Στα 4,4 δισ. ευρώ ανεβαίνει ο λογαριασμός του Δημοσίου για τα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τα πλήγματα της ακρίβειας, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας που απέστειλε η ελληνική κυβέρνηση στη Κομισιόν και το οποίο περιλαμβάνει δυσμενές σενάριο για περαιτέρω εκτίναξη του πληθωρισμού κατά 2% και «φρενάρισμα» της ανάπτυξης κατά μία ποσοστιαία μονάδα.
Ειδικότερα, το Πρόγραμμα Σταθερότητας προβλέπει επιπλέον μέτρα ύψους 3,3 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2021 για την επούλωση των πληγών από το κύμα ανατιμήσεων, με αποτέλεσμα το συνολικό κονδύλι για φέτος να αυξάνεται στα 4,336 δισ. ευρώ έναντι 991 εκατ. ευρώ το 2021, με το μεγαλύτερο μέρος 3,614 δισ. ευρώ να κατευθύνονται στις επιδοτήσεις για ρεύμα και φυσικό αέριο που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Οι εισοδηματικές ενισχύσεις για τα ευάλωτα νοικοκυριά ανέρχονται στα 324 εκατ. ευρώ, στα 130 εκατ. ευρώ οι επιδοτήσεις για τα καύσιμα και στα 90 εκατ. ευρώ ανέρχεται η επιδότηση θέρμανσης.
Όπως αναφέρεται στο Πρόγραμμα, τον Απρίλιο του 2022 ψηφίστηκαν για τον τακτικό προϋπολογισμό συμπληρωματικές χορηγήσεις 2 δισ. ευρώ, ώστε να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες για αυξημένες δαπάνες που σχετίζονται με την ενεργειακή και πληθωριστική κρίση. Μέρος αυτού του προϋπολογισμού διατέθηκε σε κάποια μέτρα και τα υπόλοιπα προορίζονται να καλύψουν δαπάνες καθώς και πιθανά πρόσθετα μέτρα μέχρι το τέλος του έτους.
Περίπου ένα δισ. ευρώ υπολογίζεται το ποσό που έχει απομείνει από τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό του υπουργείου Οικονομικών. Έως 2 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι μπορεί να εξοικονομηθούν από τα έσοδα ρύπων και τον ΕΛΑΠΕ από τον Μάιο και μετά. Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι αυτό το ποσό θα προκύψει από τις πωλήσεις δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, τα έσοδα από τις οποίες πηγαίνουν στον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ, δηλαδή στο λογαριασμό που αποπληρώνει τις μονάδες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Από τον περασμένο Σεπτέμβριο, οπότε και συστήθηκε το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, με κονδύλια που έχουν προκύψει από τα έσοδα των Δημοπρασιών των Ρύπων, αλλά και από τα υπερπλεονάσματα του Ειδικού Λογαριασμού των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας έχουν διατεθεί συνολικά 2,5 δισ. ευρώ για επιδοτήσεις απευθείας στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου.
Την ίδια ώρα, η αβεβαιότητα για τη πορεία του πληθωρισμού υποχρεώνει το οικονομικό επιτελείο να συμπεριλάβει στο Πρόγραμμα αρνητικό σενάριο, σύμφωνα με το οποίο μία πιο απότομη και μεγαλύτερη αύξηση των τιμών στο πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τα εμπορεύματα εντός του 2022 θα εκτόξευε τον πληθωρισμό στο 7,6% από 5,6% που προβλέπει το βασικό σενάριο και θα προσγείωνε την ανάπτυξη στο 2,1% από 3,1%. Με βάση το δυσμενές σενάριο θα υπάρξει απώλεια 1,3 μονάδων στην ιδιωτική κατανάλωση, 1,7 μονάδων στις εξαγωγές και 2,2 μονάδων στις επενδύσεις.
Στο Πρόγραμμα επισημαίνεται χαρακτηριστικά ότι «η απρόβλεπτη πορεία του πολέμου στην Ουκρανία και οι επιπτώσεις στην ενέργεια και τα εμπορεύματα καθιστούν τον πληθωρισμό ως τον κορυφαίο κίνδυνο που θα αντιμετώπιζε η οικονομία» και σημειώνεται πως «είναι ξεκάθαρο ότι μια περαιτέρω άνοδος του πληθωρισμού το τρέχον έτος θα έχει υφεσιακό αντίκτυπο στην οικονομία, ενώ η ταχύτερη εξομάλυνση θα επιτρέψει μεγαλύτερο ΑΕΠ , λόγω της χαμηλότερης επιβάρυνσης των προϋπολογισμών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων».
Ωστόσο, υπάρχει και ένα δεύτερο σενάριο για χαμηλότερο κατά μία μονάδα πληθωρισμό σε σχέση με τη βασική πρόβλεψη που θα οδηγούσε σε υψηλότερη κατά μισή μονάδα ανάπτυξη, με την ιδιωτική κατανάλωση να ενισχύεται κατά 0,6 μονάδες τις επενδύσεις κατά 1,1 και τις εξαγωγές κατά 0.8 μονάδες.