Ψηλά ανεβάζει το Eurogroup τον πήχη δυσκολίας στα τεστ που θα κληθεί να περάσει η Αθήνα, προκειμένου να «ξεκλειδώσουν» τον Μάιο τα νέα μέτρα ελάφρυνσης χρέους, ύψους 640 εκατ. ευρώ. Συνολικά είναι πέντε οι μεταρρυθμίσεις για τις οποίες θα ελεγχθεί η κυβέρνηση από τους Θεσμούς στο πλαίσιο της δέκατης αξιολόγησης, εκ των οποίων δύο, παρουσιάζουν υψηλό βαθμό δυσκολίας, τεχνικής και πολιτικής, καθώς αφορούν το μόνιμο πρόβλημα με τις καθυστερούμενες οφειλές του Δημοσίου και τη σαρωτική μεταρρύθμιση στα εργασιακά.
Η... τηλεγραφική έκθεση των Θεσμών για την 9η αξιολόγηση (το κείμενο των θεσμών ήταν «μόνο» 52 σελίδες, ενώ συνήθως ξεπερνά τις 100) εγκρίθηκε χθες από το Eurogroup, με τον επίτροπο Οικονομικών Υποθέσεων, Πάολο Τζεντιλόνι, να σημειώνει ότι η Αθήνα έχει προχωρήσει καλά στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, αν και έχει επιβραδυνθεί ο ρυθμός λόγω πανδημίας. Όμως, η 9η αξιολόγηση δεν θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική, όχι μόνο επειδή οι Θεσμοί έδειξαν ανοχή σε καθυστερήσεις λόγω πανδημίας, αλλά και επειδή δεν συνδέεται με την αποδέσμευση μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, κυρίως δηλαδή τις επιστροφές κερδών των κεντρικών τραπεζών από ελληνικά ομόλογα.
Αντίθετα, υψηλό βαθμό δυσκολίας θα έχει η 10η αξιολόγηση, που θα ολοκληρωθεί τον Μάιο και από την οποία θα εξαρτηθεί η αποδέσμευση των επόμενων μέτρων ελάφρυνσης χρέους από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, ύψους 640 εκατ. ευρώ. Σε αυτή την αξιολόγηση, η Ελλάδα θα ελεγχθεί, όπως ανέφερε ο Π. Τζεντιλόνι, για την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων σε πέντε πεδία: εφαρμογή του νέου πτωχευτικού νόμου, καθυστερούμενες οφειλές Δημοσίου, απλοποίηση αδειών για επενδύσεις, αλλαγή της εργατικής νομοθεσίας, εκσυγχρονισμός της Δικαιοσύνης. Για αυτούς τους πέντε τομείς, όπως είπε ο Τζεντιλόνι, υπάρχει συμφωνία με την κυβέρνηση για ένα οδικό χάρτη, που έχει προκλήσεις, αλλά, όπως τόνισε, υπάρχει βεβαιότητα ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις πέντε ρυθμίσεις,
- Για τον πτωχευτικό νόμο, το νερό θεωρείται ότι «έχει μπει στο αυλάκι», καθώς, έστω και με καθυστέρηση, υλοποιείται το σκέλος που αφορά τη νέα διαδικασία εξυγίανσης, ενώ απομένει αρκετή δουλειά για να εκδοθούν οι υπουργικές αποφάσεις που θα επιτρέψουν να αρχίσει από την πρώτη Ιουνίου και η λειτουργία του πτωχευτικού μηχανισμού («δεύτερη ευκαιρία»).
- Για την αδειοδότηση επενδύσεων, έχουν ήδη γίνει βασικές νομοθετικές παρεμβάσεις και εκκρεμεί έκδοση υπουργικών αποφάσεων, ενώ ενδέχεται μέσα στον Απρίλιο να γίνουν ορισμένες επιπλέον νομοθετικές ρυθμίσεις. Επιπλέον, «στήνεται» το ειδικό πληροφοριακό σύστημα που θα καταγράφει με ενιαίο τρόπο όλα τα αδειοδοτούμενα επενδυτικά σχέδια και θα αξιοποιηθεί και για τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης.
