Με τα προθεσμιακά συμβόλαια για το κακάο να έχουν σπάσει, εντός του Μαρτίου και το φράγμα των 7.000 δολαρίων ανά μετρικό τόνο, κατακτώντας συνεχή ιστορικά υψηλά με αύξηση που πλησιάζει το 200% σε ένα 12μηνο, η γεύση της σοκολάτας γίνεται πολύ πικρή όχι μόνο για τους καταναλωτές αλλά και για τις εταιρείες παραγωγής γλυκισμάτων.
Η πρώτη αντίδραση, συμπεριλαμβανομένων κορυφαίων ομίλων όπως η Mars ήταν η κλασική τακτική: μείωση της ποσότητας στις συσκευασίες. Οι εταιρείες προσφέρουν λιγότερο προϊόν στην ίδια τιμή, συνήθως χρησιμοποιώντας πιο φανταχτερές συσκευασίες, για να «ξεχάσει» ο καταναλωτής την έμμεση ανατίμηση.
Προκειμένου να γίνει κατανοητό το ράλι αξίζει να αναφερθεί ότι από τη δεκαετία του 1980 έως και το 2023 η μέση τιμή ενός προθεσμιακού συμβολαίου για το κακάο έφθανε στα 3.500 δολάρια ανά μετρικό τόνο. Όμως, όπως συμβαίνει και με άλλα αγροτικά προϊόντα, η κλιματική αλλαγή έχει αλλάξει άρδην τις καλλιέργειες και την παραγωγή.
Η εκτίναξη της τιμής του κακάο (πηγή: tradiingeconomics.com)
Η απότομη αλλαγή των καιρικών συνθηκών σε περιοχές όπως αυτή της Ακτής Ελεφαντοστού, η οποία αντιστοιχεί στο 44% της παγκόσμιας προσφοράς και της Γκάνας, που αντιστοιχεί στο 14%, απειλούν να διατηρήσουν αμείωτο το ράλι και φέτος.
«Το βασικό ερώτημα είναι πόσο ψηλά μπορεί να φθάσει η τιμή για το κακάο», σημειώνει σε έκθεσή του ο Γ. Πάτερσον, ειδικός της ING για τις αγορές εμπορευμάτων και προσθέτει ότι «θα πρέπει να φθάσουν σε τέτοια επίπεδα που να υπάρξει πραγματική "βουτιά" της ζήτησης ώστε να υπάρξει και πτώση. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ενδείξεις μείωσης της ζήτησης, αυτές δεν είναι τόσο ισχυρές ώστε να οδηγήσουν σε σημαντική αποκλιμάκωση των τιμών».
Όσο για τις αιτίες, όπως εξηγεί, δεν είναι άλλες από τις καιρικές συνθήκες, καθώς «πέρυσι η εντονότερη από το αναμενόμενο περίοδος βροχών κατέστρεψε αρκετές καλλιέργειες και δημιούργησε προβλήματα στη μεταφορά του προϊόντος στα λιμάνια αποστολής του. Φέτος αντίθετα υπάρχει μεγάλη ξηρασία και φόβοι ότι θα πλήξει εκ νέου τις καλλιέργειες και φυσικά θα μειώσει την παραγωγή».
Η αντίδραση των εταιρειών
Μέχρι στιγμή οι εταιρείες έχουν περάσει την αύξηση της τιμής στους καταναλωτές, αλλά αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ άπειρον χωρίς σημαντικό κόστος και για τις ίδιες.
Άλλωστε η σοκολάτα και εν γένει τα έτοιμα γλυκίσματα που την περιέχουν δεν είναι είδος πρώτης ανάγκης και οι υψηλές τιμές τελικά μειώνουν την κατανάλωση. Οι καταναλωτές είναι πολύ εύκολο να κόψουν περιττά έξοδα όπως η αγορά γλυκών, αλκοόλ αλλά και καλλυντικών, προκειμένου να γλιτώσουν χρήματα για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών σε τρόφιμα, όπως έδειξε έκθεση της εταιρείες παρακολούθησης καταναλωτικής συμπεριφοράς ΝΙQ.
