Την ώρα που το μάζεμα της ελιάς είναι σε εξέλιξη στην ελληνική ύπαιθρο, πρωτοφανής είναι η έλλειψη εργατών γης, λόγω της φυγής ξένων εργατών με την πανδημία και προκαλεί σοβαρές αρρυθμίες, που αναπόφευκτα θα μεταφερθούν στον όγκο της παραγωγής και στις τιμές των προϊόντων.
Από τα θερμοκήπια της Κρήτης, στις ελιές στην Πελοπόννησο, στις φράουλες στη Μανωλάδα και βέβαια στο μάζεμα των εσπεριδοειδών, που σε λίγο αρχίζει, το κοινό σημείο είναι η μεγάλη έλλειψη εργατών γης, που σε κάποιες περιοχές φτάνει μέχρι και το 70%.
Η πανδημία ήταν ο καταλυτικός παράγοντας που δημιούργησε την σημερινή κατάσταση, καθώς πολλοί από τους αλλοδαπούς εργάτες που απασχολούνταν στην ελληνική ύπαιθρο έφυγαν για χώρες της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης, βρίσκοντας εκεί καλύτερα μεροκάματα και σαφώς καλύτερες συνθήκες ζωής κι εργασίας.
Όσοι από αυτούς παρέμειναν πίσω, είναι πλέον περιζήτητοι από τον αγροτικό κόσμο. Και, σύμφωνα με τους νόμους της αγοράς, η υψηλή ζήτησή τους και η μειωμένη προσφορά, έχει αυξήσει και τα μεροκάματά τους.
Όπως σημείωσε, μιλώντας στο BusinessDaily, ο αντιπρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), Χρ. Γιαννακάκης, «όλοι οι κλάδοι της γεωργίας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι η νέα χρονιά θα είναι από τις χειρότερες χρονιές, όχι μόνο γιατί δεν θα βρίσκουμε εργάτες για να δουλέψουμε τις παραγωγές μας είτε στον πρωτογενή τομέα, είτε στην τυποποίηση και στη μεταποίηση στα κονσερβοποιεία, αλλά και τα κοστολόγια των εργατικών θα εκτοξευτούν στα ύψη. Επομένως θα μετακυλιστούν στην αγορά».
Όσον αφορά τις λύσεις που μπορούν να δοθούν σε αυτό το πρόβλημα, όπως είπε ο κ. Χρ. Γιαννακάκης, μια δυνατότητα είναι να αξιοποιήσουμε το ελληνικό εργατικό δυναμικό, το οποίο παίρνει ταμείο ανεργίας ή το κοινωνικό επίδομα αλληλεγγύης. Καθώς, όπως επισήμανε, αυτοί είναι γύρω στους 300.000, εκ των οποίων το μεγαλύτερο ποσοστό είναι αρχηγοί οικογενειών, αλλά δεν πηγαίνουν να απασχοληθούν για να μην αυξηθεί το εισόδημά τους και χάσουν τα επιδόματα.
«Έτσι, θα πρέπει να δούμε πώς αυτοί θα μπορούν να απασχοληθούν χωρίς να προσμετράται το εισόδημα μέχρι 70 μεροκάματα στο εισόδημά τους και να μην κινδυνεύουν να χάσουν το επίδομα και αυτό το εισόδημα να μην φορολογείται», πρότεινε ο αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ.
Τα προβλήματα με την εισαγωγή εργατών
Η άλλη λύση είναι να βρει η πολιτεία, νέες χώρες από τις οποίες θα αντληθεί εργατικό δυναμικό, κάτι που προϋποθέτει να στελεχωθούν επαρκώς οι προξενικές μας αρχές για να μπορούν να εκδώσουν βίζες και άδειες εργασίας σε μεγάλη κλίμακα. «Να φροντίσουμε ώστε να παρέχουμε απασχόληση για όλο το διάστημα που μπορούν να έρθουν στην χώρα μας αυτοί οι εργάτες. Δηλαδή εννιά μήνες σε ετήσια βάση για να συμφέρει κάποιον που θα έρθει από το Πακιστάν, Ινδία, Βιετνάμ, Ταϊλάνδη να υποστεί τα έξοδα μεταφοράς, να πληρώσει τις αμοιβές των γραφείων που τους βρίσκουν την εργασία στην Ελλάδα και να τους συμφέρει να έρθουν», τόνισε ο κ. Χρ. Γιαννακάκης.
