Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι έτοιμη να… θυσιάσει την ανάπτυξη της ευρωζώνης προκειμένου να κατορθώσει να περιορίσει τον πληθωρισμό, όπως ξεκαθάρισε η επικεφαλής της, Κριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας σε τραπεζικό συνέδριο.
«Θα αυξήσουμε περαιτέρω τα επιτόκια - και η απόσυρση των διευκολύνσεων μπορεί να μην είναι αρκετή. Τα επιτόκια είναι, και θα παραμείνουν, το κύριο εργαλείο για την προσαρμογή της πολιτικής μας στάσης. Αναγνωρίζοντας ότι τα επιτόκια παραμένουν το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για τη διαμόρφωση της πολιτικής μας στάσης, είναι σκόπιμο να ομαλοποιηθεί ο ισολογισμός με μετρημένο και προβλέψιμο τρόπο», σημείωσε η επικεφαλής της ΕΚΤ.
Στο 1,5%, το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ δεν απέχει πολύ από το λεγόμενο ουδέτερο επιτόκιο, όπου η τράπεζα ούτε τονώνει ούτε συγκρατεί την ανάπτυξη. Οι περισσότερες εκτιμήσεις για το ουδέτερο επιτόκιο κυμαίνονται μεταξύ 1,5% και 2%, γεγονός που υποδηλώνει ότι μετά την αναμενόμενη αύξηση του Δεκεμβρίου η «διευκόλυνση» θα έχει καταργηθεί.
Το πρόβλημα είναι ότι ο πληθωρισμός, που τρέχει στο 10,6%, είναι πολύ πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ για 2% και ακόμη και μια ύφεση, που είναι πλέον σχεδόν βέβαιη κατά τους χειμερινούς μήνες, είναι απίθανο να μειώσει τις πιέσεις στις τιμές αρκετά ώστε να αφήσει την ΕΚΤ να κατεβάσει τα φρένα.
Οι επενδυτές είναι πλέον διχασμένοι μεταξύ της τιμολόγησης μιας αύξησης 50 και 75 μονάδων βάσης τον Δεκέμβριο, μετά από διαδοχικές κινήσεις 75 μονάδων βάσης, και βλέπουν τη μείωση των διακρατούμενων ομολόγων, γνωστή και ως ποσοτική σύσφιξη, να ξεκινά το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Η ΕΚΤ θα περιγράψει τα σχέδια για τη μείωση του ισολογισμού της τον Δεκέμβριο και η διαδικασία αναμένεται να ξεκινήσει με την τράπεζα να επιτρέπει τη λήξη ορισμένων, αλλά όχι όλων των ομολόγων.
«Εισερχόμαστε σε ένα νέο περιβάλλον όπου οι δυνάμεις που δημιούργησαν μια διαρκή επέκταση της παγκόσμιας προσφοράς και επέτρεψαν στην παγκόσμια ζήτηση να λειτουργήσει ως αμορτισέρ, αλλάζουν.
Οι επιπτώσεις αυτής της αλλαγής είναι αβέβαιες, όχι όμως και το καθήκον της νομισματικής πολιτικής. Η ΕΚΤ θα διασφαλίσει ότι μια φάση υψηλού πληθωρισμού δεν θα τροφοδοτήσει τις πληθωριστικές προσδοκίες, επιτρέποντας την εδραίωση ενός υπερβολικά υψηλού πληθωρισμού. Ενεργήσαμε αποφασιστικά, αυξάνοντας τα επιτόκια κατά 200 μονάδες βάσης, και αναμένουμε να αυξήσουμε περαιτέρω τα επιτόκια στα επίπεδα που απαιτούνται για να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει εγκαίρως στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%.
Αλλά αν θέλουμε να ανασυγκροτήσουμε την ικανότητα προσφοράς μας και να ενισχύσουμε τις εγχώριες πηγές ανάπτυξης, άλλοι τομείς πολιτικής πρέπει να επαναπροσδιοριστούν. Το σημαντικότερο είναι ότι πρέπει να κατευθύνουν τις επενδύσεις προς τις μεταβάσεις που θα καθορίσουν το μέλλον μας - και ο χρηματοπιστωτικός τομέας πρέπει να είναι σε θέση να υποστηρίξει ενεργά αυτές τις μεταβάσεις.
Η συνοχή μεταξύ των τομέων δημόσιας πολιτικής παραμένει σημαντική σε έναν κόσμο μετά την πανδημία. Εάν ανταποκριθούμε χωριστά στις σημερινές προκλήσεις, κινδυνεύουμε να σταθούμε ο ένας στο δρόμο του άλλου. Αν όμως ενεργήσουμε από κοινού, μπορούμε να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις αυτές και να διασφαλίσουμε την επίτευξη των στόχων μας», σημείωσε ακόμη η κα Λαγκάρντ.