- Σε ό,τι αφορά τη Δικαιοσύνη, γίνονται ήδη κάποια βήματα για την ψηφιοποίηση των διαδικασιών στο Συμβούλιο της Επικρατείας με νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί για επεξεργασία στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής. Πάντως, οι Θεσμοί επιμένουν στην ανάγκη να επεκταθούν οι ηλεκτρονικές διαδικασίες σε όλα τα επίπεδα της Δικαιοσύνης, καταγράφοντας καθυστερήσεις και «πισωγυρίσματα».
Τα δύο δύσκολα τεστ
Σε ό,τι αφορά τις καθυστερούμενες οφειλές του Δημοσίου και τα εργασιακά, η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει αρκετές δυσκολίες, καθώς:
- Για τις οφειλές του Δημοσίου, οι Θεσμοί διαπιστώνουν απελπιστικές καθυστερήσεις. Ενώ ο αρχικός στόχος ήταν να έχουν πέσει στο μηδέν στο τέλος Δεκεμβρίου 2020, «εν μέρει λόγω των δυσκολιών που προκάλεσε η πανδημία», όπως σημειώνεται στην έκθεση αξιολόγησης, αυτές ανέρχονταν σε 979 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων οι οφειλές που δεν αφορούν συντάξεις ανέρχονταν σε 485 εκατ. ευρώ. Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να παρουσιάσει ένα σχέδιο εξόφλησης όλων των μη συνταξιοδοτικών οφειλών ως το τέλος Ιουνίου, ενώ για τις οφειλές από συντάξεις το χρονοδιάγραμμα εκκαθάρισης φθάνει στο τέλος του έτους. Το υπουργείο Εργασίας έχει θέσει σε εφαρμογή ένα πολύπλευρο σχέδιο για την πληρωμή εκκρεμών συντάξεων, το οποίο όμως αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες, ενώ και για τις οφειλές εκτός συντάξεων δεν είναι καθόλου βέβαιο αν η κυβέρνηση μπορεί να επιτύχει την πλήρη εξόφληση ως το τέλος Ιουνίου. Επιπλέον, πρέπει να εγκριθεί από τους Θεσμούς και ένα νέο σχέδιο που θα σταματά τη δημιουργία ληξιπρόθεσμων οφειλών.
- Για την εργατική νομοθεσία, η κυβέρνηση έχει από καιρό ετοιμάσει ένα σχέδιο μεγάλων αλλαγών, για τις οποίες υπάρχει κατ' αρχήν συμφωνία με τους Θεσμούς. Όμως, πρόκειται για αλλαγές που αναμένεται να ξεσηκώσουν θύελλα αντιδράσεων από την αντιπολίτευση και τα συνδικάτα. Έτσι, τον Απρίλιο, όταν κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο, αφού πρώτα οριστικοποιηθεί η συμφωνία με τους Θεσμούς, αναμένονται πολιτικές «μάχες». Το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει, μεταξύ άλλων, την καθιέρωση αυξημένης ευελιξίας στο ωράριο εργασίας. Οι επιχειρήσεις θα μπορούν να απασχολούν τους εργαζομένους, ακόμη και χωρίς συμφωνία με τα σωματεία, εφόσον το εγκρίνει το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας, έως και 10 ώρες ημερησίως, χωρίς πρόσθετη αμοιβή, εφόσον εντός 6μήνου εξοφλούν τις επιπλέον 2 ώρες πέραν του 8ώρου, με αντίστοιχη μείωση ωρών σε άλλες εργάσιμες ημέρες ή με ρεπό ή με ημέρες άδειας. Επίσης, το νομοσχέδιο προβλέπει ηλεκτρονικές ψηφοφορίες για την έγκριση απεργιών και αυξημένες υποχρεώσεις για προσωπικό ασφαλείας σε απεργίες, αλλά και νέους, μόνιμους κανόνες για την τηλεργασία.