Για τη συμφωνία που υπέγραψε η Ελλάδα με την Αίγυπτο πρόσφατα, για την εποχιακή απασχόληση 5.000 εργατών γης, και πολλοί θεώρησαν ότι δίνει μία λύση στο πρόβλημα, ο αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ έχει αντίθετη άποψη.
«Η συμφωνία που υπεγράφη με την Αίγυπτο τις προηγούμενες ημέρες δεν μας λύνει κανένα πρόβλημα. Απεναντίας μας δημιουργεί πρόβλημα», λέει και εξηγεί: «Την εύρεση εργατών στην Αίγυπτο, όπως προβλέπει η συμφωνία, την αναλαμβάνει η αιγυπτιακή κυβέρνηση. Ποια γραφειοκρατική υπηρεσία θα μπορέσει να κάνει αυτή τη δουλειά και ποια υπηρεσία θα επιλέξει το κατάλληλο προσωπικό για τις δουλειές που εμείς χρειαζόμαστε»;
Όπως σημειώνει, με την συμφωνία Ελλάδας – Αιγύπτου «δεν μπορούμε να φέρουμε εργάτες από την Αίγυπτο απευθυνόμενοι απευθείας σε γραφεία ή και σε εργαζόμενους που θέλουν να έρθουν στη χώρα μας, καθώς θα πρέπει να περάσουν μέσω της αιγυπτιακής κυβέρνησης, κάτι που καθιστά εξαιρετικά δύσκολο το έργο. Και πιστεύω ότι δεν θα έχει επιτυχία».
Πώς θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί τέτοια λάθη; Ο κ. Γιαννακάκης τόνισε ότι «θα έπρεπε να συνεργαστούμε για να συμβουλέψουμε την κυβέρνηση ποια λάθη να αποφύγει. Σήμερα αυτό είναι ένα μεγάλο λάθος που έγινε. Αυτή η συμφωνία μας κλείνει την αγορά της Αιγύπτου, βάζοντας μεταξύ των εργοδοτών της Ελλάδας και του εργατικού δυναμικού της Αιγύπτου, την αιγυπτιακή κυβέρνηση, την αιγυπτιακή γραφειοκρατία. Καλή η βούληση, καλή η προσπάθεια, λάθος όπως θεσπίστηκε το πρόγραμμα. Όπως επίσης και η άλλη συμφωνία η διακρατική που έγινε με το Μπαγκλαντές δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα διότι πολύ απλά στο Μπαγκλαντές δεν έχουμε ούτε πρεσβεία, ούτε προξενείο. Ποιος θα πάρει συνέντευξη από τους εργάτες για να τους δώσει βίζα»;
Οι ελιές φέτος θα μείνουν στα δέντρα;
Η παραγωγή που αυτή τη στιγμή κινδυνεύει περισσότερο από όλες από την έλλειψη εργατικών χεριών, και αυτό γιατί όσο περισσότερο μένει ο καρπός στο δέντρο τόσο υποβαθμίζεται η ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος είναι η παραγωγή της ελιάς.
Τα μηνύματα που έρχονται από όλη την Ελλάδα δυστυχώς δεν είναι καλά, καθώς υπάρχουν περιοχές που δεν πρόλαβαν να μαζέψουν την ελιά που είναι για επιτραπέζια κατανάλωση και την αφήσαν για να την μαζέψουν για λάδι, που η αξία του είναι πολύ χαμηλότερη. Τέτοιες περιοχές είναι η Άμφισσα, η Αιτωλοακαρνανία και κάποιες περιοχές της Πελοποννήσου.
Στην Πελοπόννησο ειδικά, υπάρχουν περιοχές που από τους 10 εργάτες γης, που υπήρχαν προ κορονοϊού οι επτά έχουν φύγει, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν εργατικά χέρια να μαζέψουν τις ελιές και να επιστρατεύονται οι οικογένειες για να γίνει αυτή η δουλειά. Δυστυχώς, όπως αναφέρουν οι εμπλεκόμενοι στον κλάδο, όσο περνάει ο καιρός ο φόβος ότι δεν θα βγει το λάδι που θέλουν ποιοτικά, όσο παρατείνεται το μάζεμα της ελιάς, είναι μεγάλος και δεν φαίνεται να υπάρχει τρόπος να ξεπεραστεί γρήγορα το πρόβλημα της έλλειψης εργατικών χεριών..