κινδύνων για τον μηχανισμό μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής, στον βαθμό που είναι αναγκαίο. Η κλίμακα των αγορών μέσω του TPI θα εξαρτάται από τη σοβαρότητα των κινδύνων που αντιμετωπίζει η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Οι αγορές δεν περιορίζονται εκ των προτέρων».
Ο νέος μηχανισμός δεν θα προβλέπει κάποιο αυστηρό καθεστώς επιτήρησης των χωρών που θα λαμβάνουν στήριξη, κάτι που θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα, αφού η Ιταλία παγίως απορρίπτει οποιαδήποτε επιτήρηση της οικονομίας της. Τα τέσσερα κριτήρια για να υποστηριχθεί μια χώρα από την ΕΚΤ αφορούν γενικώς την τήρηση των ευρωπαϊκών κανόνων για την οικονομική πολιτική και τη βιωσιμότητα του χρέους και εκτιμάται ότι δεν θα λειτουργήσουν απαγορευτικά για την ένταξη της Ελλάδας ή της Ιταλίας στον νέο μηχανισμό.
Θετική η Moody’s και η HSBC
Ήδη οίκοι αξιολόγησης όπως η Moody’s αλλά και τραπεζικοί οίκοι όπως η HSBC εκφράστηκαν θετικά το τελευταίο διήμερο με φόντο τις αποφάσεις για αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ αλλά και το εργαλείο στήριξης ομολόγων:
- Ο οίκος Moody’s βλέπει αυξημένα έσοδα από τόκους για τις τράπεζες του Νότου, μεταξύ των οποίων και οι ελληνικές, μετά την αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ, αλλά και οφέλη και από το εργαλείο στήριξης για τα ομόλογα των υπερχρεωμένων κρατών. Για τις τράπεζες σημειώνει ότι θα αυξηθούν τα έσοδά τους από τόκους και θα ενισχυθούν οι τιμές των κρατικών ομολόγων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους. «Τα υψηλότερα επιτόκια θα ωφελήσουν σημαντικά τα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια όλων των ευρωπαϊκών τραπεζών και τη συνολική κερδοφορία τους, αλλά το αποτέλεσμα θα είναι σταδιακό και θα ποικίλλει μεταξύ των χωρών», σημειώνουν οι αναλυτές του οίκου.
- Από την πλευρά του, ο οίκος HSBC διατυπώνει σύσταση overweight για τις ελληνικές μετοχές στην τελευταία του ανάλυση για τις αναδυόμενες αγορές, αξιολογώντας θετικά τη στήριξη της οικονομίας από την ΕΚΤ. Παράλληλα, η τράπεζα τονίζει πως η ανάπτυξη στη χώρα είναι επιτέλους ζωντανή και οι αποτιμήσεις ελκυστικές. Ταυτόχρονα, από την πλευρά της αποτίμησης, οι ελληνικές μετοχές φαίνονται πολύ ελκυστικά αποτιμημένες με βάση το PE σε σχέση με τα ιστορικά τους δεδομένα, αν και περίπου σε ευθυγράμμιση με τα ιστορικά στοιχεία βρίσκεται η σχέση τιμής προς λογιστική αξία.
Ράλι έως 12,37% στις τράπεζες το 4ήμερο
Με φόντο τις ανωτέρω εξελίξεις το Χ.Α. ανέβασε στροφές χθες μετά τις 15:40 μ.μ. που έγιναν γνωστές οι ανακοινώσεις του συμβουλίου της ΕΚΤ, κλείνοντας πλησίον των υψηλών ημέρας, ενώ αρκετές μετοχές έκαναν νέο ράλι ανοδικής διόρθωσης. Ο Γ.Δ. έκλεισε στις 826,11 μονάδες με άνοδο 1,32%, έχοντας υψηλό ημέρας στις 828,22 μονάδες (+1,58%). Ο τραπεζικός δείκτης έκλεισε με νέο ράλι +5% αποτελώντας τον απόλυτο πρωταγωνιστή της συνεδρίασης, ενώ ανοδικά ξεσπάσματα έκαναν και «χαρτιά» της πραγματικής οικονομίας, κυρίως από το χώρο της ενέργειας.
