Μετά από 2,5 μήνες που τα καταστήματα εστίασης είναι κλειστά και δεν φαίνεται προς το παρόν να γίνεται κανένα βήμα για το άνοιγμα τους, το μέλλον διαγράφεται ζοφερό για τον κλάδο. Η νέα αύξηση των κρουσμάτων που αρχίζει να καταγράφεται στην Ελλάδα, με φόντο το τρίτο κύμα πανδημίας που σαρώνει την Ευρώπη, μεταθέτει στο απροσδιόριστο μέλλον την επανεκκίνηση του κλάδου. Οι επιχειρηματίες επιμένουν ότι είναι ανάγκη να ανοίξουν άμεσα οι επιχειρήσεις για να αποφευχθούν μαζικά «λουκέτα» και ζητούν νέα μέτρα στήριξης και χρηματοδοτικά εργαλεία.
Πολλές επιχειρήσεις εστίασης ήδη έχουν κατεβάσει οριστικά ρολά, καθώς δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, ενώ όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς στο Business Daily, «αν δεν ανοίξουν αύριο οι επιχειρήσεις και δεν υπάρξουν σοβαρά χρηματοδοτικά εργαλεία, θα κλείσει το 50% των επιχειρήσεων, αφήνοντας εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους». Τονίζουν επίσης πως «μέχρι στιγμής δεν έχει παρουσιαστεί από την κυβέρνηση κανένα σχέδιο επανεκκίνησης, αντιθέτως βιώνουμε έναν ψυχολογικό πόλεμο που έχει θύματα τους επιχειρηματίες, καθώς κανείς δεν ξέρει πότε θα ανοίξουμε».
Πηγές από τον σύνδεσμο BARECA επισημαίνουν πως και τα χρήματα που θα λάβουν οι επιχειρήσεις εστίασης από την επιστρεπτέα προκαταβολή και υπολογίζεται πως θα είναι μεταξύ 3.500-4.500 ευρώ είναι «σταγόνα στον ωκεανό» μπροστά στις υποχρεώσεις που έχουν και το πλήγμα που έχουν δεχθεί. «Οι επιχειρηματίες θα δουν τα πενιχρά ποσά που θα πάρουν από την επιστρεπτέα και θα αρχίσουν να συνειδητοποιούν την καταστροφή που έρχεται», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Πρόβλημα συνεννόησης
Τις δυσκολίες του κλάδου της εστίασης φαίνεται ότι επιτείνει η εσωτερική διχογνωμία που έχει εκδηλωθεί, καθώς μερίδα εκπροσώπων του κλάδου προκρίνουν την επανεκκίνηση αργότερα και όταν θα μπορούν οι επιχειρήσεις να λειτουργήσουν με λιγότερους περιορισμούς, ενώ άλλοι τάσσονται υπέρ της άμεσης, προαιρετικής επανεκκίνησης, ακόμη και αν αυτή γίνει μόνο σε εξωτερικούς χώρους.
Σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης Αδ. Γεωργιάδη, οι επικεφαλής του κλάδου, εξέφρασαν τον προβληματισμό τους ότι δεν θα είναι βιώσιμες οι επιχειρήσεις αν γίνει το άνοιγμα της εστίασης με λειτουργία μόνο των εξωτερικών χώρων. Όπως επεσήμανε ο κ. Γεωργιάδης «δεν βιάζονται να ανοίξουν. Δεν θέλουν να ανοίξουν με λίγα τετραγωνικά, γιατί αυτό θα καταστήσει τη λειτουργία τους ζημιογόνα. Θέλουν όταν ανοίξουν, να είναι βέβαιοι ότι θα ανοίξουν και δεν θα ξανακλείσουν. Η επίσημη άποψη από τον κλάδο αυτή ήταν». Παράλληλα και ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης Ν. Παπαθανάσης, που έχει κληθεί σε διάλογο από το σωματείο εστίασης BARECA χωρίς να ανταποκριθεί, δήλωσε πως δεν φαίνεται καν στον ορίζοντα η επανεκκίνηση της εστίασης.
Ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΕ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων) Γιώργος Καββαθάς αναφέρει πως οι επιχειρηματίες θέλουν να ξεκινήσει και πάλι η εστίαση όταν θα υπάρχει η δυνατότητα να λειτουργήσει τουλάχιστον το 50% των εσωτερικών χώρων, μεταφέροντας το άνοιγμα του κλάδου όταν θα αρχίσει να ανοίγει ο καιρός, δηλαδή το νωρίτερο την άνοιξη.
