Κατάσταση συναγερμού για το ρεύμα και νέο τελεσίγραφο Χατζηδάκη

Σε καθημερινή βάση παρακολουθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας τα προβλήματα που παρουσιάζονται στην αγορά εξισορρόπησης μετά την έναρξη του target model και απειλούν να προκαλέσουν αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος. Ο Κωστής Χατζηδάκης απηύθυνε χθες από το βήμα της Βουλής για δεύτερη φορά αυστηρή προειδοποίηση στους παραγωγούς ενέργειας «να σταματήσουν τα παιχνίδια».

Ειδικότερα, ο υπουργός είπε ότι «συνεχίζουμε με αποφασιστικότητα την ορθή εφαρμογή του target model που, μαζί με τις διεθνείς συνδέσεις της χώρας, θα ενισχύσει τελικά τον ανταγωνισμό προς όφελος των καταναλωτών. Ξεκαθαρίζω και από αυτό εδώ το βήμα προς κάθε κατεύθυνση: Παιχνίδια με την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας δεν θα γίνουν ανεκτά από καμία πλευρά! Τελεία και παύλα!».

Ο υπουργός είχε αποκλείσει την άνοδο των τιμών του ρεύματος την περασμένη εβδομάδα, με δηλώσεις του, τονίζοντας ότι «είναι νωρίς να μιλήσουμε για αυξήσεις». Επίσης, ξεκαθάρισε ότι το «υπουργείο δεν θα μείνει απαθές». Όπως τόνισε, «είχαμε επισημάνει από την αρχή ότι το target model θα περάσει παιδικές ασθένειες στο ξεκίνημα του, όπως έγινε στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Δεν υπάρχει κάποιος λόγος αυτή την ώρα, να ενσπείρουμε τον πανικό. Δεν υπάρχει και κανένας λόγος για εμάς, να εφησυχάζουμε. Το παρακολουθούμε στενά και θα δράσουμε άμεσα, σύμφωνα άλλωστε με τις υποχρεώσεις μας απέναντι στους καταναλωτές και συνολικά στους Έλληνες πολίτες. Ωστόσο το υπουργείο ζητάει από όλους τους παράγοντες της αγοράς τη μεγαλύτερη δυνατή υπευθυνότητα», σημείωσε.

Στο υπουργείο παρακολουθούν καθημερινά τις εξελίξεις αλλά δεν είναι ακόμα σε θέση να βγάλουν τελικά συμπεράσματα για το πώς κινείται η αγορά και για το αν υπάρχουν ενδείξεις καταχρηστικών συμπεριφορών. Υπάρχουν κάποιες πρώτες ενδείξεις αποκλιμάκωσης των τιμών στην αγορά εξισορρόπησης, αλλά ακόμα δεν εξαχθεί οριστικά συμπεράσματα, ένα δεκαήμερο μετά την πρώτη προειδοποίηση Χατζηδάκης προς τις εταιρείες.

Η σταθερά αυξημένη τιμή στην χονδρεμπορική δημιουργεί πιέσεις σε μη καθετοποιημένους προμηθευτές που φέρνει αυξήσεις στα τιμολόγια του ρεύματος, αρχής γενομένης από τη μέση τάση. Σε πολλές εταιρείες παροχής, οι ρήτρες στα συμβόλαιά τους περιλαμβάνουν, εκτός της οριακής τιμής του συστήματος, συνολικά το χονδρεμπορικό κόστος. Ήδη, ορισμένοι προμηθευτές καταγγέλλουν συμβάσεις της μέσης τάσης ώστε να αυξήσουν τις τιμές από 53 - 55 ευρώ ανά μεγαβατώρα στα 67 – 68 ευρώ.

Μάλιστα, χτες πληροφορίες ήθελαν την Volterra να έχει καταθέσει αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, ενώ τόσο η ΡΑΕ όσο και ο ΑΔΜΗΕ έχουν γίνει δέκτες επιστολών διαμαρτυρίας από διάφορες εταιρείες προμήθειας λόγω της μεγάλης επιβάρυνσης από την αρχή λειτουργίας του target model, κατά κύριο λόγο από τις υψηλές τιμές που καταγράφονται στην αγορά εξισορρόπησης, στην οποία μετέχουν μόνο οι παραγωγοί ρεύματος (όχι από ανανεώσιμες πηγές). Η ΡΑΕ παρακολουθεί στενά την αγορά ώστε να καταλήξει σε συμπέρασμα για το αν υπάρχουν ενδείξεις καταχρηστικών συμπεριφορών -ο Κ. Χατζηδάκης έχει κάνει λόγο για «αντιδεοντολογικές συμπεριφορές» από πλευρά των παραγωγών.

Επίσης αναμένεται μία «διόρθωση» της αγοράς ήδη από τη διασύνδεση με αγορές του εξωτερικού. Το πρώτο coupling της ελληνικής προημερήσιας αγοράς με την ιταλική ξεκινάει από σήμερα, ενώ στις αρχές του 2021 θα γίνει η δεύτερη διασύνδεση με την αγορά της Βουλγαρίας. Έτσι, εκτιμάται ότι θα υπάρξει μία εξισορρόπηση της κατάστασης στις τιμές του ρεύματος, αφού θα είναι δυνατή η εισαγωγή τιμών και από τις γειτονικές χώρες.

Από την άλλη πλευρά, ήδη και οι μεγάλοι βιομηχανικοί καταναλωτές ρεύματος έχουν αρχίσει να ανησυχούν ότι οι ανατιμήσεις θα φτάσουν σύντομα και σε αυτούς. Ο Αντώνης Κοντολέων, πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις κινήσεις που παρατηρούνται στην αγορά, τονίζοντας ότι η κατάσταση στην αγορά εξισορρόπησης έχει ξεφύγει. Ο ίδιος τονίζει ότι ο σχεδιασμός της αγοράς είναι αυτός που επιτρέπει οι παίκτες να διαφοροποιούν τις προσφορές τους στην αγορά επόμενης ημέρας και στην αγορά εξισορρόπησης και να αποκτούν απροσδόκτητα κέρδη (windfall profits). O πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ τόνισε ότι «στην αγορά ενέργειας δεν πρέπει να αμείβεται επιπλέον ενέργεια που δεν παράχθηκε, αλλά να αρκείται στην αμοιβή από την αγορά επόμενης ημέρας».