Ξεχώρισαν μετοχές όπως η Εθνική που είχε άνοδο άνω του 6%, η ΔΕΗ μετά το προχθεσινό +6,86% κέρδισε εκ νέου σε ποσοστό 5,32% χθες, η Eurobank ενισχύθηκε κατά 5,82%, με κέρδη 3,74% έκλεισαν αμφότερες οι Alpha Bank και Μυτιληναίος, ενώ πλέον του 2% ενισχύθηκαν οι Πειραιώς, ΕΛΠΕ, Aegean Airlines, ΑΔΜΗΕ και Σαράντης.
Για το Χ.Α. αυτή ήταν η 4η συνεχή ανοδική συνεδρίαση, με το Γενικό Δείκτη να κερδίζει 3,96% αυτό το διάστημα, τον FTSE 25 να ενισχύεται κατά 4,70%, τον Mid Cap στο +2,23% και τον τραπεζικό δείκτη να ξεχωρίζει με άνοδο 10,67%. Στους επιμέρους τίτλους, η ΔΕΗ έχει άνοδο 13,78% το τελευταίο θετικό τετραήμερο, η Eurobank είναι στο +12,37%, η Εθνική +11,11%, η Πειραιώς +9,64%, η Alpha Bank +8,55%, Μυτιληναίος +7,77%, Aegean Airlines +7,14%, ΓΕΚ Τέρνα +6,87% και Motor Oil +5%.
Το ελληνικό χρηματιστήριο δείχνει κάποια στοιχεία ξεμπλοκαρίσματος, καθώς αφού κράτησε την ευρύτερη περιοχή των 790 – 800 μονάδων με τις πωλήσεις να εξαντλούνται σε αυτή τη ζώνη, ήταν «καθαρή» τεχνικά από την πάνω πλευρά, οπότε με σχετικά εύκολο τρόπο και ήπιες συναλλαγές τις τελευταίες ημέρες καταγράφεται ανοδική διόρθωση μερικής αποκατάστασης.
Το τελευταίο 4ήμερο, μολονότι φρέσκα κεφάλαια δεν εισρέουν στο σύστημα, γίνεται μια προσπάθεια ανοδικής διόρθωσης με τους αναλυτές να θεωρούν ότι μια κίνηση έως τις 840 μονάδες είναι συμβατή με τα σημερινά δεδομένα και εντός ορίου. Δεν πρόκειται για κάτι ουσιαστικότερο πλην της μικρής κάλυψης του «κενού» που άνοιξε με τις ξένες αγορές το προηγούμενο διάστημα, εξού και η υπεραπόδοση του Χ.Α. το τελευταίο διήμερο. Πάντως είναι εμφανές ότι λαμβάνουν χώρα πονταρίσματα σε τίτλους που είχαν πιεστεί υπέρ το δέον, με φόντο τις ανωτέρω εξελίξεις.
Σε κάθε περίπτωση, το πρόβλημα του Χ.Α. είναι πιο δομικό από την τρέχουσα ειδησεογραφία και για να είναι βιώσιμη οποιαδήποτε ανοδική κίνηση, θα πρέπει να συνοδευτεί με ενίσχυση της αξίας συναλλαγών, τουλάχιστον στα επίπεδα των 60-70 εκατ. ευρώ, τηρουμένης των αναλογιών της καλοκαιρινής περιόδου. Όμως, για ένα ακραία τραπεζοκεντρικό χρηματιστήριο όπως το ελληνικό, ασφαλώς θετικές εξελίξεις για τον κλάδο δύνανται να «τραβήξουν» την αγορά εύκολα υψηλότερα.
Σε διεθνές επίπεδο τα σύννεφα κάθε άλλο παρά υποχωρούν. Μολονότι υπάρχει μικρή αποφόρτιση στην ενεργειακή κρίση μετά την επαναλειτουργία του αγωγού Nord Stream που άρχισε σταδιακά να παρέχει φυσικό αέριο από τη Ρωσία προς την Ευρώπη, η αβεβαιότητα διατηρείται και δύναται να διαταραχτεί εκ νέου ταχύτατα. Την ίδια ώρα, η πολιτική κρίση σοβεί σε πολλές χώρες της Ευρώπης, ο λαϊκισμός επανακάμπτει ραγδαία και στην Ιταλία εκφράζονται φόβοι για ισχυρή παρουσία ακραίων πολιτικών δυνάμεων στις εκλογές που θα γίνουν το φθινόπωρα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