Μία άλλη τακτική είναι να μειώνουν την παραγωγή έτοιμων γλυκισμάτων αποκλειστικά από σοκολάτα και σε όσα εξ αυτών είναι γεμιστά με κακάο ή σοκολάτα να…. αλλάζουν τη γέμιση.
Σημειώνεται ότι το βούτυρο κακάο, που παράγεται όταν αλέθονται οι κόκκοι, είναι βασικό συστατικό της σοκολάτας. Μια μέση σοκολάτα γάλακτος περιέχει περίπου 20% βούτυρο κακάο. Αλλά ορισμένοι κατασκευαστές τροφίμων βρίσκουν τρόπους να αντικαταστήσουν μέρος του βουτύρου κακάο στα προϊόντα τους με φθηνότερα υποκατάστατα, όπως το φοινικέλαιο. Η σουηδική εταιρεία AAK AB, παραγωγός εναλλακτικών προϊόντων με βούτυρο κακάο, λέει ότι η υψηλή τιμή του κακάο και του βουτύρου κακάο έχει οδηγήσει περισσότερους πελάτες να εξετάσουν τα προϊόντα της, αν και η ευρύτερη τάση για μικρότερες σοκολάτες -η λεγόμενη «συρρίκνωση» στη βιομηχανία τροφίμων- έχει κάπως μετριάσει τον αντίκτυπο.
Η μετάβαση από το βούτυρο κακάο σε υποκατάστατα που δεν περιέχουν κακάο λειτουργεί καλύτερα με εφαρμογές σοκολάτας μη υψηλής ποιότητας, όπως λεπτές επιστρώσεις σε μπάρες δημητριακών και γεμίσεις σε είδη αρτοποιίας, παρά σε πιο παραδοσιακές μπάρες σοκολάτας. Τα υποκατάστατα χωρίς κακάο είναι από καιρό πιο διαδεδομένα στις θερμές χώρες, όπου το χαμηλό σημείο τήξης του βουτύρου κακάο μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα.
Οι παραγωγοί σοκολάτας χρησιμοποιούν συνήθως την αγορά συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης για να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο, αγοράζοντας συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το κακάο οκτώ έως εννέα μήνες νωρίτερα ως προστασία. Λόγω των υψηλότερων τιμών, ορισμένοι άφησαν την προστασία αυτή να πέσει σε έξι μήνες στο τέλος του περασμένου έτους, με την ελπίδα ότι οι τιμές θα μειωθούν. Αλλά το κακάο συνέχισε να αυξάνεται, αναγκάζοντάς τους να ξαναμπούν στην αγορά. Οι αναλυτές της Morgan Stanley υποβάθμισαν πρόσφατα τη μετοχή της Hershey σε «underweight» και σημείωσαν ότι «η άνοδος του κακάο που ξεκίνησε στα μέσα του 2023 είναι πιθανό να επηρεάσει την εταιρεία έως το 2025».
Στο ετήσιο συνέδριο του Consumer Analyst Group of New York στο Boca Raton της Φλόριντα, στα τέλη Φεβρουαρίου, η Hershey παρουσίασε το τελευταίο της σχέδιο για το μέλλον. Η εταιρεία, η οποία κατασκευάζει τα εμβληματικά της Kisses για περισσότερο από έναν αιώνα και εξακολουθεί να μετράει τα Reese's ως τη μεγαλύτερη μάρκα της, σχεδιάζει να αυξήσει την παραγωγική της δυναμικότητα σε καραμέλες κατά 50% το 2024. Αυτή η ώθηση θα βοηθήσει τη Hershey «να προσεγγίσει τους καταναλωτές μας με νέους και διαφορετικούς τρόπους», όπως τόνισε η διευθύνουσα σύμβουλος Μ. Μπακ.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