Ο κ. Καββαθάς με δηλώσεις του έχει τονίσει ότι είναι επιθυμία όλων να επανεκκίνησει ο κλάδος με όρους και προϋποθέσεις βιωσιμότητας, σημειώνοντας πως η λειτουργία μόνο σε εξωτερικό χώρο θα είναι ασύμφορη σε σχέση με τα έξοδα που θα υπάρχουν και υπογραμμίζει την ανάγκη να υπάρξουν χρηματοδοτικά εργαλεία που θα στηρίξουν τον κλάδο.
Ωστόσο εκφράζονται έντονες διαφωνίες από άλλους εκπροσώπους του κλάδου, με το σωματείο BARECA (Σωματείο Επιχειρήσεων Εστίασης) να ζητά την άμεση επανεκκίνηση της εστίασης, με την παράλληλη αυστηρή τήρηση των μέτρων προστασίας. Όπως αναφέρουν πηγές από το σωματείο στο Business Daily «εμείς θέλουμε να ανοίξουμε. Είναι απαραίτητο να ανοίξουμε ακόμα και με περιορισμούς. Δεν γίνεται να παραμείνουμε άλλο κλειστοί. Υπάρχουν οι μεγάλοι επιχειρηματίες που ίσως να μπορούν να αντέξουν να παραμείνουν κλειστοί, αλλά υπάρχουν και μικρές επιχειρήσεις εστίασης σε όλη την Ελλάδα που το εισόδημα όλης της οικογένειας προέρχεται από ένα μικρό μαγαζί».
Επισημαίνουν επίσης πως «δεν μπορεί να μπαίνουν στην ίδια κατηγορία μεγάλα club μαζί με τα μικρά καφενεία και εστιατόρια που μπορεί να λειτουργούν στην επαρχία, σε ένα χωριό με λιγοστούς κατοίκους», υπογραμμίζοντας πως πρέπει να δοθεί το δικαίωμα σε όσους μπορούν να λειτουργήσουν, ενώ παράλληλα να δοθούν μέτρα στήριξης σε όσους παραμείνουν κλειστοί.
Σημαντικό πλήγμα στον τζίρο, «σωσίβιο» από delivery - take away
Η επόμενη μέρα για τον κλάδο μοιάζει πιο δύσκολη από ποτέ, καθώς με τις επιχειρήσεις να έχουν μείνει κλειστές σχεδόν τα 2/3 του χρόνου, ο τζίρος τους έχει μειωθεί στο μισό σε σχέση με το 2019, όπως αναφέρουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Για τις επιχειρήσεις του κλάδου υπηρεσιών εστίασης με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σε μηνιαία βάση, ο κύκλος εργασιών τον Νοέμβριο 2020 σημείωσε μείωση 53,4%. Στο σύνολο των επιχειρήσεων του κλάδου υπηρεσιών εστίασης, ο κύκλος εργασιών το τρίτο τρίμηνο 2020 ανήλθε σε 1.580.633.291 ευρώ, σημειώνοντας μείωση 31,2% σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο 2019, όπου είχε ανέλθει σε 2.298.824.542 ευρώ.
Ωστόσο όπως φαίνεται και από την επεξεργασία των στοιχείων του υπουργείου Οικονομικών για την επιστρεπτέα προκαταβολή, περίπου το 35% των επιχειρήσεων εστίασης έμεινε εκτός της χρηματοδότησης, καθώς ο τζίρος τους εμφανίστηκε ενισχυμένος ή είχε μικρή μείωση (κάτω από 20%) τους τελευταίους μήνες του έτους, παρά το lockdown. Οι επιχειρήσεις αυτές φαίνεται ότι κατάφεραν να «σταθούν όρθιες» χάρη στο take away και το delivery.
Ένα τέτοιο μοντέλο πάντως «δεν μπορεί να είναι βιώσιμο όταν θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα», σημειώνουν πηγές της αγοράς, τονίζοντας πως «όταν ανοίξει κανονικά η εστίαση μόλις το 30% των πελατών θα συνεχίσουν να παραγγέλνουν ή να χρησιμοποιούν το take away και αυτό σίγουρα θα συνδυάζεται με μια τουλάχιστον επίσκεψη σε μαγαζί μέσα στην εβδομάδα». Επισημαίνουν πως «είναι πολλοί που πίστεψαν σε αυτό το μοντέλο λόγω της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων, όταν όμως ανοίξει η εστίαση οι περισσότεροι θα θέλουν να βρεθούν και πάλι σε κάποιο μαγαζί με αποτέλεσμα να μειωθεί πολύ η πίτα του delivery και του take away».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
